Çevreci avukatlar Basmane Çukuru ile ilgili hukuksal süreç başlattı

Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın, İzmir’in merkezinde yer alan ve “Basmane Çukuru” olarak adlandırılan alan ile ilgili olarak kamuoyuna açıkladığı; “İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ana hizmet binasının TMSF tarafından bedelsiz olarak inşa edilmesi karşılığında söz konusu parseldeki Büyükşehir’in hissesinin TMSF’ye devri önerisi” ile ilgili olarak çevre mücadelesinin tanınmış avukatlarından Senih Özay hukuki süreç başlattı.

Avukatlar Senih Özay ve Fatih Murat Ülkü bu amaçla, imar değişiklikleri dahil olmak üzere konuya ilişkin imzalanan tüm sözleşme ve protokollerin Bilgi Edinme Yasası gereği TMSF ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne başvurarak gerekli evrakları istedi.  

Konu ile ilgili olarak yapılan yazılı açıklamada; Basmane Çukuru’nun İzmir’in, İzmirlilerin, tarihinin, Kültürpark’ın bir parçası olduğu vurgulanarak, bu niteliklerine uygun, İzmir Büyükşehir Belediyesi hissesi ve hakları korunarak planlanması gerektiğinin altı çizildi.

“KİŞİSEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER NEDENİYLE 27 YILDIR ÇÖZÜMSÜZ”

“Ben yaptım, oldu/bitti” anlayışı ile “Basmane Çukuru” hakkında karar verilemeyeceğine dikkat çekilen açıklama şu şekilde: “İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın Ağustos 2024 tarihinde, Basmane Çukuru olarak bilinen İzmir Konak İsmetkaptan Mah. 1039 ada, 8 parselle ilgili olarak açıkladığı bir öneri kamuoyuna yansımıştır. Bu öneriye göre; 2020 Ekim ayında İzmir’de yaşanan deprem sonrası hasarlı olduğu gerekçesiyle yıkılan mülkiyeti İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ait İzmir Konak Ahmetağa 7559 ada, 1 parseldeki belediye hizmet binasının TMSF tarafından yeniden bedelsiz biçimde inşa edilmesi karşılığında, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Basmane Çukuru olarak anılan 1039 ada 8 parseldeki hissesinin TMSF’ye devri sağlanacaktır. ‘Sui generis/kendine özgü bir takas’ olarak adlandırılabilecek bu öneri açıklandığı andan itibaren, İzmir kamuoyunda yoğun biçimde tartışılmış, bu öneri ile ilgili eski belediye başkanları Tunç Soyer ve Aziz Kocaoğlu kendi görüşlerini açıkladıkları gibi, TMMOB de kendi kurumsal görüşünü açıklamıştır.

1997 yılına kadar uzanan “Basmane Çukuru” hikayesi/sorunu ile ilgili; ne yazık ki konu ile ilgili tüm kent bileşenlerin görüşünün/önerilerinin alındığı; kent yararına ve bölge gerçeklerine uygun bir planlamayla çözüm üretilmesi yerine, bu sorun 1997 yılında belediye başkanı iken bu sorunu İzmir kentine hediye (!) eden Burhan Özfatura’dan başlayarak tüm belediye başkanlarının kendi kişisel/öznel görüşlerini yaşama geçirmeye çalıştıkları öneriler ile çözülmeye çalışılmış, geçen 27 yılda çözümsüz kalmıştır.

“BASMANE ÇUKURU KÜLTÜRPARK İLE BÜTÜNLEŞMİŞTİR”

“Basmane Çukuru”nu; Kültürpark ile coğrafi ve topografik anlamda bütünleşmiş yapısı, çok düşük yapılaşma içeren Kültürpark’tan Konak ilçesinin yoğun yapılaşma içeren bölgelerine geçiş niteliği taşıyan özellikleri, eski İzmir garajı olması ve tarihsel anlamda İzmir’in ilk meydanı olan Basmane Meydanı’nın Kültürpark ile birleşen kısmında yer alması gibi tüm nitelikleri gözetilerek bu alanın bütüncül ve İzmir kentinin dokusuna uygun bir yaklaşımla planlanması yönündeki sağduyulu görüşlere ise ne yazık ki bugüne kadar kulaklar tıkanmıştır.

İşte, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın açıkladığı öneri de yukarıda açıklamaya çalıştığımız kapsamda, konu ile ilgili İzmir kentinin, halkının, söz söyleyecek tüm kurum, kuruluş, meslek örgütleri vb.’nin görüşü alınmadan açıklanmış bir öneriden ibarettir.

Ayrıca kamuoyuna yansıyan bilgilerden öğrendiğimiz kadarıyla; İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 1997 yılında yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesindeki koşulların yerine getirilmemesi nedeniyle, TMSF’ye karşı açılmış tapu iptali/tapuların Büyükşehir Belediyesi lehine tescil davası sürerken ve bu dava sonucunda Büyükşehir Belediyesi lehine yeni tapu kayıtları oluşabilecekken, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin “Basmane Çukuru”ndaki maddi açıdan son derece değerli ve İzmir açısından da maddi/manevi her anlamda değerli hisselerinin sadece bir binanın inşaat maliyeti karşılığında devredilmesi çok önemli bir kamu zararına yol açabilecek niteliktedir.

“ÖNEMLİ BİR KAMU ZARARINA YOL AÇABİLİR”

Görüldüğü üzere son derece kapsamlı ve boyutlu olan, yukarıda ancak çok küçük bir bölümünü özetleyebildiğimiz Basmane Çukuru ile ilgili İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın yeni önerisinin gerek kamuoyu ve gerekse de yargı önünde tartışılması ve denetlenmesini sağlayabilmek için; “adı geçen parseldeki Büyükşehir Belediye hissesinin, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ana hizmet binasının TMSF tarafından bedelsiz olarak inşa edilmesi karşılığında TMSF’ye devri önerisi” ile ilgili olarak; kamuoyu denetimi, yargısal ve yönetsel denetime esas olmak üzere tesis edilen tüm işlem, karar, imar planı, değişikliği vb. tüm yönetsel işlemlerin, imzalanan yönetsel vd. sözleşmelerin, protokollerin tarafımıza tebliği için TMSF ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne başvurmuş bulunuyoruz.

Ayrıca, bu başvuru; “Basmane Çukuru” ile ilgili İzmir kentinin, halkının, söz söyleyecek tüm kurum, kuruluş, meslek örgütlerinin, İzmir ilindeki mühendislerin, mimarların, odaların, baroların sivil toplum örgütlerinin iyi bildikleri bu konuda hareketlenmeye çekmek amacı da taşımaktadır”.(İzmir/EVRENSEL)

Basmane çukuru ne olacak? | Smyrna’dan İzmir’e Kentin Gündemi