İsrail'in soykırımına ABD de 22 milyar dolarla destek oldu

ABD yönetimi, İsrail'in 7 Ekim 2023'te Gazze Şeridi'ne başlattığı ve sonrasında Lübnan ve Suriye'ye uzanan saldırılara destek amacıyla şimdiye kadar 22 milyar doların üzerinde doğrudan askeri yardım ve harekat desteği sağladı.

AA muhabiri açık kaynaklardan, ABD'nin İsrail'e verdiği finansal desteği, silah ve mühimmat tedarikine dair verileri derledi. İsrail'in en büyük destekçisi konumundaki ABD yönetimi, 1946-2023 arasında Tel Aviv'e 158 milyar doların üzerinde ekonomik ve askeri yardım verdi. İsrail, ABD'nin tüm zamanlarda en çok askeri destek sunduğu ülkeler arasında ilk sırada yer aldı.

ABD'li "Council on Foreign Relations" düşünce kuruluşunun 7 Ekim 2024 tarihli raporuna göre, enflasyona uyarlanmış rakamlarla toplam ekonomik ve askeri yardım 310 milyar doların üstünde. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsünün (SIPRI) raporu, İsrail'in ana silah tedarikçisinin ABD olduğunu gösteriyor.

İsrail, 2019-2023 arasında konvansiyonel silahlarının yüzde 69'unu ABD'den ithal etti. Bu rakam 2000'lere kadar geri gidildiğinde ise yüzde 78'e ulaşıyor. ABD, İsrail'e sağladığı üst düzeyli askeri danışmanlık yanında, "Demir Kubbe" için hava savunma füzeleri, küçük çaplı uçak bombaları, güdümsüz bombaları hassas güdümlü silahlara dönüştüren Müşterek Doğrudan Taarruz Mühimmatı (JDAM) kitleri, CH-53 ağır yük helikopterleri, KC-46 havadan yakıt ikmal tankerleri, AH-64 Apache helikopterlerinden atılabilen lazer güdümlü "Hellfire" füzeleri, 155 milimetrelik top mermileri, sığınak delici mühimmat ve zırhlı araçlar tedarik ediyor.

38 MİLYAR DOLARLIK 10 YILLIK ASKERİ YARDIM ANLAŞMASI

ABD ve İsrail arasında 2016 yılında 33 milyar doları yabancı askeri yardım ve 5 milyar doları füze savunması olmak üzere 2028'e kadar 38 milyar dolarlık yardıma ilişkin üçüncü 10 yıllık mutabakat zaptı imzalandı. Ayrıca ABD, 2019'da yapılan anlaşma ile İsrail'e her yıl yaklaşık 3,8 milyar dolar askeri yardım sağlıyor.

Ekim 2023'te, ABD Başkanı Joe Biden, Kongre'ye, Gazze'de kullanılmak üzere, İsrail'e yapılacak acil askeri yardımı onaylama çağrısı yaptı. Tasarı, Temsilciler Meclisinden 3 Kasım'da geçti. ABD Dışişleri Bakanlığı Kasım 2023'te, İsrail'in Gazze'de de kullandığı, Spice sınıfı, serbest düşümlü bombaları güdümlü hale getiren, 320 milyon dolar değerindeki kitlerin satışına onay verdi.

Aralık 2023'te, Joe Biden yönetimi, İsrail'e, Kongre onayı gerektirmeyen acil satış yöntemiyle 106 milyon dolarlık 14 bin adet "M830A1" tank topu mermisi ile 147 milyon dolarlık 155 milimetre top mermisi parçaları satışının onaylandığını açıkladı.

İSRAİL'E YAPILAN ASKERİ YARDIM 22 MİLYAR DOLARIN ÜSTÜNDE

İsrail için acil askeri yardım tasarısı Şubat 2024'te Kongre'den geçti. Buna göre İsrail'e Eylül 2025'e kadar 14,1 milyar dolarlık yardım tahsis edildi. 30 Mart'ta İsrail'e 2,5 milyar dolarlık silah sevkiyatına yetki veren Biden yönetimi, ayrıca 24 Nisan'da de Tel Aviv'e yaklaşık 17 milyar dolarlık askeri yardımı içeren güvenlik paketini imzaladı.

ABD'nin İsrail'e finansal desteğinin bölgede yürüttüğü İsrail'e destek harekatlarının 4,86 milyar dolarlık maliyeti hesaplandığında harcadığı paranın 22,76 milyar doları aştığı düşünülüyor. İsrail'e 7 Ekim 2023-30 Eylül 2024 arasında sağlanan askeri yardımın miktarı 17,9 milyar dolar.

Söz konusu yardımın dökümü ise Brown Üniversitesi Watson Uluslararası ve Kamu İşleri Enstitüsünce hazırlanan, "İsrail'in Askeri Operasyonları ve Bölgedeki İlgili ABD Operasyonları İçin ABD Harcamaları 7 Ekim 2023-30 Eylül 2024" başlıklı rapora göre şunlardan oluşuyor:

Yabancı askeri finansman için, 2019'ya yapılan anlaşma gereği yıllık tahsisat olan 3,8 milyar ve nisan ayında Biden'ın imzaladığı 3 milyar dolarlık acil askeri yardımın toplamı 6,8 milyar dolar, füze savunması için 4,5 milyar dolar, Iron Beam füze savunma sistemi için 1,2 milyar dolar, top mermisi üretimine destek için 1 milyar dolar ve ABD stoklarından İsrail'e sağlanan silahların ikmali için 4,4 milyar dolar.

İSRAİL'E EN AZ 50 BİN TON SİLAH VE MALZEME GÖNDERİLDİ

ABD, İsrail'in Gazze'ye saldırı başlattığı 7 Ekim 2023'ten bu yana İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin en büyük destekçisi oldu. Biden yönetimi, 25 Aralık 2023'e kadar, 244 kargo uçağı ve 20 gemi aracılığıyla 2,4 milyar dolar değerinde 10 bin tondan fazla silah ve askeri malzeme gönderdi. Sadece ilk 6 haftada 15 binin üzerinde bomba ve 50 bin top mermisi İsrail'e ulaştı. Bu rakamlar Ağustos 2024'e kadar 500 uçak ve 107 gemiye erişti. Söz konusu araçlarla gelen silah ve malzeme miktarı da 50 bin tonu geçti.

Basında, ilk sevkiyatlarda gönderilen bombaların 907 kilogramlık 1800'ün üzerinde bir tonluk MK84, 500 adet 233 kilogramlık MK82 uçak bombası ile AH-64 Apache helikopterlerden ateşlenen AGM-114 "Hellfire" güdümlü füzeler olduğu bilgisi yer aldı. Özellikle MK84 bombalarının Gazze'de yaşanan sivil zayiatın en büyük sebeplerinden olduğu biliniyor.

14 Kasım 2023'e kadar 2 bin adet teslim edilen ABD'li Lockheed Martin üretimi "Hellfire" füzeleri Gazze'de yoğun olarak kullanıldı. Bunun yanı sıra, açıklanmayan miktarda silah ve mühimmat da ABD'den İsrail'deki Müttefik Savaş Stok Rezervleri (WRSA-I) olarak bilinen ve İsrail'i de destekleyen depolara transfer edildi. Söz konusu sevkiyatlar, şeffaf olmadığı ve kısıtlı Kongre denetimi ile gerçekleştirildiği için eleştirildi.

SİLAH SEVKİYATI 2024 BOYUNCA HIZ KESMEDİ

Ocak sonunda ise İsrail basınında, ABD'nin İsrail'e F-35 uçakları, Apache Taarruz Helikopterleri, dronlar ve binlerce top mermisi satışı yapacağı haberleri yer aldı. Mart ayında, ABD yönetimi, İsrail'e, 2,5 milyar dolarlık 25 adet F-35 ve uçak motorunun satışına, 1800 MK-84 ile 500 MK-82 güdümsüz bombanın sevkine onay verdiğini açıkladı.

İsrail sipariş ettiği "F-35I Adir" savaş uçaklarını, ortak Demir Kubbe, Arrow ve Davut Sapanı sistemleri gibi füze savunma programlarını finanse etmek için ABD yardımlarını kullandı. 36'sı teslim edilen 50 adetlik F-35I siparişine ilave olarak 3 milyar dolar değerinde, 25 adetlik sipariş için ABD ve İsrail arasındaki anlaşma 4 Haziran'da imzalandı.

İsrail'in bu sipariş için bütçesinden para harcamayacağı, maliyetin ABD yardımından karşılanacağı kaydedildi. Ekim 2023-Mart 2024 arasında İsrail'e 100'den fazla askeri satış onayı yapıldığı ancak gizlilik şemsiyesi altında kamuoyuna bunların sadece 2'sinin açıklandığı iddia ediliyor.

20 MİLYAR DOLARLIK SİLAH SATIŞINA ONAY

ABD Dışişleri Bakanlığı 9 Ağustos'ta İsrail'e, Amerikan menşeli silah ve askeri teçhizat alımında kullanılmak üzere ilave 3,5 milyar dolarlık yardım göndereceğini açıkladı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da 13 Ağustos'ta İsrail'e 20 milyar dolarlık silah satış paketini onayladığını duyurdu.

Söz konusu satış paketinde, yaklaşık 18,8 milyar dolar değerinde 50 yeni F-15 jeti ve İsrail envanterindeki 25 F-15I için yenileştirme kitleri, 102 milyon dolarlık 30 adet AIM-120 gelişmiş orta menzilli havadan havaya füze ile JDAM kitleri, 774 milyon dolar değerindeki tank topu mermileri, 61 milyon dolarlık 50 bin adet 120 milimetrelik havan mermisi ile 583 milyon dolar değerinde sayısı bilinmeyen 8 tonluk askeri kamyon yer alıyor.

Öte yandan, 7-8 Mayıs'ta ABD basınında, Biden yönetiminin, İsrail'in Gazze'de kullandığı belirtilen yaklaşık 6 bin 500 JDAM satışını ertelediği, 900 kilogramlık 1800 ve 225 kilogramlık 1700 bombadan oluşan bir sevkiyatın yoğun yerleşim bölgelerinde kullanılacağına dair endişeler nedeniyle durdurulduğu bilgisi yer aldı. (AA)