Olan Akbelen’e oldu: Kemerköy Termik Santrali için verilen ret kararını mahkeme bozdu

Özer Akdemir
ozerakdemir@gmail.com

Muğla – Milas İkizköy yakınındaki Akbelen Ormanı'nın köylülerin yıllarca süren mücadelesine rağmen kesilmesiyle sonuçlanan hukuksal süreçlerde yeni bir karar daha geldi. Kemerköy Termik Santrali’nin Çevre İzin belgesi iptali için açılan davanın reddedilmesi kararı İstinaftan döndü. Hukuk bir öyle bir böyle gidip gelirken olan Akbelen’e oldu!

Köylülerin davası bilirkişi incelemesi yapılmadan reddedilmişti

Akbelen Ormanının kesilerek altındaki kömür yataklarına ulaşma çabasına karşı İkizköylüler 2019 yılında direnişe geçmişlerdi. Bölgede 40 yıldır işletilen termik santralin köyün yarısını yutması ve havaya, suya, tarıma, sağlığa verdiği zararların artık dayanılmaz noktaya gelmesi nedeniyle başlatılan mücadelede köylüler fiili direnişin yanı sıra hukuka da başvurarak haklarını aramışlardı. İkizköy’lülerin kurduğu KARDOK’a (Karadam Karacahisar Doğayı, Doğal Hayatı Koruma, Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği) Kemerköy termik santrali çevre mevzuatına uyumlu olmamasına, yüksek düzeyde hava, su ve toprak kirliliğine yol açması gerekçeleri ile  Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca (ÇŞİB) santrale verilen çevre izin ve lisansının iptali için dava açtılar. Davaya bakan Muğla 2. İdare Mahkemesi’nin bilirkişi keşfi bile yapmaya gerek duymadan davayı reddetmesi üzerine köylüler dosyayı istinaf mahkemesine taşıyarak, karara itiraz ettiler.

İstinafın kararı bozma gerekçeleri

Dosyayı görüşen İzmir Bölge İdare Mahkemesi 7. İdari Dava Dairesi, Muğla 2. İdare Mahkemesi’nin davayı reddeden kararını usul ve yasaya aykırı bularak kaldırdı. Mahkeme dosyanın yeniden değerlendirilmesi için Muğla 2. İdare Mahkemesi’ne iadesine hükmetti.

İstinaf mahkemesi kararını şu gerekçelere dayandırdı;

• Muğla Mahkemesi kararında yeterli ve gerekli teknik ve hukuki değerlendirme yok
• Dava konusu izin ve lisans belgelerinin hava emisyonu, atıksu deşarjı, düzenli depolama ve gürültü kontrolü gibi farklı çevresel etki alanlarını kapsadığını, ancak ilk derece mahkemesinin bunları ayrıntılı şekilde incelemeden karar verdiği
• Çevresel etkilerin yeterince değerlendirilmediği,
• Teknik ve hukuki eksikliklerin giderilmeden karar verildiği,
• Keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmaksızın hüküm kurulduğu

Mahkeme kararı sonrası Kemerköy Termik Santrali’nin çevre izin ve lisans süreçleri yeniden yargılamaya tabi tutulacak. Dava sonucunda Kemerköy Termik Santralinin çevre izni ve lisansı iptal edilirse yasal olarak santralin faaliyetine son verilmesi gerekiyor. 

“Adalete erişim hakkımız teslim edilsin”

KARDOK Derneği’nin avukatlığını yapan Pınar Gayretli “Dava boyunca çevre izninin hukuka uygun olup olmadığının değerlendirilmesi için istenen resmi belgeler ÇŞİB tarafından mahkemeye sunulmadı. Böylesi teknik bir davada Muğla İdare Mahkemesi konunun teknik olarak bilirkişi tarafından incelenmesine gerek bile görmeden, gerekçesiz biçimde başvurumuzu reddetti” diyerek ilk derece mahkemesinin kararını eleştirdi. İzmir Bölge İdare Mahkemesinin aldığı kararın çok yerinde olduğunu, davanın Muğla’da yeniden görüşüleceğini belirten Gayretli, “Bu kez bilirkişi incelemesi yapılarak, gösterdiğimiz kanıtların ve tesisin çevre izin ve lisansı verilme sürecindeki eksiklerin tespit edileceği bir dava süreci bekliyoruz. Adalete erişim hakkımızın teslim edileceğine inanıyoruz” dedi.

“Akbelen’i kesip gittiler”

2019yılından itibaren ormanı korumak için nöbete başlayan İkizköylüler, 2023 Temmuz’unda kolluk kuvvetlerinin müdahalesi ile alandan uzaklaştırılmış, 780 dönümlük Akbelen Ormanını jandarma gözetiminde kesilmişti. Ormanı kestikten bir süre sonra şirket alandan ayrılarak kömür ocağı çalışmalarını başka yönde devam ettirmişti. Köylüler, şirketin direnişi korumak için Akbelen ormanının altında yeteri miktarda kömür olmadığını bile bile ormanı kestiğini, bölgedeki zeytinlik alanların da kömür ocağının genişlemesine engel olduğunu söylüyordu.