Grönland Hükümet Başkanı Egede: Biz Grönlandlı olmak istiyoruz
Grönland Hükümet Başkanı Múte B. Egede basın toplantısında, “Biz ne Danimarkalı ve ne de Amerikalı olmak istiyoruz. Biz Grönlandlı olmak istiyoruz” dedi.
Fotoğraf: AA
Mahmut ALGÜNERHAN
ABD'de Başkan seçilen Donald Trump'ın Grönland'a yönelik tehditlerinin ardından Danimarka'da yaşanan krizden sonra, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, dün basın toplantısı yaptı. Basın toplantısına Grönland Hükümet Başkanı Múte B. Egede katıldı. Múte B. Egede basın toplatışında, “Biz ne Danimarkalı ve ne de Amerikalı olmak istiyoruz. Biz Grönlandlı olmak istiyoruz” dedi ve “Ama bu, Danimarka ile tüm bağlarımızı kestiğimiz anlamına gelmediğini” diye ekledi.
Danimarka’nın başkenti Kopenhag'daki Başbakanlık ofisinde düzenlenen basın toplantısının açılışında konuşan Başbakan Mette Frederiksen Danimarka'nın ABD ile güçlü bağlarına da dikkat çekti: “ABD bizim en sıkı ve en yakın müttefikimizdir. Kendi tarafımızdan, bir arada kalmak için elimizden geleni yapacağız.”
ABD'nin uzun yıllardır adada askeri güç bulundurduğunu belirten Mette Frederiksen, çıkarılan kritik mineraller söz konusu olduğunda da daha yakın ekonomik iş birliğine ihtiyaç olduğunu anladığını söyledi. Mette Frederiksen, Grönlandlılarda bağımsızlığa yönelik güçlü bir istek gözlemlediğini de belirterek, “Bu, büyük saygı duyduğum bir arzudur” dedi. Konuşmasında dünyanın değiştiğini, bu nedenle Grönland'ın yakın ilişkiler içinde olduğu ülkelerle işbirliğinin çok önemli olduğunu belirten Múte B. Egede, “Dün, bugün ABD ile iş birliği yaptık, yarın da iş birliği yapacağız. ABD'nin Grönland'ı kendi arka bahçesi olarak görüyor” dedi. ABD'nin Grönland'a her zaman ilgi gösterdiğini belirten Egede, “İlgi her zaman vardı, bu nedenle gelecekte de iş birliği yapacağız. Ama aynı zamanda dinlemeleri de gerekir. İş birliği diyalogla ilgilidir” ifadelerini kullandı.
Múte B. Egede, ABD Başkanı seçilen Donald Trump ile temas kurmadığını söyledi. Frederiksen de önceki gün hükümetinin Trump’la bir temasının olmadığını söylemişti.
Norveç başbakanı Jonas Gahr Støre perşembe günü Norveç devlet kanalı NRK’ya yaptığı açıklamada Donald Trump açıklamasını, kabul edilemez, gördüğünü belirterek, “Bir müttefike karşı askeri güç kullanılmasını önermek doğru değildir. Başkalarının egemenliği altındaki toprakları ele geçirme isteğini ima etmek doğru değildir” sözleriyle tepkisini dile getirmişti. Støre, Trump'ın Grönland'ı satın alma isteğini 2019 yılında da dile getirdiğini hatırlatarak, “Bu şekilde konuşmak doğru değildir” dedi.
AVRUPA İÇİN CİDDİ BİR DURUM
Yönetimi Nansen Enstitüsü FNI (Norveç ve uluslararası alanda çevre, enerji ve kaynak yönetimi politikaları hakkında bağımsız araştırma enstitüsü) Müdürü Iver B. Neumann ise, “NATO’nun temel amacı, anlaşmazlıkları zorlama olmaksızın çözmeyi amaçlayan bir güvenlik topluluğuna sahip olmaktır. Şimdi bu sözleşmeyi ihlal ediyor. Trump bunların ticari pazarlıklar olmadığını henüz fark etmedi, fakat kuralları farklı olan bir oyun. Avrupa için bu ciddi bir durum. ABD, güvenlik garantörü olmaktan çıkıp, güvenlik tehdidi oluşturan bir konuma geldi” ifadelerini kullandı.
ABD LİSTESİNDE İKİNCİ SIRADA SVALBARD MI VAR?
Norveç Başbakanı Støre, FNI Başkanı Iver B. Neumann ile FNI de araştırmacı Andreas Østhagen birlikte katıldıkları NRK programında, “ABD'li iki kongre üyesinin Norveç'in Arktika'daki takımadalarından biri olan Svalbard'da Norveç’in, Çinli araştırmacılar üzerinde yeterli kontrole sahip olmadığını dile getirildiği” soruldu. Buna yanıt veren araştırmacı Andreas Østhagen, “Bunlar biraz abartı. Mektup, gerçeklere veya araştırmalara dayanmıyor. Norveç makamlarının iyi bir kontrol uyguladığını düşünüyorum. Svalbard'ın zaten tamamen farklı bir konu olduğunu” belirtti. Başbakan Støre ise listede bir sonraki sırada Svalbard olması halinde Fox News'te konuşmak isteyeceğini söyledi.