13 Mart 2025 13:00

Batı Avrupa’nın en eski insan yüzü keşfedildi

Batı Avrupa'nın 1,1 milyon yıldan daha uzun süre önce yaşamış olan en eski insan yüzü keşfedildi. "Pink" adı verilen fosil, İspanya’daki Atapuerca Dağları’nda bulundu.

Batı Avrupa’nın en eski insan yüzü keşfedildi

Maria D. Guillén / IPHES-CERCA

Bilim insanları, Batı Avrupa’da bugüne kadar bulunan en eski insan yüzünü keşfetti. İspanya’daki Atapuerca Dağları’nda bulunan yüz kemikleri, 1,1 milyon yıldan daha uzun süre önce yaşamış birine ait. “Pink” adı verilen bu fosil, bölgedeki insan evrim tarihine dair önemli yeni bilgiler sunuyor.

İki yılı aşkın araştırmaların ardından ekip, keşfettikleri fosil parçalarını analiz ederek sonuçlarını yayımladı. Buluntuya, Pink Floyd’un Dark Side of the Moon albümünden esinlenerek “Pink” adını verdiler ve onu Batı Avrupa’da bilinen en eski insan yüzü olarak tanımladılar.

Bu yeni keşif, insan atalarının Batı Avrupa’ya düşünüldüğünden çok daha önce ulaştığını gösteriyor. Fosil, daha önce bölgede bulunan Homo antecessor’dan yüz binlerce yıl daha eski. Yüz kemiklerinin yapısı, erken Pleistosen döneminde (2,6 milyon ila 800.000 yıl önce) Homo erectus’un Avrupa’da yaşamış olabileceğine işaret ediyor.

Araştırmanın baş yazarı Rosa Huguet, Nature dergisinde yayımlanan çalışmada, bu keşfin Avrupa’daki insan evrimini anlamada yeni bir aktör sunduğunu belirtiyor. Bulunan kafatası parçaları, özellikle üst çene (maksilla) ve elmacık kemiğinin bir kısmından oluşuyor. Araştırmacılar, diş yapısının bu fosilin insan ailesine ait olduğunu net bir şekilde ortaya koyduğunu söylüyor.

Homo erectus olabileceği düşünülüyor

Atapuerca Dağları’nda daha önce keşfedilen Homo antecessor’un yüzü, modern insanınkine benzer şekilde düz ve dikeydi. Ancak Sima del Elefante bölgesinde bulunan ‘Pink’in yüzü, daha çıkıntılı ve sağlam yapısıyla Homo erectus’a daha fazla benziyor. Bu durum, Batı Avrupa’ya gelen ilk homininin Homo antecessor değil, yaklaşık 1,4 milyon yıl önce bölgeye ulaşan Homo erectus olabileceğini düşündürüyor.

Homo erectus’un Afrika’dan yaklaşık 1,8 milyon yıl önce Levant Koridoru üzerinden göç ettiği biliniyor. Doğu Afrika ve Asya’da yaygın olan bu türün Batı Avrupa’daki varlığına dair fosiller ise oldukça nadir. ‘Pink’in anatomik yapısı tam olarak Homo erectus ile örtüşmediğinden, araştırmacılar bu bireyi “H. aff. erectus” (benzer Homo erectus) olarak sınıflandırdı.

Dişlerindeki aşınma, ‘Pink’in yetişkin olduğunu gösteriyor. Ancak iskeletin sınırlı kalıntıları nedeniyle cinsiyeti tespit edilemedi. Gelecekte yapılacak paleoproteomik analizler, diş minesindeki proteinleri inceleyerek cinsiyet belirlemesine yardımcı olabilir.

Taş aletler ve ekolojik bağlam

Fosilin keşfedildiği Sima del Elefante bölgesinde taş aletler ve hayvan kemikleri de bulundu. Araştırmacı Xosé Pedro Rodríguez-Álvarez, bu basit aletlerin yerel kuvars, çört ve kireçtaşından yapıldığını belirtiyor. Ayrıca bölgede bulunan hayvan kemikleri, kesik izleri taşıyarak burada yaşayan homininlerin avcılık ve hayvan işleme faaliyetlerine dair kanıtlar sunuyor.

Atapuerca Dağları’nın yaklaşık 1,4 milyon yıl önce, Doğu Avrupa’dan gelen insanlar ve hayvanlar için kaynak açısından zengin bir geçiş bölgesi olduğu düşünülüyor. Çalışmanın ortak yazarı María Martinón-Torres, bu keşfin Avrupa’da bilinmeyen bir insan popülasyonunu belgeleyerek önemli bir boşluğu doldurduğunu vurguluyor.

Araştırmalar devam ediyor ve bilim insanları, bu homininlerin kim olduğu, nereden geldikleri ve bölgedeki diğer türlerle nasıl etkileşimde bulunduklarını anlamak için daha fazla fosil bulmayı hedefliyor. (Haber Merkezi)

Evrensel'i Takip Et