Erkunt işçileri toplu sözleşme talepleri için mücadele ediyor

Hasan Kara
hasan.kara06.06@hotmail.com

Ankara — Hisselerinin çoğu Hint firması Mahindra’ya ait Erkunt Sanayi’ye bağlı makine ve döküm fabrikaları bir süredir epey hareketli. Erkunt patronu, İstanbul yolu üzerinde bulunan iki fabrika (Makine -1 ve Döküm-1) ve Sincan OSB içindeki iki fabrikada (Makine-2 ve Döküm-2) kasım ayında kısa çalışma kararı almış, Türk Metal işçilere sormadan buna onay vermiş ve işçilerden haftalık ücret kesintileri yapılmaya başlanmıştı. Buna tepki gösteren işçiler örgütlenmeye başladı. Bölüm bölüm bir araya gelen işçiler, yol haritalarını belirlediler, seslerini sosyal medyadan duyurdular. İşçiler bu süreçte Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca vasıtası ile birlikte sorunlarını Meclis gündemine taşıdılar.

Bu adımların sonucunda her fabrikada mücadeleci işçiler etrafında filizlenen bir güç oluşmaya başladı. Bölüm bölüm, ilmek ilmek büyüyen bir birliğe kavuşmak adına önemli bir aşama kaydedildi. İşçiler düşük ücretlerden, “hadi hadi” baskısından, koşulları iyi olmayan yemekhaneden, tuvaletlerden, çalışma şartlarının ağırlığından ve daha birçok şeyden memnun değildi. Koca Erkunt, koca Hint devi Mahindra işçilerine paslı su tanklarından duş almayı, su tası olmayan tuvaletleri, pişmemiş nohutları reva görüyordu.

Döküm fabrikalarının dumanının, çıkan envai çeşit gazların, makine fabrikalarındaki bor yağlarının, yani zehrin içinde çalışıyor Erkunt işçileri. Bu şartların değişmesi için de mücadelesini büyütmeye çalışıyor. Bir yandan da grev yasaklarını, mücadele eden işçilerin kazanımlarını yakından takip ediyor.

İşçinin mi taslağı kazanacak, sendikal bürokrasinin mi?

Martta sözleşme ayı geldi çattı. İşçiler kasım ayından beri örgütlenirken, bir yandan da akıllarda sözleşme sürecine örgütlü girmek vardı. Türk Metal temsilcilerinin, sözleşme taslağı ile ilgili gelen soruları her zaman olduğu gibi geçiştirdiğini, yanıtsız bıraktığını, beklentiyi düşürmeye çalıştığını belirtiyor işçiler. İşçiler sosyal medya platformları üzerinden (Sincan İşçi Servisi ve Metal İşçilerinin Sesi Ankara) kendi taslağını oluşturmaya karar verdi. Bu sayfalar üzerinden bir anket oluşturuldu ve bu ankete yüzlerce işçi katıldı. İşçiler kendi sözleşme taslağı için şu talepleri belirledi:

• Taban ücret en az 60 bin lira olsun
• Kıdem farkı her yıl için saat ücretine en az 6 lira yansıtılsın
• 6 aylık enflasyon farkı artı yüzde 20 refah payı
• Sosyal haklara en az yüzde 150 zam
• Vergi kesintilerini patron karşılasın. Aksi takdirde vergi dilimi yüzde 15’te sabitlensin

Bunlara ek olarak fazla mesai ücretlerinde artış, çalışma koşullarının ve yemekhanenin iyileştirilmesi taleplerini de açıkça ortaya koydular.

Bunu gören Türk Metal yöneticileri hemen karşı hamle yapıp taslak açıklamak zorunda kaldı. Taban ücrete 42 bin lira isteyen sendikacıların taslağı beklentilerin çok uzağında kaldı. İşçilerin ise öfkesi büyüdü ve tek bir ağızdan kırmızı çizgilerini her yerden duyurmaya başladılar.

Hem sendikacıları her yerden sıkıştırdılar hem sosyal medya üzerinden taleplerini duyurdular. Faturaların üzerine, market reyonlarına yazdılar, çocuklarına resim çizdirdiler. Talep çok açık: “Taban ücret en az 60 bin!” Fabrika içinde kendi broşürlerini kaleme alıp dağıttılar. Küçük stickerlar çıkarıp dört fabrikanın her köşesine taleplerini yapıştırdılar. Fabrikalarının, organize sanayi bölgelerinin girişine pankart astılar.

En büyük kazanım kendi birliğini kurmak

Erkunt işçileri hem sendikal bürokrasiye hem de patrona karşı yaratıcı ve önemli bir mücadele veriyor. İşçilerin hazırladığı broşürde ve kendi toplantılarında sıkça söylediği bir söz var: “Onlar Hint tekeli ama bizi Hint fakiri yerine koyamazlar!”

Erkunt’ta mücadele oldukça sıcak. Adeta bir satranç tahtasında savaş verircesine işçiler sıkı bir planla hareket ediyor. Türk Metal bürokratları, Hint tekeli Mahindra, Türkiye’nin en köklü patronlarından Erkunt cephesine karşı işçilerin şu ana kadar kendi birliğini büyüterek gelmesi önemli bir kazanım. Erkunt’un geçmişinde çeşitli mücadele örnekleri olsa da şimdi fabrikada bulunan işçi kuşağı bu deneyimden yoksun ve bugün atılan adımlar önemli. İşçiler öğrenerek ilerliyor. Şimdi taslağın yenilenmesi için mücadele ediyor, sözleşme ona sorulmadan imzalanmasın diye uğraşıyor. Yarın sözleşme bittiğinde bu birliğini koruması önemli olacak ve mücadele işte o zaman yeniden büyüyerek başlayacak.