Kovid-19 kabusunun üstünden 5 yıl geçti | TTB uyardı: Yeni pandemiler kapımızda 

Ankara - Kovid-19  pandemisinin 5. yıldönümünde açıklama yapan Türk Tabipleri Birliği (TTB), ‘Ne yaşadık, ne öğrendik?​’ sorusuna cevap aradı. TTB Başkanı Prof. Dr. Alpay Azap, pandemi yönetiminde başarının anahtarının toplumda güven yaratılması olduğuna işaret ederek “Salgından çıkarılacak en önemli ders herkes güvende olmadan hiç kimsenin güvende olmadığıdır. Bu yüzyılda kovid-19 benzeri pandemiler yaşayacağız” uyarısını yaptı.

Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) bundan tam beş yıl önce, 11 Mart 2020'de kovid-19 hastalığının pandemi düzeyine ulaştığını ilan ettiğini hatırlatan TTB Başkanı Alpay Azap “Ülkemizdeki ilk kesin tanı alan olgu da aynı gün Sağlık Bakanlığı tarafından duyuruldu. 3 yıl süren, dünya genelinde sağlık sistemlerini zorlayan, ekonomik krizleri tetikleyen ve sosyal yaşamı kökten değiştiren pandemi tıbbi sorunların yanı sıra ekonomik, sosyal, siyasal pek çok sonuçları olduğunu gösterdi” diye konuştu.

“Yeni virüsler pandemi habercisi”

Bilimsel kuruluşların insan faaliyetlerinin doğal yaşam üzerindeki etkisiyle önümüzdeki yüzyılda kovid-19'a benzer çok sayıda pandemi yaşanabileceği uyarısı yaptığını hatırlatan Azap, “21. yüzyıl pandemiler çağı olarak anılmaktadır. Kuzey Amerika'da ve İngiltere'de sığırlardaki H5N1 kuş gribi salgını, Batı Pasifik bölgesindeki farklı kuş gribi virüslerinin yayılımları, yarasalarla bulaşan Marburg, sivrisineklerle bulaşan Oropouche virüsleri yeni pandemilerin habercisi olarak dikkatle izlenmekte. Bu nedenle kazanılan deneyimler, yapılan hatalar ve geleceğe yönelik çıkarımlar önem kazanmakta” diye konuştu.

Pandeminin dünya genelinde 700 milyon olgu ve 7 milyon ölüme neden olduğunu belirten Azap “Gerçek ölüm sayısının en az 20 milyon olduğu belirtiliyor” ifadelerini kullanarak 2023'ten beri DSÖ'ye veri göndermeyen Türkiye’de de ölenlerin sayısının en az 300 bin olabileceğini söyledi. 

Azap, kovid-19’un en yıkıcı etkilerinden birini de sağlık emekçilerinin yaşadığını hatırlatarak “Aşıların etkili uygulandığı Mayıs 2021'e kadar dünya genelinde 115 bin sağlık çalışanı, ülkemizde ise en az 557 sağlık çalışanı kovid-19'la mücadele ederken hayatını kaybetti” dedi.

“Sağlık sistemi güçlendirilmeli”

Pandeminin 5. yıldönümünde hem toplumu hem de sağlık otoritesini bir kez daha uyaran TTB Başkanı Alpay Azap, pandemiyle mücadele için şu önerileri sıraladı:

• Kriz yönetimi ve hazırlık çok önemli
• Bütün hazırlık ve kriz anındaki faaliyetler şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılmalı
• Sağlık sistemleri güçlendirilmeli, sağlık çalışanlarının güvenliği öncelenmeli
• Bilim ve teknolojiye gerekli yatırım yapılmalı
• Toplumda sağlık okur yazarlığı geliştirilmeli
• Yanlış bilgi (infodemi) ile  mücadele edilmeli
• Pandeminin sosyal hayattaki ve iş ortamlarındaki etkilerini azaltılmalı

“Halen gerçek veriler yok”

Pandemi döneminde TTB'nin başkanlık görevini yürüten Prof. Dr. Sinan Adıyaman, halen gerçek ölüm verilerine ulaşılamadığının altını çizerek “Tüm uğraşımıza rağmen ülkedeki salgın fotoğrafının net ortaya konması noktasında başarılı olamadık, çünkü uyarılarımız dikkate alınmadı. Toplum olarak hep birlikte hareket edebilseydik bu kadar ağır bir tablo yaşamazdık” ifadelerini kullanarak 5 yılın ardından pandemide neler yaşanıp, neler öğrenildiğini düşünen tek kurumun TTB olduğunu söyledi. 

TTB eski Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut ise fedakarca çalışan tabip odaları ve sağlık emekçilerine teşekkür ederek, kendilerine randevu vermeyen Sağlık Bakanlığı’nın tutumunu eleştirdi. (Evrensel)