Sendika hakkı mücadelesi sonuç verdi: İşçiler, Betek Boya patronuna geri adım attırdı

Andaç Aydın ARIDURU
İstanbul

Gebze’deki Betek Boya’da sendika hakları için fabrikaya kapanan işçilerin mücadelesi sonuç verdi. Yetki itirazını geri çekeceğini açıklayan patron, Petrol-İş’le toplu sözleşme görüşmelerine başlayacağını söyledi.
Betek Boya işçileri bu yılın yaz aylarında düşük ücretler, ağır çalışma koşulları, baskı ve mobbinge karşı sendikalaşma kararı aldı. Petrol-İş kısa sürede çoğunluğu sağlayıp yetki alırken, işçilerin sendika hakkını tanımayan patron ise önce yetkisiz mahkemeye itiraz etti, sonra küçülme bahanesiyle işten atmalara başladı.

Ekim ayında iş yerinde sendikal hakları için yürüyüş ve eylemler düzenleyen işçiler, 25 Aralık akşamı 44 işçinin işten çıkarılmasıyla, sendika haklarının tanınması, toplu sözleşme görüşmelerine başlanması ve işten atmaların durdurulması talepleriyle fabrikaya kapandı. Gece saatlerinde işçilerin kararlılığı karşısında talepleri kabul eden fabrika yönetimi, yetki itirazı davasından vazgeçerek Petrol-İş’le toplu iş sözleşmesi (TİS) görüşmelerine başlayacağının sözünü verdi.

"TEK BAŞINA OLMUYOR"

Evrensel’e konuşan 12 yıllık bir işçi, sendikalaşma sürecinin başından beri parçası olduğunu ifade ediyor. İşçi, “İş yerindeki en büyük sorun ücretlerin çok düşük olması. Burası büyük ve tanınmış bir firma ama benim ücretim yaklaşık 26 bin TL. Ücretler, ağır çalışma şartları ve fazla mesailerin yoğunluğu tüm işçiler için büyük sorunlardı. Bir süredir teker teker yönetime gidip sorunlarımızı anlatıyorduk. Çözümün tek başına gelmeyeceğini konuştuktan sonra sendikalaşmaya karar verdik” diyor.

Betek Boya işçisi, bir buçuk aylık kısa bir sürede Petrol-İş’te örgütlendikten sonra TİS taleplerini konuşmaya başlamışken, fabrika yönetiminin yetkiye itiraz davası açtığını anlatıyor: “Yetkisiz mahkemeye gidip itiraz etmişler. Böyle olunca dava sürecinin uzadığını biliyorlar. Bu süreci başlattıktan sonra da iş yerinde mobbingi ve baskıyı arttırdılar. Önce yemekhane eylemleriyle sonra fabrika içinde yürüyüşlerle kararlı olduğumuzu gösterdik.”

"İŞİN YÜZDE 50’Sİ TAMAM"

İşçi 25 Aralık’ta yaşanan işten çıkarmaların ardından bir araya gelerek fabrikaya kapanma kararı aldıklarını söylüyor: “Hiç kimsenin işten atılmaması, sendikal haklarımızın tanınması ve bir an önce toplu sözleşme görüşmelerine başlanması taleplerimizle fabrikaya kapandık. Yönetim başta durumu hafifletmek için girişimlerde bulundu. Biz eylemimizi sürdürmekte kararlıydık. En sonunda taleplerimizi kabul ettiler.”
Enflasyon karşısında hızla eriyen ücretlerin ve sosyal haklarda ödenen miktarların düşüklüğünün altını çizen işçi, “Sendikayı Betek Boya’ya soktuk, işin yüzde 50’si tamam. Şimdi zam ve hak taleplerimizi toplamaya başlayıp toplu sözleşmemizi de imzalayacağız” diyor.

Bir başka işçi de “Patronlar sendikayı tanımamak için her yolu denedi. En son işçi çıkarıldığında fabrika bakımdaydı ve işçilerin çoğunluğu fabrikada değil diye düşünerek sessiz sedasız mücadeleci işçileri atmaya çalıştılar. Ama izindeki arkadaşlarımızın hemen fabrikaya gelmesiyle bir kıvılcım yanmış oldu. İçeri girip direnişin başladığını, bizim kararlı olduğumuzu gördükleri için geri adım atmak zorunda kaldılar” diyor. 

BETEK BOYA MİLYARLAR KAZANIYOR

Betek Boya 2019 yılında Japon tekeli Nippon Paint’e satıldı. İşçilerin düşük ücret, fazla mesailer ve ağır çalışma koşullarından şikayet ettiği şirket, alındığı günden bu yana kârlılığını ve büyümesini sürdürüyor. Sendikalaşmak isteyen işçileri küçülme bahanesiyle işten çıkaran şirket Nippon’un faaliyet raporlarına göre 2023 yılında 16.9 milyar TL gelir elde etti.

2020’de 8.1, 2021 yılında 11, 2022’de ise 15.8 milyar TL gelir elde eden şirket satın alındığında Türkiye pazarının yüzde 27’sine sahipti. 2023’e kadar pazar payını arttıran Betek Boya, geçen yıl pazarın yüzde 35’ine sahip oldu.

Betek Boya’nın düzenli olarak gelirlerini arttırdığını belirten Nippon, satın alındığından bu yana gelirlerde yüzde 87.3 oranında büyüme sağlandığını, şirketin 2026’ya kadar ise şu anki büyümenin üzerine yüzde 10 düzeyinde daha da büyüyeceğini tahmin ediyor.

Bayhan, Betek Boya'da yetki itirazı süistimalini sordu: Bu suça karşı tutum alacak mısınız?