Almanya’dan tarihi silahlanma kararı: Anayasa’nın üç maddesi değiştirildi

Yücel Özdemir

Köln - Almanya’da bugün bir araya gelen Federal Parlamento, rekor düzeyde askeri harcamalara bütçe ayrılmasına karar verdi. Müstakbel koalisyon ortakları CDU/CSU ve SPD tarafından hazırlanan, Yeşiller Partisi tarafından desteklenen anayasa değişikliğinde bir taraftan askeri harcamaların yüzde 1’i dışındaki kısmın bütçe açığı dışında tutarak, rekor düzeyde askeri harcamaların önü açılırken diğer taraftan ise 10 yıl içinde kullanılmak 500 milyar euronun alt yapı için kullanılması öngörülüyor.

Alman Anayasa’sının 109, 115 maddelerinde yapılacak değişiklik ve eklenecek 143h madde için gerekli olan üçte ikilik çoğunluk, 2021’deki seçimlerden sonra oluşan meclis tarafından onaylandı. 23 Şubat’ta erken genel seçimler yapıldığı halde değişiklik oylamanın eski meclis tarafından yapılması pek çok kesim tarafından eleştirildi. 25 Mart’tan itibaren göreve başlayacak yeni parlamentoda aşırı sağcı AfD ve Sol Parti’nin toplam milletvekili sayısı üçte birden fazla olduğu için, oylama eski parlamentoya yaptırıldı.

Sol Parti ve AfD, Rusya’dan gelecek tehdit gerekçe gösterilerek askeri harcamaların arttırılmasına karşı çıktı. Daha önce koalisyon ortağı olan FDP ve BSW de borç freninin kaldırılmasına karşı oy kullandı. FDP’nin Anayasa’nın 87a Maddesi’nin değiştirilerek savunma harcamaları için özel bir fonun kurulması önerisi oylamaya sunuldu. Öneri 631 oyla reddedildi.

Daha sonra CDU/CSU ve SPD’nin önerisiyle hazırlanan, Yeşiller’in de destek verdiği 109, 115 ve 143h maddeleri için isimli oylama yapıldı. 720 milletvekilinin oy kullandığı bu oylamada 513 milletvekili silahlanmaya ve alt yapıya borçlanma yoluyla daha fazla bütçe ayrılmasını öngören Anayasa değişikliğini kabul etti. Gerekli olan üçte ikilik çoğunluk için en az 489 oy gerekiyordu. Böylece salt çoğunluktan 24 oy fazla aldı. Anayasa değişikliğine 207 milletvekili ise karşı oy kullandı. Bu oylamayla eksi meclisin görev süresi de dolmuş oldu.

25 Mart’ta göreve başlayacak 630 sandalyeli yeni mecliste CDU/CSU’nun 208, AfD’nin 152, SPD’nin 120, Yeşiller’in 85, Sol Parti’nin 64, SSW’nin 1 milletvekili bulunuyor. Bu durumda bugünkü oylamada eski meclis ile üçte iki çoğunluğu sağlayan partilerin Anayasa değişikliği yapması mümkün görünmüyor.

Borçlanma oranı artırılıyor

Oylama öncesinde konuşan Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, Rusya’dan gelecek tehdide karşı daha fazla silahlanma çağrısında bulundu. Yeniden savunma bakanı olmasına kesin gözüyle bakılan Pistorius, "Avrupa büyümeli. Rusya Avrupa güvenliği için en büyük tehdidi oluşturmaktadır. Putin Ukrayna'da barış istemiyor. Almanya için, Avrupa için, NATO için yeni bir dönemle karşı karşıyayız” dedi.

Meclis tarafından silahlanma ve alt yapı için Anayasa’da yapılan değişikliğin cuma günü Eyaletler Meclisi (Bundesrat) tarafından da onaylanmadı gerekiyor. Mecliste çoğunluğa sahip partilerin Eyaletler Meclisi’nde de çoğunluğu bulunuyor.

Anayasa’daki değişiklik sadece Alman ordusuna milyarlarca euronun verilmesini öngörmüyor aynı zamanda Ukrayna gibi ülkelere daha fazla mali yardım öngörüyor. Aynı meclisin Ukrayna'ya 2025 yılı için üç milyar avroluk ek askeri yardım yapılmasını onaylaması bekleniyor.

Eylemler yapıldı

Federal Parlamento’da tartışmaların sürdüğü saatlerde dışarıda çok sayıda protesto gösterisi düzenlendi. Savaş karşıtları ellerinde pankart ve dövizlerle askeri harcamalara rekor düzeyde bütçe ayrılmasını eleştirdiler.

Anayasa’da değiştirilen maddeler:

• Anayasa'nın 109. ve 115. Maddelerinde, savunma harcamaları, sivil savunma, istihbarat servisleri ve siber güvenlik gibi alanlardaki harcamalar nominal Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYİH) yüzde birini aşan kısmının borç kuralından muaf tutulması öngörülüyor. 

• Eyaletlere de gelecekte bütçe hazırlama sürecinde borçlanma esnekliği tanınacak. Buna göre, eyaletlerin toplam borçlanması nominal GSYİH'nin yüzde 0,35'ini aşmayacak. 

• Altyapı yatırımları için 500 milyar euroluk bir "özel fon" oluşturulacak ve bu fon kredilerle finanse edilecek. 

• Bu kaynaklar, 2045 yılına kadar iklim nötrlüğüne ulaşmak için ek yatırımlar" amacıyla da kullanılabilecek. Bu düzenleme, Anayasa'nın 143h maddesine eklenecek.