Los Angeles yangınları: Tekellere vergi indirimi, itfaiyeye bütçe kesintisi

ABD’nin Kaliforniya eyaletine bağlı Los Angeles kentinin farklı noktalarında devam eden yangınlar nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 10’a yükseldi. Yangınlar, yeni bölgelere sıçrayarak devam ediyor. Şu ana kadar 10 binden fazla yapı hasar gördü ya da tamamen kullanılamaz hale geldi. Bunların çoğu ev.

Eaton bölgesinde yaklaşık 14 bin dönümlük alana yayılan yangın henüz kontrol altına alınamazken, Palisades bölgesindeki yaklaşık 20 bin dönümlük alanı kül eden yangının dün itibarıyla sadece yüzde 6’sı kontrol altına alınmıştı. Belirli bölgelerde 18.00 ile 06.00 arasında sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Los Angeles bölgesi genelinde yaklaşık 180 bin kişi için tahliye emri verilirken, 200 bin kişi için de tahliye uyarısı bulunuyor.

186 milyardere ev sahipliği yapan ve ABD eyaletleri içinde bu konuda birinci sırada bulunan Kaliforniya eyaleti görünüşteki bu zenginliğine rağmen orman yangınlarının tahribatından vatandaşlarını koruyamadı. Yangınlar nedeniyle Los Angeles’ta geçen yıl sayıları 75 bini aşan evsizlere kaç bin daha ekleneceği henüz belirsiz.

Peki bütün bunlar neden oldu? Orman yangınının insani felakete dönüşmesinin nedeni yalnızca kuru hava ve şiddetli rüzgar mı? Ya da Elon Musk ve sağcıların bu ara sosyal medyada hedef gösterdikleri gibi Los Angeles itfaiye şefinin cinsel kimliği mi?

ŞİRKETLERE VERGİ İNDİRİMİ, İTFAİYEYE BÜTÇE KESİNTİSİ

ABD’nin Kaliforniya eyaletinde mayıs-ekim arası olan orman yangınları sezonu, iklim değişikliğinin de etkisiyle bütün yıla yayılmaya başlamış durumda. Buna rağmen iklim değişikliğinin en büyük sorumlusu olan fosil enerji tekellerine bu eyalette yılda 146 milyona varan vergi indirimleri sağlanırken, itfaiye gibi kritik kamu kurumlarının bütçeleri ise kesintiye uğramış.

ABD basını Los Angeles İtfaiye Şefi Kristin Crowley’in sadece bir ay önce itfaiye bütçesinden yaklaşık 18 milyon dolar kesilmesinin “Büyük yangınlara hazırlık ve müdahale yeteneğini azaltacağı” üzerine yaptığı uyarıyı konuşuyor. Crowley, 4 Aralık 2024'te yazdığı resmi bilgi notunda, “Bu bütçe kesintisi, itfaiyenin orman yangınları da dahil olmak üzere büyük ölçekli acil durumlara hazırlanma, eğitim verme ve müdahale etme kapasitesini ciddi şekilde sınırlandırdı” demiş.

Kesintiler sadece itfaiyede değil. Örneğin yangınların ilk gecesinde itfaiyeciler, Los Angeles’ın batısında alevler içinde kalan Pacific Palisades Mahallesi’ndeki yangın musluklarından su temin etmekte zorlanmışlar. Palisades Mahallesi’ni temsil eden bir belediye meclisi üyesi su eksikliğinin kaynağını “kronik yetersiz yatırım” olacak açıklamış.Kaliforniya’da iklim sorunlarına düşünce kuruluşu olan İklim Merkezinin (Climate Center) çarşamba günü yayımladığı raporu da petrol ve gaz şirketlerinin, nasıl vergi indirimi sağladığına odaklanıyor. 

Çok uluslu şirketlerin faaliyet gösterdikleri eyalet sınırlarının “su kenarı/water’s edge” olarak belirledikleri bölgelerde elde ettikleri kazançlardan vergi vermemelerini sağlayan 1986 tarihli yasanın, bütçe açığı bulunan Kaliforniya’nın her yıl potansiyel olarak milyarlarca dolar gelir kaybına neden olduğu bildiriliyor. Araştırmacılara göre böylece şirketler her yıl 4.3 milyar dolardan fazla eyalet kurumlar vergisi ödemekten kaçınabiliyor. Özellikle petrol ve gaz şirketlerine yıllık 146 milyon dolardan fazla vergi indirimi sağlanıyor.

İTFAİYEDEN KESİP POLİSE VERMİŞLER

Yangının büyük yıkıma sebep olduğu Los Angeles kentinin belediye yönetimi de itfaiye gücünde yaptığı kesintiler nedeniyle tepkiyle karşı karşıya.

Los Angeles itfaiye departmanı 17.6 milyon dolarlık bir kesinti yaşarken, polis departmanı 126 milyon dolarlık bir artış aldı. Yanan Pacific Palisades Mahallesi’ni temsil eden Belediye Meclis Üyesi Traci Park düzenlediği basın toplantısında, “Los Angeles şehrinde kamu altyapımıza ve kamu güvenliği ortaklarımıza yapılan kronik yetersiz yatırım son 24 saat içinde açıkça görüldü ve gözler önüne serildi” dedi.

SİGORTA ŞİRKETİ POLİÇELERİ İPTAL ETMİŞTİ

Afet riski altındaki bölgelerde yaşayanlar artık sigorta şirketlerine de güvenemeyecekler. Çünkü iklim değişikliği ile birlikte şirketler için bazı bölgeler “kârlı” olmaktan çıktı! Kaliforniya ve ABD’nin en büyüklerinden biri olan State Farm gibi sigorta şirketleri geçen yaz Pacific Palisades’teki en az 72 bin ev sahibinin sigorta poliçesini iptal etmişti. Bölge bugün neredeyse tamamen yanmış durumda.

CNN’nin haberine göre, şirket bu kararını, eyalette özellikle de risk altındaki bölgelerde orman yangınlarının sıklığı ve şiddeti artarken “mali başarısızlıktan” kaçınma girişimi olarak açıkladı.

MUSK, İTFAİYE ŞEFİNİN CİNSEL KİMLİĞİNİ HEDEF ALDI

Öte yandan yeni Donald Trump yönetiminde önemli görevler verilen ve kendisi de federal kamu bütçesinde daha fazla kesinti sözü veren milyarder Elon Musk ise itfaiye şefinin cinsel kimliğini hedefe koydu. Sosyal medyada Los Angeles İtfaiyesinin “çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık (DEI) girişimi”ni yangınlar konusunda sorumlu tuttu. Musk, “DEI insanların ÖLDÜĞÜ anlamına gelir” şeklindeki bir paylaşımda da bulundu.

Los Angeles itfaiyesi, 2022’den bu yana, biyografisinde departmanın ilk kadın ve ilk LGBTİ şefi olduğu belirtilen Kristin Crowley tarafından yönetiliyor ve departman aynı yıl bir çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık bürosu oluşturmuş durumda.

DEI programları son aylarda sağcıların artan tepkisiyle karşılaşıyor. Aralarında McDonald’s, Lowe’s ve Walmart’ın da bulunduğu pek çok şirket bu DEI taahhütlerini geri çekti. (DIŞ HABERLER)

Los Angeles'taki yangınlarda can kaybı 10'a çıktı, 1 kişi gözaltına alındı

ABD'de orman yangını büyüyor: Can kaybı 5'e yükseldi

Los Angeles'ta orman yangınları nedeniyle yaklaşık 30 bin kişi tahliye ediliyor