AB liderleri olağanüstü zirvede bir araya gelecek

Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin liderleri olağanüstü zirvede Ukrayna'ya verilecek desteği ve savaş harcamasını artırmanın yollarını arayacak.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Oval Ofis'te Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaşadığı tartışma ve Kiev'e askeri yardımları askıya alma kararının hemen ardından düzenlenecek toplantı aynı zamanda AB-ABD ilişkileri için de kritik önem taşıyor.

Silahlanma tam gaz

Polonya Başbakanı Donald Tusk ve Fransa Başbakanı Emmanuel Macron'un da aralarında bulunduğu bazı liderler, Avrupa'nın savunma konusunda ABD'den özerkliğini kazanmasını bir süredir dillendiriyor. Avrupa'nın savaş sanayi harcamalarını artırması gerektiğini savunan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, liderlere 800 milyar avro değerindeki bir yeniden silahlanma paketi sunacak.

Yeniden silahlandırma planı ile savaş harcamaları için kamu fonlarının kullanımının serbest bırakılması ve AB mali kurallarındaki cayma maddesi etkinleştirilmek isteniyor. Bununda AB üyesi ülkelerin savaş harcamalarındaki artışın "mali kuralların ihlali sayılmaması" ve "savunma yatırımları önünde herhangi bir engel teşkil etmemesi" isteniyor.

Plandaki ikinci teklifle üye ülkelere savaş sanayi yatırımı için 150 milyar avroluk kredi sağlayacak yeni bir araç oluşturulmak isteniyor.  Bununla da Avrupa genelinde hava ve füze savunması, topçu sistemleri, füze, mühimmat, dron ve dron karşıtı sistemler gibi çeşitli savaş kapasitesi artılmak isteniyor. 

Planın üçüncü teklifi, savaş sanayi yatırımlarına fonları yönlendirmek için AB bütçesinin gücünü kullanmayı içeriyor.

Avrupa Yatırım Bankası (AYB) aracılığıyla ise daha fazla özel sermaye harekete geçirilmek isteniyor.

Öte yandan Macaristan ve Slovakya'nın başını çektiği bazı üye ülkelerin bu planı desteklememesi ve veto hakkını kullanması bekleniyor.

Ukrayna gündemi

Zelenskiy'nin de katılacağı zirvede bir diğer gündem maddesi, ABD'nin Rusya-Ukrayna savaşındaki müzakerelerden Avrupa'yı dışlaması olacak. Kulislerde yarınki zirvede onaylanması beklenen Ukrayna'ya 20 milyar avro değerindeki savaş paketinin, Slovakya ve Macaristan'ın ikna edilememesi nedeniyle rafa kaldırıldığı konuşuluyor. Macaristan ve Slovakya, bu desteğin "savaşı gereksiz yere uzattığı"nı görüşünü dile getiriyor. Politico'nun ismi açıklanmayan yetkililere dayandırdığı haberine göre, zirve sonunda "birlik" görüntüsü vermek isteyen AB, tüm üye ülkelerin paket üzerinde anlaşmaya varmaması nedeniyle bu konuyu tartışmaya açmayacak.

Londra'da düzenlenen Ukrayna konulu toplantıya davet edilmeyen Macaristan Başbakanı Viktor Orban, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa'ya hitaben yazdığı mektupta, zirvenin sonuç bildirisinde Ukrayna kısmının çıkarılmasını ve ABD'nin yaklaşımını destekleyerek, Rusya ile doğrudan görüşülmesini istemişti.

Ukrayna'ya asker konuşlandırılması ve Macron'un Londra'da dile getirdiği "bir aylık ateşkes" önerisinin bildiride yer alıp almayacağı da merak konusu. (Dış Haberler)