14 yıldır silikozisle, 13 yıldır adaletsizlikle pençeleşiyorlar

Mermer, granit, porselen, seramik ve kot taşlama işçilerinde görülen silikozis hastalığına 14 yıl önce yakalanan Güral Porselen ve Kütahya Seramik işçileri, "13 yıldır davamız devam ediyor ama bitmek bilmedi. Tek isteğimiz davamızın ölmeden bitmesi" diyor.

Türkiye'de bugüne kadar en az 79 işçi, işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması sonucu yakalandıkları silikozis hastalığı sebebiyle yaşamını yitirdi. Çok sayıda işçi ise silikozisin yanı sıra adaletsizlikle de mücadele ediyor. Güral Porselen ve Kütahya Seramik işçileri de bunlar arasında. İşçiler ve avukatları Ünal Demirtaş, 13 yıldır sürdürdükleri hukuk mücadelesini ANKA Haber Ajansından Batuhan Dükel ve Dursun Alkaya'ya anlattı.

Patron 'maliyetli' bulup önlem almadı, 5 işçi öldü

Av. Ünal Demirtaş, iş müfettişlerinin fabrikada 2000 yılında yaptıkları denetleme sonrası çalışma koşullarının silikozis hastalığına sebep olacağının tespit edildiğini, düzenleme yapılmasına dair rapor hazırlandığını ancak fabrika sahiplerinin maliyeti gerekçesiyle bu önlemleri almadığını söyledi. 2010 yılından itibaren işçilerin silikozise yakalandığının ortaya çıktığını belirten Demirtaş, bugüne kadar bu fabrikada çalışan 5 işçinin bu hastalık sebebiyle yaşamını yitirdiğini anlattı.

"Yargı sürecini kötüye kullandılar"

Dava sürecinin 2013 yılında başladığını aktaran Demirtaş, "2025'e geldik ve işverenlerin her işleme itiraz etmesi, mağduriyetleri gidermek istememeleri nedeniyle hâlâ devam ediyor. Yargı sürecini kötüye kullandılar ve kullanmaya devam ediyorlar" diye konuştu.

"Fabrikayı kapatacaklarına komik para cezası verdiler"

"Yargı süreci devam ederken Güral Porselen'in Çalışma Bakanlığı müfettişleri tarafından defalarca denetlendiğini aktaran Demirtaş, "Fabrikayı kapatmaları gerekirken kapatmıyorlar. Çünkü böyle bir ortamda işçilerin çalışmasına müsaade etmemeleri gerekiyordu" dedi. 

2024 yılının ortalarında yaptıkları şikayet sonucu hazırlanan müfettiş raporunun da yaklaşık bin işçinin çalıştığı fabrikada halen önlem alınmadığını ortaya koyduğunu söyleyen Demirtaş, "Fakat iş yaptırıma geldiğinde işi durduracaklarına, fabrikayı kapatacaklarına 200 bin lira gibi bir komik para cezasıyla işi kapatmışlar" dedi.

"TBMM fincan takımlarını bu fabrikadan alıyor"

Demirtaş, bu fabrikanın Türkiye'deki neredeyse bütün kamu kurumlarına mal sattığını belirterek, "TBMM'nin fincan kahve takımlarını dahi Güral Porselen üretiyor. Çalışma koşulları slikozise yol açan, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmadığı bir fabrikadan TBMM, fincan takımı satın alıyor. Bu kabul edilemez bir şey" diye konuştu.

İşçiler eyleme hazırlanıyor

Demirtaş, işçilerin fabrikanın önünde eylem yapmak dahil mağduriyetlerini gidermek adına çeşitli seçenekleri değerlendirdiklerini ifade etti. "Ölümün kıyısında olan, nakil bekleyen arkadaşlarımız var. Güral Porselen tazminatlarını da ödemiyor ve onları bir nevi sokağa bırakmış durumda" dedi.

İşçiler: Silikozis böyle giderse bizi de alacak

Slikozis hastası işçilerden Ramazan Yeğin, malulen emekli olduğunu ve çalışmadığını belirtirken, fabrikada halen çalışma koşullarının iyileştirilmediğini söyledi. 

İşçi Ali Gözel de "Yıllardır bu hastalığın pençesinde boğuşuyoruz. Nefes almakta zorluk çekiyoruz. Merdiven çıkamıyoruz. Arkadaşlarımız vardı, hastalığı ilerledi ve vefat etti" dedi. Gözel, "13 seneden beri davanın bitmesini istiyoruz. Önümüze her türlü engeli çıkarıyor işveren. Çalışmak istersek sağlık kontrolü istiyorlar, ciğerlerde hasar olduğu için işe almıyorlar" diye konuştu.

Ramazan Sinap adlı işçi de "Silikozis 5 kişiyi aldı bizden. Bizi de alacak böyle giderse. 14 yıldır bu hastalıkla pençeleşiyoruz. Dava açtık. 13 yıldır da davamız devam ediyor ama bitmek bilmedi. Tek isteğimiz davamızın ölmeden bitmesi" dedi.

Şirketin avukatı hastalığa yakalanan işçileri suçladı

Güral Porselen markasının sahibi Heriş Seramik ve Turizm Sanayi AŞ'nin avukatı Mustafa Gençali ise yargılama sürecini uzattıklarını reddetti. İtiraz haklarını kullandıklarını savunan Av. Gençali, "Yargılamanın uzaması işverenin de aleyhine. Zaman geçtikçe çok ciddi faiz ödüyoruz" iddiasını öne sürdü.

Gençali ayrıca silikozise yakalanan işçileri suçlayarak, "sigara içmek ya da telefonla konuşmak için maskelerini ve koruyucu donanımlarını çıkardıklarını, bu durumun da hastalığa neden olduğunu" ileri sürdü. (İşçi Sendika Servisi)