Siber Güvenlik Kanunu kabul edildi: Asıl mesele denetim ve sansür

Kişisel verilerin korunması, özel hayatın gizliliği ve ifade özgürlüğü konularında ciddi kısıtlamalara ve keyfi uygulamalara yol açabileceği gerekçesiyle eleştirilen Siber Güvenlik Kanunu Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda 102'ye karşı 246 oyla kabul edildi.

Teklifin 8'inci maddesinde yer alan ve kanunla kurulacak olan Siber Güvenlik Kurulu'nun Başkanı'na arama, kopya çıkarma ve el koyma yetkisini düzenleyen ifade, verilen önerge ile tekliften çıkarıldı. Teklifin bir diğer tartışmalı maddesi olan 16'ncı maddenin 5'inci fıkrasında yer alan "veri sızıntısı" ifadesi de "siber güvenlikle ilgili veri sızıntısı" şeklinde değiştirildi.

‘Bu yasa, fişlemedir, sansürdür’

Emek Partisi Milletvekili Sevda Karaca “Siber Güvenlik mi?! Herkes biliyor: Asıl mesele güvenlik değil, denetim ve sansür!” diyerek yaptığı paylaşımda yasanın, halkın güvenliği için değil, iktidarın kendini güvenceye alması için çıkarıldığını söyledi.

Karaca “Amaç, interneti kontrol altına almak, muhalif sesleri susturmak, yurttaşların dijital hayatını denetim altına almak! Bu yasa, fişlemedir! Bu yasa, sansürdür! Bu yasa, dijital özgürlüklerin tamamen yok edilmesidir” dedi. Karaca yasanın getirdiklerini ise şöyle sıraladı: “Bu yasa ne getiriyor? İktidarın atadığı bir ‘Siber Güvenlik Kurulu’ interneti tepeden tırnağa denetleyecek. Hangi haber siteleri kapatılacak, hangi sosyal medya hesapları sansürlenecek, neyin gerçek olup olmadığına kim karar verecek? Tek adam rejimi! Kamu kurumları ve özel şirketler, tüm dijital verilerini iktidarın belirlediği merkezlere taşımak zorunda kalacak. Bu ne demek? Tüm yurttaşların özel yazışmaları, kişisel verileri, kimlerle konuştuğu, ne düşündüğü iktidarın gözetimine açılacak!”

AYM’ye taşınacak

CHP Milletvekili Utku Çakırözer yasayı Anayasa Mahkemesine taşıyacaklarını belirterek “Anayasa'ya aykırı, ifade ve basın özgürlüğümüzü kısıtlayarak milyonları korkutma ve sindirme amacı taşıyan Siber Güvenlik Kanunu tüm itirazlarımıza rağmen Meclis'ten geçti! Kanunu AYM'ye taşıyacak, 86 milyonun temel hak ve özgürlüklerinin korunması için mücadelemizi sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.

DEM Parti Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, TBMM Genel Kurulunda yaptığı konuşmada Siber Güvenlik Yasa Teklifine tepki gösterdi. George Orwell’ın “1984” ve “Hayvan Çiftliği” kitaplarına değinen Gergerlioğlu, devlet eliyle hackerlık yapıp insanların verilerine çökülmek istendiğini söyledi.

Hâkime sormaksızın insanların verilerine el koyma, arama, kopyalama yetkisi verildiğini söyleyen Gergerlioğlu, “Siber Güvenlik Başkanlığına, Kurula çok geniş bir yetki tanıyorsunuz. ‘Siber uzayda faaliyet yapacak’ deniliyor. ‘Kritik altyapı’, ‘kritik kamu hizmeti’ kavramları getiriyorsunuz; bunlar yoruma son derece açık. Sınırsız bir yetki getiriyorsunuz bir kurula; denetimi yok. Demokrasinin neresinde var bu? Siyasi ağırlıklı bir kurul oluşturuyorsunuz, yandaşları dolduruyorsunuz” ifadelerini kullandı.

Siber Güvenlik Başkanlığı kurulacak

Kabul edilen teklife göre, Siber Güvenlik Kurulu, Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı, İçişleri Bakanı, Milli Savunma Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı, Savunma Sanayii Başkanı ve Siber Güvenlik Başkanı'ndan oluşacak.

Kanunla ayrıca, belirtilen yetkiler çerçevesinde elde edilecek kişisel veriler ve ticari sırlar, bu verilere erişilmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması halinde resen silinecek, yok edilecek veya anonim hale getirilecek.

Yasada verilen cezalar ise şu şekilde “Türkiye Cumhuriyeti'nin siber uzaydaki milli gücünü meydana getiren unsurlarına yönelik siber saldırı gerçekleştiren veya bu saldırı neticesinde elde ettiği her türlü veriyi siber uzayda bulunduranlara 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası verilecek. Yetkili mercilerin ve denetim görevlilerinin istedikleri bilgi, belge, yazılım, veri ve donanımı vermeyenler veya bunların alınmasına engel olanlar 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 500 günden 1500 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak. Sır saklama yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere veya görev ve yetkilerini kötüye kullananlara 4 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası verilecek.”

Şirketler Başkanlığa bağlanıyor

Teklifin 7'nci maddesindeki ifadeler ile siber güvenlik ürün, sistem ve hizmetlerinin üreticilerden ürün alınmasına imkan sağlandı ve bu üreticilerin Başkanlıkça çıkarılacak tüm düzenleyici işlemlere tabi olmalarına yönelik düzenleme yapılmış oldu.

Madde 7’nin “bilişim sistemleri kullanmak suretiyle hizmet sunan, veri toplayan, işleyen ve benzeri faaliyet yürütenlerin siber güvenliğe ilişkin görev ve sorumlulukları” bölümünde Siber Güvenlik Başkanlığı’nın kuruluşlarla iş birliği içerisinde olduğu belirtildi.

7. maddede “Kamu kurumları ve kuruluşları ile kritik altyapılarda kullanılacak siber güvenlik ürün, sistem ve hizmetleri, Başkanlık tarafından yetkilendirilmiş ve belgelendirilmiş siber güvenlik uzmanları ve şirketlerden tedarik etmek” ve “Sertifikasyon, yetkilendirme ve belgelendirmeye tabi siber güvenlik şirketlerince faaliyete başlamadan önce mevcut düzenlemeler çerçevesinde Başkanlığın onayını almak” bölümleri dikkat çekti.

Çalışanların özgürlükleri de kısıtlanıyor

Anadolu Ajansının haberine göre, kanunla, Siber Güvenlik Başkanlığında kadrolu veya sözleşmeli statüde görev yaparken herhangi bir nedenle ilişiği kesilenler, başkanlıktan muvafakat almadan 2 yıl süreyle yurt içi veya yurt dışında siber güvenlik alanında resmi veya özel başka hiçbir görev alamayacak, bu alanda ticaretle uğraşamayacak, serbest meslek faaliyetinde bulunamayacak ve özellikle bu sektörde faaliyet gösteren bir şirkette hissedar veya yönetici olamayacak.

Başkanlıktaki görev ve faaliyetler kapsamında edinilen bilgi, belge ve benzeri her türlü verinin, Siber Güvenlik Başkanlığınca yetki verilen durumlar hariç, radyo, televizyon, internet, sosyal medya, gazete, dergi, kitap ve diğer tüm medya araçlarıyla her türlü yazılı, görsel, işitsel ve elektronik kitle iletişim araçları vasıtasıyla yayımlanması veya açıklanması yasak olacak. (Medya Servisi)