Kazakistan'daki uçak kazasına dair neler biliniyor, iddialar neler?
Kazakistan Ulaştırma Bakanı, Azerbaycan Havayolu Şirketi AZAL'a ait düşen yolcu uçağının kronolojisi paylaştı. Rusya, uçağın ‘Rus hava savunma sistemi tarafından düşürüldüğü’ iddiasına yanıt verdi.
Fotoğraf: Issa Tazhenbayev/AA
Bakü-Grozni seferini yapan Azerbaycan’a ait yolcu uçağının Kazakistan’ın Aktau bölgesinde düşmesiyle ilgili tartışmalar sürüyor. Batı medyası uçağın Ruslara ait karadan havaya füze nedeniyle düştüğünü öne sürürken, Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, "Soruşturma sonuçlanmadan herhangi bir hipotez ortaya atmak yanlış olur" açıklamasını yaptı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev uçağın düşme nedeniyle ilgili konuşmak için erken olduğunu bildirdi. Öte yandan Kazakistan ve Azerbaycan’ın işbirliği içinde yürütülen soruşturma kapsamında uçağın 2 kara kutusunun bulunduğunu bildirildi.
38 KİŞİ YAŞAMINI YİTİRDİ
Bakü-Grozni seferini yapan Azerbaycan havayolu şirketi AZAL'a ait Embraer 190 tipi uçak, 25 Aralık’ta, Kazakistan'ın Aktau kenti yakınlarında düştü. AZAL, uçakta 5 kişilik mürettebat ve 62 yolcudan oluşan 67 kişinin bulunduğunu, kazada 38 kişinin hayatını kaybettiğini, 29 kişinin kurtulduğunu açıkladı.
Azerbaycan Havayollarına ait J2-8243 sefer sayılı uçak, rotasını Hazar Denizi'nin karşı kıyısındaki Aktau'ya doğru değiştirmeden önce Rusya Federasyonu'na bağlı Çeçenistan Cumhuriyeti'nin başkenti Grozni'ye gidiyordu.
"HASARLI UÇAK AKTAU’YA YÖNLENDİRİLDİ" İDDİASI
Euronews 26 Aralık'ta yayımladığı haberinde "hükümet kaynakları uçak kazasına bir Rus füzesinin neden olduğunu doğruladı" diye iddia etti. Haberde, Azerbaycan hükümet kaynaklarının "pilotların acil iniş taleplerine rağmen hasarlı uçağın herhangi bir Rus havalimanına inmesine izin verilmediğini ve Hazar Denizi üzerinden Kazakistan'daki Aktau'ya doğru uçmasının emredildiğini" söylediği aktarıldı.
Azerbaycan basınında uçağın düşme nedeninin Rus hava savunma sisteminin saldırısı olduğu, uçağın Grozni, Mahaçkale ve Mineralniye Vodı havaalanlarına inişine izin verilmediği, bu durumun uçağın Hazar Denizi'ne düşmesi ve tanıkların kaybolmasının amaçlandığı öne sürüldü. Söz konusu haberlerde, uçağın iletişim sisteminin, Rus tarafının elektronik harp sistemlerini kullanması nedeniyle tamamen devre dışı kaldığı iddia edildi.
Reuters'ın dört Azerbaycan hükümet kaynağına dayandırdığı haberinde de "uçağın düşmesine bir Rus karadan havaya füzesinin neden olduğu" öne sürüldü.
Anadolu Ajansı (AA) da "AA'ya konuşan Azerbaycanlı yetkililer, uçağın Rus 'Pantsir-S' hava savunma sistemi saldırısına maruz kaldığı iddiasını doğruladı" dedi.
ALİYEV: KAZANIN NEDENİ HAKKINDA KONUŞMAK İÇİN ERKEN
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise 25 Aralık'ta kazanın nedenleri hakkında spekülasyon yapmak için çok erken olduğunu, ancak hava koşullarının uçağı planlanan rotasından sapmaya zorladığını ifade etmişti.
AZERBAYCAN HAVAYOLLARI: FİZİKSEL VE TEKNİK MÜDAHALE
Öte yandan Azerbaycan Havayolları ön inceleme raporunu yayımladı. Şirkete göre uçak kazasına neden "dışarıdan fiziksel ve teknik müdahale."
RUSYA: SORUŞTURMA SONUÇLANMADAN HİPOTEZ ATMAK YANLIŞ
Rusya ise halen devam etmekte olan soruşturma sonuçlanıncaya kadar kazanın nedenine ilişkin "hipotezlerin" yayılmaması çağrısında bulundu. Rusya'nın Federal Hava Taşımacılığı Ajansı Rosaviatsia, ilk bilgilerin pilotların bir kuş çarpmasının ardından uçakta acil bir duruma yol açarak Aktau'ya yöneldiklerini gösterdiğini söyledi.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov da "Soruşturma sonuçlanmadan herhangi bir hipotez ortaya atmak yanlış olur. Elbette bunu yapmayacağız ve kimse de yapmamalıdır. Soruşturma tamamlanana kadar beklememiz gerekiyor" açıklaması yaptı.
Peskov, bir gazetecinin düşen uçak konusunda Azerbaycan Milletvekili Rasim Musabekov’un Rusya’dan özür talebiyle ilgili sorusuna ise önceki açıklamalara ekleyecek yeni bir şeyi olmadığı şeklinde yanıt verdi. Peskov, “Bu havacılık olayıyla ilgili soruşturma sürüyor ve soruşturmadan sonuç çıkana kadar kendimizi herhangi bir değerlendirme yapma hakkına sahip görmüyoruz. Bunu yapabilecek havacılık otoritelerimiz var ve bunu da yapmayacağız. Bilgi ancak onlardan gelebilir." ifadelerini kullandı.
KAZAKİSTAN KAZANIN KRONOLOJİSİNİ PAYLAŞTI
Kazakistan Ulaştırma Bakanı Marat Karabayev, Aktau kenti yakınlarında düşen Azerbaycan uçağı ile ilgili basına brifing verdi.
İlk sinyali Kazakistan saati ile 10.43’te Rusya’nın Rostov hava kontrol merkezi memurları tarafından aldıklarını belirten Karabayev, bu sinyalde Mahaçkale ve Bakü’deki hava durumu nedeniyle mürettebatın Kazakistan’ın Aktau kentine uçmaya karar verdiğinin belirtildiğini söyledi.
"MÜRETTEBAT, PİSTE İNMEK İÇİN 2 GİRİŞMDE BULUNDU"
Karabayev, Kazakistan hava sahasına girmeden önce uçağın kontrol sistemlerini kaybettiğini belirterek "Saat 10.53’te Rostov uçuş müdürü, Aktau’daki uçuş müdürüne uçağın yolcu kabinindeki oksijen tüpünün patladığı, yolcuların bilinç kaybı yaşadığı ve inişte sağlık müdahalesi talebinde bulunulduğu yönünde ek bilgi verdi. Saat 11.02’de uçak pilotları, Aktau havaalanı kulesi hava trafik memuruyla irtibat kurdu. Memur, uçağın havaalanına indirilmesi için gerekli tüm işlemleri sağladı. Uçağın pistle görsel teması sağlanması amacıyla pist ışıkları açıldı” ifadesini kullandı. Karabayev, mürettebatın piste inmek için 2 girişimde bulunduğu ancak bu sırada irtifa kaybı ve rotasında dengesizlik gözlemlendiği ve saat 11.28’de mürettebatla irtibatın kesildiği, uçağın yere çarptığı bilgilerini verdi.
UÇAĞIN 2 KARAKUTUSU BULUNDU
Aktau Bölgesel Ulaşım Savcısı Abılaybek Ordabayev inceleme çalışmalarını Azerbaycan ile işbirliği içinde yürüttüklerini, uçağın 2 kara kutusunun bulunduğunu kaydetti. Ordabayev, uçak kazasında hayatını kaybeden 38 kişiden 9’unun kimliklerinin tespit edildiğini belirtti. (DIŞ HABERLER)