Elazığ'da hâlâ konteynerde kalan var, ama TOKİ konutlarının ödemesi de başladı

Özkan ZÜLFİKAR
Elâzığ

2020 ocak ayının 24’ü akşamı korkunç bir gürültü ile sallanmıştı Elâzığ. 6.8 büyüklüğünde merkez üssü olan Sivrice (Hazar) ilçesinde 41 kişi hayatını kaybetti. 1600 kişiden fazla kişi ise yaralandı. 19 kasaba ve 200’den fazla köy de ciddi şekilde etkilendi. Sadece Elâzığ ve Malatya’da 87 katlı bina çöktü ve bin 287 bina da yıkılmaları gerekecek kadar hasar gördü. Şehirlerin dışında binlerce başka bina da ciddi şekilde etkilendi. 25 köy ‘yerle bir’ oldu. 39 kişi enkazdan kurtarıldı.

Elazığ depreminin 5. yılında hâlâ konteyner kentlerde kalanlar, ahırı olmayan ve kullanılmayan köy evleri ve bitmeyen borçlar var

CHP Sivrice İlçe Başkanı Şükrü Erim Öztürk: “5 yıl geçmesine rağmen izleri bir türlü silinemedi”

https://t.co/dvOj23Nc8Q pic.twitter.com/G4jzMBcyQi

— Evrensel Gazetesi (@evrenselgzt) January 25, 2025

Daha sonra 6 Şubat 2023 depremlerinin de yaşandığı Elâzığ’da depremin etkileri geçmiş değil. Kentin neredeyse her yerinde inşaat ve yıkımlar devam ediyor. Kent merkezinde halk evlerine kavuşsa da Sivrice’de hâlâ konteyner kentte yaşayanlar var.

KURAK İKLİME TROPİKAL AĞAÇ

Sivrice CHP İlçe Başkanı Şükrü Erim Öztürk, “Yaşanan depremin üzerinden beş yıl geçmesine rağmen izleri bir türlü silinemedi” diyerek kentsel dönüşüme giren ilçenin konut sorununun halen çözülmediğini söyledi. Öztürk, “Kentsel dönüşüme giren ilçemiz dört etaptan oluşuyor. İlk etap olan Gölbaşı Mahallesi, 2022 yılında bitti. Hak sahiplerine teslim edildi. Ancak çevre düzenlemesi yapılırken her ne hikmetse palmiye ağaçları dikildi. Burası Elâzığ’ın en yüksek rakımlı ilçesi, kayak merkezi var. Bu koşullarda palmiye yetişmez çünkü hava koşulları uygun değil. Biz demiştik, ilçemizde olmaz diye. Tahminimize göre birileri maddi gelir elde etti. Başka bir ifadesi yok” diyerek çevre düzenlemesinde rant elde edildiğini iddia etti.

İkinci etap olarak Kültür Mahallesi’nin yapımına başlandığını sözlerine ekleyen Öztürk, “2025 yılının ilk ayında teslim edilmeye başlandı ancak GEDAŞ (Gayri Menkul Değerleme AŞ) bir türlü bir eleman atayamadı. Haberler yaptık da sonrasında eleman atadılar” diyerek her etapta sorunlar olduğunun altını çizdi.

Öztürk, üçüncü etap olan Hazar Mahallesi için de “Altıncı yılına girmesine rağmen henüz bir çivi bile çakılmadı. Oradaki insanlar halen kiralarda oturuyorlar. Bu nedenle nüfusta azalma oldu. 5 bin nüfus görünüyor ama geceleri sayım yapılsa bin kişi bile çıkmaz” dedi.

KÖYLERDE AHIR YOK

“İkinci etap olan Kültür Mahallesi’ne yüz metre uzakta olan Olgunlar Mahallesi’ne bir türlü doğal gaz verilmedi. Kültür Mahallesi’nde var ama Olgunlar’da yok. Aralarında yüz metre yoktur. İnsanlar yaşıyor sonuçta. Doğal gazı hak etmiyorlar mı?​” diye soran Öztürk, 300’e yakın köy evinin yapıldığını ancak köy evlerinin ahır eksikliğine dikkat çekti. Öztürk; “Köy evlerinin yanlarında bir ahır yapılmamış. Köyde oturan biri hayvancılık, tarım yapar. Hayvanını koyacak bir ahırı yoksa neden köyde yaşasın bu insanlar?​” dedikten sonra, köy evlerinin ülkenin başka yerlerinde yapılan köy evleriyle kıyaslanamayacak kadar kötü dizayn edildiğini belirtti.

İKİ YIL SONRA ÖDEME SÖZÜ TUTULMADI

Biten TOKİ evlerinin ödemelerinden de bahseden Öztürk, “Ev yaptılar ama geri ödeme bedelleri içinden çıkılmaz bir hal aldı. Geri ödeme bedelleri var bunların bir de. 2 artı bir evin maaliyeti 1 milyon 380-390 bin lira civarındayken hak sahiplerine 1 milyon 700-800 bin liraya, üç artı biri ise 2 milyon 300-400 bin liraya vermişler. Bu insanların çoğu emekli. 14 bin lira maaşla 10 bin lira ev taksitini nasıl ödeyecek? Üstelik depremden sonra yetkililer, ‘Evler 20 yıl ödemeli teslim edilecek. İlk 2 yıl ödemeyeceksiniz, sonraki 18 yıl ödeyeceksiniz’ demişlerdi. Şimdi diyorlar ki ‘Evleri teslim aldınız, bir-iki ay sonra ödemeye başlayacaksınız.’ Bu depremzedeler beş yıldır kiradalar. Yapılan kira yardımı da 900 ya da 1000 lira. Elâzığ’da en oturulmayacak evin kirası 10 bin 15 bin lira. Bu insanlar evlerini taşıyacaklar, yeni evrelere masraf yapacaklar. Onların masraflarının da ödenmesi gerekiyorken hemen ev taksitlerini ödemeleri bekleniyor” diye tepki gösterdi.

"KAPALI ÇARŞI HÂLÂ KAPALI"

Depremde yıkılan ve birinci etapta yapımı tamamlanarak 2022 yılında teslim edilen çarşıya da değinen Öztürk, “Kapalı çarşı olarak yaptılar. Ama kapalı olarak kalmaya devam ediyor. 2022 yılından beri bir türlü açamadılar. Hak sahipleriyle anlaşılamadığı için hiçbir esnaf gelmiyor. Deprem öncesi çarşıdan araçlar gidip çıkardı. Şimdi iki sokak ucu da kapalı. Araç girmeyince de alışveriş olmuyor. Büyük marketler bakkalları da bitirdi zaten. 200 esnafı olan turistik ilçemizde 15 esnaf ya var ya yok” şeklinde konuştu.

"KİMSE MAĞDUR EDİLMESİN"

Son olarak Elâzığ halkının taleplerinden de bahseden Öztürk, “Konteyner kentlerde kalanlar kiraya çıkamıyor, orada kalmaya mecbur bırakıldılar. Bu sorunlar çözülsün. Taksitler söz verildiği gibi iki yıl sonra ödenmeye başlasın. Köy evleri köylülerin yaşayabileceği gibi dizayn edilsin. Doğal gazı olmayan yerlere doğal gaz çekilsin, kimse mağdur edilmesin” ifadelerini kullandı.