Ukrayna ve AB’yi Trump’la uzlaştırma planı

İngiltere ve Fransa, “savaşı bitirecek bir planı çalışmak üzere” Ukrayna’yla anlaştıklarını açıkladı. Ukrayna Lideri Zelenskiy’i ağırlayan ve Avrupa ülkelerinin bugünkü Ukrayna zirvesine ev sahipliği yapan İngiltere Başbakanı Starmer, “Bu planı daha sonra ABD’yle de görüşeceğiz” dedi. Planın içeriğine dair bir bilgi vermedi. Basında ise İngiltere’nin, AB ve Ukrayna’yı Trump’la uzlaştırmak için kolları sıvadığı yorumları yapılıyor.

"Ukrayna ile anlaştık"

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, BBC’ye verdiği röportajda, Beyaz Saray’daki Zelenskiy-Trump geriliminin ardından Trump ve Zelenskiy’nin yanı sıra Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la görüştüğünü söyledi. Starmer, “İngiltere, Fransa ve muhtemelen 1-2 ülkeyle birlikte, savaşı durduracak bir plan üzerinde çalışmak için Ukrayna’yla anlaştık. Bu planı daha sonra ABD’yle de görüşeceğiz” diye konuştu. Starmer, “ABD’yle görüşeceğimiz bu plan, cuma günü (Trump-Zelenskiy tartışmasının yaşandığı gün) kaldığımız yerden ileriye doğru atılacak önemli bir adımdır” dedi.

"ABD ile birbirimize bağlıyız"

Öte yandan Zelenskiy ve Trump’a barış anlaşmasının sağlanması konusunda güvendiğini dile getiren Starmer, son dönemdeki çelişkili söylemlerine rağmen Trump’ın “motivasyonunun kalıcı barış olduğuna inandığını” belirtti. Starmer, ABD ve İngiltere arasındaki ilişkilere de değinerek, “ABD ile İngiltere arasındaki ilişki dünyanın herhangi iki ülkesi arasındaki en yakın ilişkidir; savunmamız, güvenliğimiz, istihbaratımız dünyanın başka hiçbir yerinde görülmeyen bir şekilde birbirine bağlıdır” diye konuştu.

Ayrıca Starmer, 3 yıldır devam eden savaşta Ukrayna’ya çok fazla para ve eğitim desteği sağladıklarını belirterek, bir kez daha Avrupa’nın savunma harcamalarına yatırımı artırması gerektiğini vurguladı.

Zelenskiy avutuldu, Trump’la barışması önerildi

Cuma günü Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ve Yardımcısı JD Vance tarafından azarlanan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, hafta sonu İngiltere’yi ziyaret etti. Başbakan Keir Starmer ile görüşen Zelenskiy, İngiltere ile savunma anlaşmaları da imzaladı.

Bu arada yerel basında İngiltere’nin milyarlarca sterlinlik dondurulmuş Rus varlıklarının kilidini açarak Ukrayna’ya daha fazla yardım edeceği iddia edildi.

Bu arada Financial Times’a konuşan Starmer’a yakın bir kaynak “Başbakan’ın önceliği Ukrayna’yı savunmak için ne gerekiyorsa yapmak” dedi: “Bu da ABD'nin işin içinde olması gerektiği anlamına geliyor. Bu ilişkiyi düzeltmeli ve maden anlaşmasına geri dönmelisiniz.”

Yine aynı gazeteye göre “İngiliz yetkililer” Starmer’in Zelenskiy’e öncelikle Trump ile ilişkilerini düzeltmesi gerektiğini ve ABD tarafından garanti altına alınmadığı sürece herhangi bir barışın kalıcı olmayacağını vurguladığını söyledi.

Londra’da Avrupa’nın savunma zirvesi

Öte yandan İngiltere’de Avrupa hükümet başkanları ile Kanada ve Türkiye’den temsilcilerin Ukrayna krizi konusunda birleşik bir cephe sunması amacıyla bugün bir savunma zirvesi de düzenliyor. Liderler birer birer Londra’ya geliyor.

Zirve öncesi konuşan Starmer, “Rusya’nın Ukrayna’yı acımasızca işgalinin üzerinden üç yıl geçtikten sonra bir dönüm noktasındayız. Şimdi Ukrayna için en iyi sonucu garanti altına almak, Avrupa’nın güvenliğini korumak ve ortak geleceğimizi güvence altına almak için birlik olma zamanıdır” dedi.

Zirvede ele alınacak kilit konular arasında ise, Avrupa’nın Ukrayna’ya askeri desteğini ne ölçüde arttırabileceği ve ABD’nin Avrupa savunmasına katılımını azalttığı görüldüğünde NATO’nun gücünü ne ölçüde koruyabileceği yer aldı.

Zirveye Türkiye adına Dışişleri Bakanı Hakan Fidan katılıyor.

Rusya gidişattan memnun

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD’deki Trump yönetiminin dış politikadaki tüm yapılandırmalarını değiştirdiğini belirterek, “Bu, bizim vizyonumuzla örtüşüyor” dedi.

Peskov, “Rossiya-1” televizyon kanalına yaptığı açıklamada, “Uzun bir yoldan geçeceğiz çünkü ikili ilişkilerin tüm yönlerine muazzam zarar verildi ancak iki liderin siyasi iradesi devam ederse bu yolu yeterince hızlı ve başarılı şekilde geçeceğiz” şeklinde konuştu.

Beyaz Saray’da ne olmuştu?

Beyaz Saray'da bir araya gelen Trump ile Zelenskiy arasında, Oval Ofis'teki soru-cevap bölümünde uzun süren bir tartışma yaşanmış, Trump Ukrayna’nın maden gelirlerinden ABD’ye yüzde 50 pay verilmesi öngören anlaşma ile ilgili Zelenskiy’ye, “Ya bu anlaşmayı imzalarsınız ya da biz yokuz. Bir sorunu çözmeye çalışıyoruz. Bize ne hissedeceğimizi söyleme. 3. Dünya Savaşı ile kumar oynuyorsun ve bu yaptığın bizim ülkemize saygısızlık. Bize ne hissedeceğimizi söyleme çünkü bunu dikte edecek konumda değilsin” demişti.

Zelenskiy ise "Sadece ateşkesi asla kabul etmeyeceğiz, güvenlik garantileri olmadan hareket etmeyeceğiz” demişti. Kameralar karşısında uzun tartışmanın ardından görüşme sona ermiş, daha sonra Trump, planlanan ortak basın toplantısının iptal edildiğini duyurmuştu.

Zelenskiy yediği azara rağmen sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda “Başkan Trump’a, iki partili destekleri için Kongre’ye ve Amerikan halkına müteşekkir olduğunu” ifade ederek, Trump’ın desteğinin “çok önemli” olduğunu söyledi. (Dış Haberler)