CHP’li Gürer: "Gübreye gelen zam 2025 yılında verilecek desteği geçti"

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı için çiftçilere ayrılan desteklerin yetersiz olduğunu belirterek, iktidara önemli eleştiriler yöneltti.

Gürer, çiftçilerin artan maliyetler karşısında zor durumda olduğunu ve desteklerin zamanında verilmediği takdirde etkisiz kalacağını vurguladı. 2024 yılı desteklerinin yeni verildiğini ve bununda enflasyon karşısında eridiğini belirten Gürer, “2025 yılı destekleri olsun hemen verilsin" dedi.

“Destekler daha çiftçiye ulaşmadan eridi”

Gürer, yaptığı açıklamada, 2025 yılı için Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı 2 milyon 300 bin çiftçiye ayrılan toplam 8 milyar 200 milyon liralık gübre desteğinin çiftçi başına ortalama 3 bin lira civarında bir destek anlamına geldiğini belirtti. Ancak son üç ayda bazı gübre fiyatlarının 3 bin liraya yakın zamlandığına dikkat çekti.

Gürer, "Çiftçi daha desteği almadan gelen zamlarla bu destekler eridi. Böyle olunca bu desteklerin adı destek olsa da çiftçiye bir faydası kalmıyor" dedi.

“Destekler ekimden önce verilmeli”

Ömer Fethi Gürer, çiftçi desteklerinin tarımsal üretime etkili bir şekilde katkı sağlaması için zamanında verilmesi gerektiğini söyledi. Desteklerin ekim dönemi öncesinde çiftçiye ulaştırılmadığı takdirde üretime herhangi bir katkısının olmayacağını belirterek, "2025 yılına ait destekler bir an önce çiftçiye verilsin ki bir işe yarasın" çağrısında bulundu.

“Tarım Kanunu'na göre destekler yetersiz”

Türkiye'de çiftçiye ayrılan toplam desteğin 135 milyar lira olduğunu hatırlatan Gürer, bu rakamın Tarım Kanunu'nda belirtilen seviyenin çok altında olduğunu dile getirdi. Gürer, kanuna göre çiftçiye ayrılması gereken desteğin 615 milyar lira olması gerektiğini vurguladı ve ekledi:

"Tarım Kanunu, çiftçiye milli gelirin en az yüzde birinin destek olarak verilmesini öngörüyor. Ancak iktidar bu taahhüdü yerine getirmiyor. Çiftçiler artan maliyetler ve yetersiz destekler arasında sıkışmış durumda."

Gürer', artan gübre fiyatları, yetersiz destekler ve zamanında yapılmayan ödemelerin çiftçileri zor durumda bıraktığını söyledi. Gürer, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için iktidara çağrıda bulunarak, “Çiftçilerin desteklenmesi konusunda daha etkili uygulamalar ihtiyaç” diye ekledi.

Gübrede fiyat artışı durmuyor

Gürer, gübrede dışa bağımlılığın bedelinin ağır ödendiğini belirterek, sürekli gübre zammının çiftçiyi zora soktuğunu ifade etti. Gürer şunları söyledi; “Son yıllarda sahte gübre kullanımı yanında daha az gübre kullanımı da verimi olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle gübre destekleri ekim öncesi verilmelidir. Gübrede zam bitmiyor. 2024 yılı sonuna göre gübrede gelen fiyat artışı alınmayan desteği dahi geçti. 2024 yılı sonunda taban gübre DAP 23 bin 900 TL/ton satılırken fiyatı 25 bin 250 TL/tona çıktı. Üst gübre ÜRE 16 bin 100 TL/ton iken 19 bin 750 TL/ton fiyatına çıktı. Çiftçi üretimde kullandığı 15.15.15 gübrede 14 bin 500 TL/ton fiyatı 16 bin 850 TL/ton buldu. Tarımda kullanılan 20.20.0 gübrede 2024 yılı sonunda 15 bin 150 TL/ton olan fiyat, halen 16.250 TL/tondan bayilere veriliyor.”

3 ay içinde gübre fiyatına gelen zam artışı:

• ÜRE: 3 bin 650 TL/ton
• DAP: 1 bin 350 TL/ton
• 15.15.15 gübrede artış: 2 bin 350 TL/ton
• 20.20.0 gübrede: 1100 TL/ton.

Bu şartlarda çiftçi, üretim için ihtiyacı gübreyi alırken zorlandığını ifade eden Gürer, “Tarım ve Orman Bakanlığı, 2024 yılı desteklerini daha yeni vermeye başladı. Bu kere 2025 yılı destekleri olsun, çiftçiye hemen verilsin" dedi. (Ekonomi Servisi)