Patronlar tek ses: ‘Esneklik!’
Sermaye örgütleri; güvencesiz çalışmayı yaygınlaştırıp, kalıcılaştırmak için hep bir ağızdan “yeni nesil esnek çalışma projesi” diye haykırıyor.
Fotoğraf: AA
MURAT UYSAL
Erdoğan-Şimşek programı, işçi sınıfının elinde kalan son kazanımlara da el uzatıyor. Sermaye örgütlerinin talebiyle ve “yeni nesil esnek çalışma projesi” adı altında güvencesizlik yaygınlaştırılıp, kalıcılaştırılmak isteniyor. İktidarın orta vadeli programında da yer alan “yeni nesil esnek modelleri” sermaye örgütleri ile beraber tartışılıyor. Sermaye örgütleri bu projeyle milyonları, ‘harçlık’ ile geçinmeye mahkum etmek; ucuz ve güvencesiz çalışmayı yaygınlaştırmak, kıdem tazminatı ve iş güvencesi gibi yüklerden kurtulmak istiyor.
TÜSİAD ISRARLA ‘GÜVENCE’ DİYOR
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneğinin (TÜSİAD) yayımladığı ‘geleceği inşa’ programında esnek çalışmaya geniş yer ayrılıyor. TÜSİAD’ın esnek çalışma ‘süslerinin’ başında “güvenceli esneklik” tamlaması geliyor. Süslü cümlelerin altındaki asıl hedef ise patronlara güvence, işçilere emekçilere esnek çalışma. İşte TÜSİAD’ın ‘Geleceği İnşa’ programında esneklikle alakalı bazı ifadeleri:
- Yeni çalışma modelleri çerçevesinde iş gücü piyasasının ihtiyaç duyduğu esnekliği çalışan haklarını güvence altına alarak sağlayan bir yasal çerçeve geliştirilmeli.
- İş gücü piyasasında dijital dönüşümle gelişen yeni çalışma biçimlerine çalışanların uyumu için (...) çalışan haklarını ve esnekliği güvence altına alan bir yasal çerçeve geliştirmemiz gerekiyor.
- Çalışma biçimlerinde görülen (Üretim sürecinin parçalanması ve uzaktan ve esnek çalışma modelleri gibi) hızlı değişime uyum ve esneklikle kapsayıcılık arasındaki dengeyi kurma ihtiyacı sosyal diyaloğu önemli kılmaktadır.
TİSK TEŞVİK TALEP EDİYOR
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ise esnek çalışmanın işsizliği düşürmek için gerekli olduğunu savunuyor. İşte TİSK’in raporlarında ve yöneticilerinin verdiği demeçlerde esnek çalışma talepleri:
- TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Akkol: Ülkemizin en önemli sorunlarından biri olan işsizlikle etkin ve sürdürülebilir mücadele için esnek çalışma modellerinin yaygın uygulanması şart.
- Esnek çalışma modelleri, çalışanların iş performansının artmasını sağlıyor.
- Esnek çalışma büyük şehirlere olan yoğun göç hareketini yavaşlatmak adına değerlendirilebilir.
- Türkiye konjonktüründe gerek genç işsizliğiyle mücadele etmek gerekse dezavantajlı grupların da istihdam piyasalarına katılması için bu modeller konusunda gerekli farkındalığın yaratılması ve işverene bu yönde teşviklerin yapılması büyük bir önem arz ediyor.
MÜSİAD: TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN ESNEK ÇALIŞMA YAYGINLAŞTIRILMALI
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) ise taleplerini açık açık söylüyor. “Üretkenlik artışı sağlamak” gerekçesini öne süren MÜSİAD raporlarında esnek çalışmanın yanı sıra bölgesel asgari ücret, kıdem tazminatı gasbı gibi türlü emek düşmanı talepte de bulunuyor. İşte o talepler:
- Sözleşme serbestisini kısıtlayan hükümler azaltılmalı ve ekonomik akışkanlık ve esnek çalışma kolaylaştırılmalıdır.
- Türkiye’de işsizlik oranını azaltmak ve emek piyasasındaki yapısal sorunları gidermek ve önümüzdeki dönemde daha yüksek istihdam düzeyi ile üretkenlik artışı sağlamak için emek piyasasında düzenleme yapılması gereken konular arasında; asgari ücret, kıdem tazminatı, sosyal güvenlik primleri, haftalık ortalama çalışma sürelerinin kısaltılması ve esnek iş sözleşmeleri sayılabilir.
TOBB: ESNEK ÇALIŞMA AVANTAJ YARATIYOR
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), dünyada esnek çalışmayı “Esnek çalışma avantaj yaratıyor” başlığıyla yayımladığı haberle savundu. TOBB’un avantaj diye öne sürdükleri:
- En gelişmiş ekonomilerde 2030’a kadar tüm istihdamın yüzde 8’i ila yüzde 13’ü arasında esnek çalışma gerçekleşecek.
- 2030’a kadar ABD’nin esnek çalışmadan sağlayacağı kazanç 4.5 trilyon dolar.
- Esnek çalışma 2030’a kadar 16 ekonomide 3.5 milyar saatlik yolculuk süresini ortadan kaldıracak.