Evrensel'in manşeti | Kâr yangını
En az 78 kişinin can verdiği katliam, kâr odaklı, ölümcül, vahşi çalışma düzenini, ‘müşterileri’ de kurbanların arasına katarak ortaya çıkardı.
Fotoğraf: İbrahim Yozoğlu/AA
En az 78 kişinin can verdiği otel yangını, büyük oranda mevzuat, denetimsizlik ve ‘sorumluluk’ üzerinden tartışıldı. Oysa bu katliam, ‘döviz getirdiği’ için pek sevilen turizm sektöründe, tamamen kâr odaklı, ölümcül, vahşi çalışma düzenini, ‘müşterileri’ de kurbanların arasına katarak ortaya çıkardı.
- Atanamadığı için otellerde hemşire olarak çalışan 24 yaşındaki Dilara Ermanoğlu, kalp rahatsızlığı olan otel işçisi babasına yakın olmak için yan otelde işe girdi.
- 27 yaşındaki Eslem Uyanık, mutfak eğitiminin ardından otelde çalışmaya başlamıştı. Yangın sırasında diğer kişilere yardımcı olurken can verdi.
- Otelde aşçı olarak çalışan 25 yaşındaki Esra Nazik, 2022’de Akdeniz Üniversitesinden mezun olduktan sonra garson olarak çalışmaya başlamıştı.
- 25 yaşındaki Şevval Şahin otelde garson olarak çalışıyordu. Kurtulmak için 12. kattan atladı, 2 gün sonra hayatını kaybetti.
SENDİKALAŞMA YÜZDE 4, İŞ CİNAYETİ 431
Çalışma Bakanlığının temmuz 2024 verilerine göre konaklama ve eğlence sektöründe çalışan sayısı 1 milyon 351 bin 230, bu sayının üstüne bir de çok sayıda kayıt dışı işçiyi eklemek gerekiyor. İş kolunda sendikal rgütlenme oranı sadece yüzde 4… Bu düşük sendikalaşma oranlarına karşı sektörde 2024’te iş cinayetinde can veren işçi sayısı 431...
DÜŞÜK ÜCRET, YAYGIN GÜVENCESİZLİK
DİSK/Dev Turizm-İş Marmara Bölge Şube Başkanı Gökhan Aslan: “Turizm sektöründe düşük ücretler, ağır çalışma koşulları ve mobbing var. Sezon bitince birçok arkadaşımızın ne sosyal güvencesi ne de geliri oluyor. Kayıt dışılık sektörde kalıcı hale getirildi. İnşaat, turizm gibi alanlarda istihdam büyüyor ama örgütlülük zayıf. İş kolunda tek yetkili sendika var.”
‘CİNAYETLERİ İŞÇİLER DURDURACAK’
DEV Turizm-İş Örgütlenme Uzmanı Mahir Doğan, Türkiye’de turizmin uzun zamandır “ölümüne yapıldığını” söylüyor: “Sendikanın girdiği otel sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Bu otel örgütlü olsaydı, iş yeri temsilciliği aksaklıkların düzeltilmesi için çalışma yapabilirdi. Bir iş yeri ancak örgütlü, sendikalı ise orada ölümcül kazalar minimum düzeye indirilebilir.” s.7
BİR ODANIN GELİRİYLE 78 CAN KURTULURDU
Katliam otelinin patronu, geceliğini 30 ila 50 bin TL’den sattığı odalardan sadece birinin aylık geliriyle yangın önleme sistemi kurabilirdi. Ama bunu yapmadığı gibi, yüzde 25’lik kurumlar vergisinden de ‘kaçındı’ ve 3 yılda bir ev parası bile etmeyecek kadar vergi ödedi: 8 milyon TL! ‘Yatırım’ adı altında, tüm harcamalara KDV istisnası, SGK primi desteği teşvikler yağdı. s.6
DENETİMSİZLİK VE İHMAL BUZ DAĞININ GÖRÜNEN YÜZÜ: CİNAYETİN SINIFSALLIĞI
Kusursuz bir mevzuatın varlığından daha önemli ve ciddi bir sorun söz konusu. Türkiye’de halk sağlığı, işçi sağlığı, çevre sağlığı, imar, inşaat, ihale kanunlarına dek tüm mevzuat şirketlerin kâr marjları ve sermaye birikimi gözetilerek değiştiriliyor. Sonra piyasanın ihtiyaçlarına göre tekrar değiştiriliyor.
(HABER MERKEZİ)
