İşçi pazarı Türkiye

Cumhurbaşkanının tanıtımını yaptığı ulusal istihdam stratejisiyle gençler, kadınlar, yaşlılar ve göçmenler sermayenin ihtiyaçları doğrultusunda eğitilerek yedek işçi ordusuna dahil edilecek. Erdoğan-Şimşek programı kapsamında Türkiye, yüksek faiz cennetinin yanı sıra uluslararası tekellere eğitimli ve ucuz işçi sunan küresel bir işçi pazarı haline getirilecek.

İşsizlik, başta merkez kapitalist ülkeler olmak üzere küresel düzeyde tarihi dibi gördü. Küresel istihdam artışı ve nüfus artış hızındaki azalma nedeniyle yedek sanayi ordusu daraldı. ‘Emekçi nüfus’ birikimi, kâr elde etmenin yeni yollarını arayan sermaye için acil bir ihtiyaç haline geldi. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan dün Hak-İş ve Memur-Sen başkanlarının da katıldığı bir toplantıyla küresel tekellerin bu ihtiyacını karşılamak üzere iktidarın hazırladığı ‘ulusal istihdam stratejisi’ni açıkladı. Stratejiye göre Türkiye’de tekstil, otomotiv, çelik, alüminyum, kimya, makine, elektrik ve turizm temel sektörler olarak belirlendi. 2025-2028 yıllarına ilişkin planın temel amacı, stratejik sektörler öncelikli olmak üzere ‘nüfusu ulusal-uluslararası sermayenin ihtiyaçlarına göre eğitip donatarak’ emek havuzunu genişletmek. ‘Nitelikli işçi’ haline getirilmek istenen öncelikli gruplar istihdam ve eğitimin dışında kalanlar da dahil olmak üzere gençler, kadınlar, göçmenler, yaşlılar ve engelliler. 

Strateji belgesinde işçilerin istihdam dışında kalmalarının temel sebebinin ‘İşçilerin sektörel beklentileri karşılayabilecek beceri ve eğitime sahip olmaması’ olduğu savunulurken, mesleki ve teknik eğitim mezunlarının istihdamdaki payının sadece yüzde 11.7 düzeyinde kaldığı belirtildi. Bu nedenle ülkede eğitim tedrisatı artık neredeyse tamamen işçi açığını kapatmaya yönelik olacak, nüfus sermayenin ihtiyaçlarına göre eğitilecek. Belgede devlet eliyle çocuk işçiliğin kurumsallaştırıldığı ve çok sayıda çocuğun çalışırken can verdiği mesleki eğitim merkezleri ise örnek gösteriliyor. 

Ulusal istihdam stratejisi yalnızca kent nüfusunu etkilemeyecek. Belgede kritik rol atfedilen tarımda dönüşüm stratejinin parçası olarak rol üstlenecek. Belgeye göre, ‘sürdürülebilirliği ve büyüme potansiyeli sınırlı’ geçimlik çiftçilik yerine tarımda ‘Büyük ölçekli işletmelere geçiş’ teşvik edilecek. Tarımsal üretimde sermaye etkinliğinin artmasına bağlı olarak çiftçiler yedek işçi ordusuna katılacak.

STATEJİK SEKTÖRLERDE İSTİHDAM (2023)

STATEJİK SEKTÖRLERDE SENDİKALILIK ORANI

• Petrokimya %10.3 
• Tekstil %8.3 
• Metal %19.1 
• Turizm %3.9

GENÇLER İŞKUR’UN İŞ TEKLİFİNİ NEDEN REDDEDİYOR?

• %30.8 ücretin yetersizliği
• %27.5 mesleğe uygun olmaması
• %17.4 işin sigortasız olması
• %15.5'i uzun çalışma süreleri
• %14.4'ü işin niteliğine uygun olmaması

(HABER MERKEZİ)