Evrensel'in manşeti | Milyonlar ‘fitre’lik, iftar sofraları boş

Erdoğan-Şimşek programıyla ücretleri açlık sınırının altına inen asgari ücretli işçiler ve emekliler, ramazan ayının ilk iftarını boş sofralarda karşılıyor: “Kırmızı eti zaten görmüyorduk, bu sene orucu açacak zeytin bile alamıyoruz…” Diyanet İşleri Başkanlığı da ‘Asgari ücretliler ve emeklilere fitre verilebilir’ fetvası yayımlamıştı.

Ankara, İstanbul, Kayseri, İzmir… Ramazan öncesi görüştüğümüz işçilerin tümü gıda fiyatlarının yüksekli- ğinden yakınıyor. “Et 600 lira, tavuk 240 lira. Patlıcan, biber 90-100 lira. Ramazan pidesi 25 lira. İftar sofrasının bedeli en az 1000 lira” diyor bir işçi. Bir diğeri ekliyor: “Henüz iftar için et, sahur için kahvaltılık almış değilim.” Alınabilen en ucuzu, en kalitesiz ve sağlığa en zararlı olanı.

İşçiler artan borçlara da dikkat çekiyor: “Kredi kartlarına sarılmış durumdayız. Maaş yattığı anda kartlara gidiyor.” Bir işçi “Günde 10 saat çalışıyoruz ama fitreye muhtaç hale geldik” diyor. İş çıkışında fabrika önlerinde zeytin satan bir diğer işçi şunları söylüyor: “100 liralık zeytini bile almakta zorlananlar var.” Diyanetin açıklamasına tepkililer: “Fitre verirken, fitre alır hale geldik.”

64 yaşındaki Emekli Selçuk Demir, isyan noktasında. Diyanetin belirlediği fitrenin günlük 180 lira olduğunu söyleyen Demir, “64 yaşındayım. 8 yaşımdan beri çalıştım. Çalışmadığım sektör kalmamıştır. 50 sene, yarım asır didindim, karşılığında aldığım emekli aylığı 16 bin küsur lira. Bu fetva "Biz emekliyi, işçiyi fitreye, zekata muhtaç ettik’ demektir. Bizi bu hâle düşürenler utansın” dedi.

"Her gün yüzlerce kıyafet elimizden geçiyor, kendimize bayramlık alamıyoruz"

Bugün itibarıyla Ramazan başlıyor. Ancak başta mutfak masrafları olmak üzere milyonlarca işçi ve emekçi pek çok gider kalemini artık karşılayamaz halde. Esenyurt’ta evlerine konuk olduğumuz LC Waikiki işçisi Sefa ve Handan anlatıyor: “Ramazan’da çok misafir çağırmıyoruz da gitmiyoruz da artık. Sadece bazen akrabalarla bir araya geliyoruz. Onun dışında hesap kitapla misafir ağırlıyoruz.”

Eylem Nazlıer’in haberi

“Asgari ücretlinin ve emeklinin halinden anlamak isteyen oruç tutsun”

Türk-İş’in ocak 2025 raporuna göre açlık sınırı 22 bin 131 lira olurken, asgari ücret şimdiden açlık sınırının altında kaldı. Aynı rapora göre yoksulluk sınırı ise 72 bin 88 liraya ulaştı. Ramazan ayı başlarken İzmir’de görüştüğümüz yurttaşlar mevcut koşullarda ramazan sofrası kurmanın lüks, iftara misafir davet etmenin ise imkansız hale geldiğini belirtiyor. Öte yandan Diyanet İşleri Başkanlığının ‘Emeklilere fitre verilebilir’ fetvasını sorduğumuz emekliler ise konuyu “malumun ilanı” olarak yorumluyor.

Emirhan Durmaz’ın haberi

“İftarda misafir ağırlamak imkansız”

Demir Çelik Fabrikasından bir işçi: Artık istediğimizi alıp, yiyemez durumdayız. Kırmızı eti gramla alıyoruz. Yediğimiz bir tavuk eti... Sebze meyve de zaten çok pahalı. Böyle olunca eskisi gibi ramazan ayında iftara misafir alamıyoruz. Tabi bir yere misafirliğe de çağırılmıyoruz. Artık misafir ağırlamak, masa kurmak çok zor.

Esengül Başaran ve Ulaş Dönmez’in haberi

"10 saat çalışıp fitreye muhtaç oluyoruz"

Diyanet İşleri Başkanlığının ‘Emekliye ve asgari ücretliye fitre verilebilir’ açıklamasını sorduğumuz işçiler, “Açıklama malumun ilanı diye düşünüyorum. Günde 8-10 saat çalışacaksın, fitreye muhtaç kalacaksın. Ramazan ayı geldi evime henüz iftar için et, sahur için kahvaltılık almış değilim. Bir şekilde alırım. Ama alamayan binlerce insanı da düşünmek zorundayım.”

Ahmet Akarsu'nun haberi