Mesut Yeğen: Silahsızlanmada Rojava’nın ayrıştırılması dikkat çekici

Dilan Temiz
dtemiz@evrensel.net

İmralı heyeti Abdullah Öcalan’la yaptığı üçüncü görüşmenin ardından silah bırakma çağrısını açıkladı. Öcalan’ın çağrısını değerlendiren Sosyolog Prof. Dr. Mesut Yeğen, çağrının PKK’nin silah bırakmasıyla sınırlı bırakılmasına dair üç senaryonun olabileceğini söyledi: “Ya Rojava konusunun PKK’nin silahsızlanması işinden ayrıştırıldığını ya devletle Öcalan arasında görüşmelerin devam edeceğini ya da Rojava’nın geleceğine Suriye sahasındaki diğer aktörlerle birlikte karara verileceği.”

Mesut Yeğen açıklamanın önemli birkaç boyutu olduğunu söyleyerek metnin önceki metinlerden biçimsel olarak kıyaslanamayacak kadar kısa olduğunu belirtti. “Bir tür kapanış konuşmasına benziyor” diyen Yeğen, “İçerik itibarıyla ise öncelikle açıklamanın belli bir odağı var: Fesih ve silahsızlanma. Belli ki açıklamanın esas olarak bu konuyla ilgili olmasına, öyle görünmesine dikkat edilmiş ve bu odak konuyla ilgili olarak net bir tutum bildirilmiş. Öcalan, tevil edilemeyecek bir biçimde PKK’den kendisini feshetmesini ve silahlı faaliyetini bitirmesini istiyor” ifadelerini kullandı.

"Sıra PKK ve devlette"

Yeğen bununla beraber metnin temel bir özelliğinin, metnin devlete bu konuda manevra alanı bırakmadığını söyledi: “Devletin fesih ve silahsızlanma alanındaki beklentilerini karşılayan bir metin ve devlete bu konu etrafında manevra alanı bırakmıyor. Bu açıklamadan sonra ‘Öcalan kendisinden bekleneni yerine getirmedi’, ‘Fesih ve silahsızlanma çağrısını yapmadı’ ya da ‘Net olmayan bir biçimde yaptı’ demek imkanı kalmamış görünüyor. Bu haliyle metin ‘Hamle sırası PKK’de ve devlette’ diyor.”‘İzah etme yolunu seçmiş’İkinci boyut olarak fesih ve silahsızlanma için perspektif, gerekçe sunulduğuna dikkat çeken Yeğen, “Öcalan PKK’yi ve silahlı faaliyetini ortaya çıkaran koşulların değiştiğini, yeni koşulların fesih ve silahsızlanmayı gerektirdiğini belirtmiş. Diğer deyişle, Öcalan fesih ve silahsızlanmayı sürpriz bir karar ya da kendisince alınan keyfi bir karar olmaktan çıkartmak ve bir tür koşullar analizi yaparak izah etme yolunu seçmiş” şeklinde konuştu.

"Rojava’nın geleceği Suriye’deki aktörlere bırakılmış olabilir"

Önemli olanlardan birinin fesih ve silahsızlanma çağrısının muhatabının PKK olarak sınırlandırılması olduğunu söyleyen Yeğen, “PJAK’ı (İran) ve daha önemlisi SDG’yi (Suriye) içermemesi de önemli. Bu hariç tutma, Rojava konusunun PKK’nin silahsızlanması işinden ayrıştırıldığını, bu konuda ya devletle Öcalan arasında görüşmelerin devam edeceğini ya da daha muhtemelen Rojava’nın geleceğine Suriye sahasındaki diğer aktörlerle birlikte karar verileceğini gösteriyor. Bu da Türkiye’nin Rojava’da SDG’nin tasfiyesini esas alan bir çözüm perspektifinden vazgeçmiş olduğuna işaret ediyor olabilir” dedi.

"Kürt meselesinin çözümünde başka bir ufka ihtiyaç"

Silahsızlanma çağrısına Kürt sorununun çözüm perspektifinde bir minimalizmin eşlik ettiğini belirten Yeğen, “Öcalan Kürt meselesinin çözümünde federasyon ve özerklik gibi bildik çözüm önerilerinin ufkunda olmadığını, Kürt meselesinin çözümünde başka bir ufka ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Bu iki biçimde okunabilir. İlk olarak, Öcalan’ın Kürt meselesi çözüm perspektifinin değiştiğini, Öcalan’ın bu konuda oldukça minimalist bir pozisyona çekildiğini gösteriyor diye düşünülebilir” dedi. Yeğen, “Fesih ve silahsızlanma işinin Kürt meselesinde bir çözüm perspektifi olmaksızın yürütüleceği şeklindeki yorumun doğru olmadığını gösteriyor olabilir. Bütün bu görüşme ve çözüm sürecinin minimalist de olsa bir Kürt meselesinde çözüm perspektifine yaslandığı şeklinde okumak mümkün Öcalan açıklamasını” şeklinde konuştu.

"Çözüm perspektifine de yer verdiğini gösteriyor"

Açıklama yapıldıktan sonra Sırrı Süreyya Önder’in Öcalan’a ait ilettiği notun da bunu teyit ettiğini ifade eden Yeğen, “Öcalan’ın fesih ve silahsızlanmanın gerçekleşebilmesi için siyasi ve hukuki düzeyde yapılması gerekenler olduğuna işaret ettiğine dikkat çekti. Bu notun açıklama metnine girmemesi devletin bu açıklama fesih ve silahsızlanma açıklaması olsun ısrarıyla ilgili olsa gerek. Öte yandan, siyasi ve hukuki düzenlemeler ihtiyacının bir eklentiyle de olsa açıklamaya dahil edilmesi ise 5 aydır üzerine konuştuğumuz sürecin Kürt meselesinde bir tür çözüm perspektifine de yer verdiğini gösteriyor” dedi.