Metal fabrikalarındaki kadın işçiler: Eşit maaş, güvenceli iş için 8 Mart’a

İlknur Haylaz

8 Mart yaklaşırken metal fabrikalarında çalışan kadın işçilerle konuştuk. Fabrika içerisinde erkek ve kadın işçi arasında bir ayrım olduğunu anlatan kadın işçiler, daha düşük ücret aldıklarını, kendi gelirlerinin patronların gözünde ‘ev hanesine ek gelir’ olarak görüldüğünü söylüyorlar. Fabrikada kadın işçilerin birbirleri ile dayanışma içinde oldukları koşulların her bir kadın işçi için daha kolaylaştırıcı olduğundan bahseden kadınlar 8 Mart’ta alanlarda olma çağrısı yapıyor.

Kadın işçilerin fabrikada ayrım yaşadığını söyleyerek cümlesine başlayan metal fabrikasında çalışan genç bir kadın işçi, “Sözde bizim aldığımız maaş eve yan gelir olarak hesaplanıyormuş. Bakıldığında öyle değil, herkes ev geçindiriyor. İki kadın işçinin aldığı maaşı, bir erkek işçi alıyor. Bizler de ilk önce makine başında erkeklerin yapabildiği parçaların bizim de yapabildiğimizi gösterip daha sonra da o makine başına geçmeme kararı alıyoruz. Evde de ayrı çalışıyoruz, çocuk bakıyoruz ve dahası” diyerek koşullarını anlatıyor. Kadınların aldığı sorumluluğu kimsenin alamayacağını ifade eden kadın işçi, “Regl dönemlerimizde çok ağrımız oluyor. Bu dönemlerde kadınlar fabrikada birbirine destek çıkıyor. Önümüz 8 Mart ve ben, ‘kadın, yaşam, özgürlük’ diyorum” şeklinde konuştu.

‘Sendikasızız ama birlik olunca değiştirebiliyoruz’

Kadın işçilerin çoğunlukta olduğu başka bir metal fabrikasında çalışan kadın ise, “Fabrikada kadın ağırlıklı çalışmamıza rağmen kadınların geneline ilişkin bir ayrımcılık yapıldığını seziyoruz. Biz erkeklerden daha düşük ücret alıyoruz. Ama beden işçiliği açısından bile erkeklerin yaptığı her şeyi de yapmak zorunda kalıyoruz. İtiraz ettiğimizde yaptırımla karşılaşabiliyoruz” diyor. Daha önce sendikalı bir yerde hiç çalışmadığını ve sendikal haklarını bile bilmediğini ifade eden kadın işçi, “Ancak fabrikada bizim istemediğimiz bir düzenleme olduğunda biz doğalında bir araya gelip tepki gösteriyoruz. O zaman patron geri adım atıyor mesela. O dayanışmayı sağlamak da her zaman kolay olmuyor ama yapınca, başarınca, gururlanıyoruz. İşçilerin bir olup seslerini yükseltmesi sorunların bir kısmını giderebilir. 8 Mart geliyor ve biz çalışmaktan ‘8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nü unutuyoruz” şeklinde konuşuyor.

‘Erkeklerle aynı işi yapıp daha düşük maaş alıyoruz’

Yine başka bir metal fabrikasında çalışan kadın işçi kadın ise “İş yerinden ayrılmaya kadar giden bir mobbinge uğradım. Kapitalist üretim de az maaş ile çok iş yaptırmak istiyorlar. Maalesef ki insan gücü yerine para gücüne bakılarak, kadınların kadın olduklarını unutarak çalışma sergiletiyorlar. Kadın işçiler, erkek işçiler ile aynı saat çalışıp aynı işi yapıyorlar fakat daha düşük maaş alıyorlar. Bu bizim hakkımız değil. Bunu yöneticilerime de söyledim. Bu konuda 8 Mart’a giderken mücadelemize devam edeceğiz. Bütün kadınlarla el ele vererek maaş eşitsizliğinin de hakkından geleceğimize inanıyorum. 8 Mart’ta hayatlarımız, emeklerimiz için ‘sömürülmeye hayır, mücadelemize devam’ demek için gideceğiz” diye ifade etti.