Tütün işçilerinin grevi sürüyor: Buradaki her işçi KOAH riskiyle çalışıyor

Emine Uyar
emineuyar35@gmail.com

İzmir – Tekgıda-İş’in örgütlü olduğu İzmir’deki tütün fabrikaları Sunel, OTP ve TTL’de, toplu iş sözleşmesi (TİS) görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine 1700 işçinin başlattığı grev devam ediyor. İşçiler ücretlerinin yıllar içinde asgari ücretin üç dört katından asgari ücret seviyelerine gerilediğini belirtirken, Tekgıda-İş 7 No’lu Şube Başkanı Ömer Atabey, “Buradaki işçi hak ettiği ücreti alana kadar grev devam edecek” diyor.

İşçilerden Murat Yaşar, 2018 yılından bu yana çalışıyor. “Şartlarımız çok ağır. Hak ettiğimiz ücreti alamıyoruz, istediğimizi alana kadar direneceğiz” diyen Yaşar, şöyle devam ediyor: “Burada çalışan her işçinin tozdan dolayı KOAH hastası olma riski var. Ağır kaldırmadan dolayı bel ve kasık fıtığı olma riski var. Kadınlar da burada ağır kolileri taşıyor. Emeğimizin karşılığını vermiyorlar, bunun için direnmek zorundayız.”

"Maske istediğimizde tersliyorlar"

Denetimlerden birkaç hafta önce temizlik yapılıp havalandırmaların açıldığını belirten Yaşar, “Teftişler bittikten sonra işçi kimsenin umurunda değil. Maalesef bir maskenin bile hesabını yapıyor şirketimiz. Verdikleri maskenin koruma özelliği 10, bilemediniz 15 dakika, sonra zararlı hale geliyor. Maske istediğinde işçiye ters tepki veriyorlar. Bunlar da bizim zorumuza gidiyor” diyor. Bazı arkadaşlarının akciğerlerinde nodüller çıktığını belirten Yaşar, “Yeni gelen işçi en fazla iki üç gün dayanabiliyor. Yıllardır haklarımız olduğu için biz bırakamıyoruz” diyor.

Evşen Kül 14 yıldır çalışıyor, laboratuvar personeli: “İşimiz ağır, tozlu bir ortamda çalışıyoruz, ağır kaldırma var. İlk kez bir grev görüyoruz. Zamanında asgari ücretin iki üç katı maaş alırken şimdi 23-24 bin lira civarı maaşlarımız.”

"At gibi koşturuyoruz"

Leyla Çelebi neredeyse 30 yıldır burada çalışıyor. “Zamanında girdik, emeklilik de yok. Emeğimizin karşılığını istiyoruz. Toz ve sıcak çok. Dört çocuğuma ben bakıyorum, arada bir temizliğe gidiyorum hafta sonu. En büyük çocuğum 18 yaşında, hepsi okuyor” diyor.

Güllü Durna 2 Aralık’ta girmiş işe. Bir buçuk ay imalatta çalıştıktan sonra aşırı toz ve sıcaktan dolayı depoya geçmiş: “Deponun zorluğu daha fazla. Koli kaldırıyoruz, en hafifi 35 kilo. Sadece mola saatlerinde 10-15 dakika oturma süremiz var. Ondan sonra yok, at gibi koşturuyoruz içeride. Buraya girmemin nedeni evime yakın, çocuğumun okuluna yakın ve cumartesi pazar tatil olması. Bir de parası yüksek dediler ama öyle bir şey yok. Gittiği yere kadar gidecek, devam edeceğiz.”

"Sadece grev çadırında kalmayacağız"

Fabrikalarda 40 yıldır örgütlü olduklarını, 17. dönem toplu iş sözleşmesi sürecinde olduklarını dile getiren Tekgıda-İş 7 No’lu Şube Başkanı Ömer Atabey de daha önce asgari ücretin iki, üç katı kadar ücret alan tütün işçilerinin şimdi asgari ücretle çalıştığını belirtti. Pandemi ile birlikte geriye gidişin başladığını, ardından altışar aylık asgari ücret artışlarının taban ücreti arttırırken, vasıflı ve kıdemli işçi ücretlerini baskılayarak aradaki farkı ortadan kaldırdığını belirten Atabey, “İşverenle görüşüp iyileştirme istediğimizde bize TİS masası gösterildi. TİS zamanı geldi, gereğinin yapılmasını talep ettiğimizde isteklerimizin mevcut asgari ücret artış oranı veya enflasyona karşı çok yüksek olduğunu söyleyip, ‘uçuk kaçık’ diye bahaneler ürettiler” diyor.

“Yıllarca işçiyi bu ücretlerde çalıştırıp bunun avantajını alan işverendi. Bugün de sözlerini tutma zamanı” diyen Atabey şöyle devam ediyor: “Ama onlar üç fabrikanın işverenleri olarak ortak hareket ettiklerini bize net bir şekilde söylediler. ‘Sizin bu tavrınız bizi birleştirdi’ dediler. Sizin bu insanları 20, 22, 25 bin lira ücretlerde tutmanız mümkün değil. Burası ağır ve tehlikeli iş. Zor koşullarda çalışıyor insanlar.”

Sadece grev çadırlarında oturup beklemeyeceklerini ifade eden Atabey, “Her alanda eylemlerimizi kitlesel olarak yapacağız. Bu onurlu işçi hak ettiği ücreti alıncaya kadar direnecek. Sadece kapıda kalmayacağız. Şehir merkezine ineceğiz. İşverene ait Gürel Rezidans önünden Ticaret Odasına yürüyeceğiz. Enflasyon yüzde 44, bize teklif edilen artı 2. En son artı 2 daha koydu, artı 4, yani toplam yüzde 48. Bu teklif edilen rakamlarda bile ciddiyetsizliği görebilirsiniz. Bir önceki sözleşmenin koşullarına bile gelemedik. Bizim talebimiz yüzde 100 artı kıdem ve sosyal haklara ilişkin talepler. Bu rakam müzakere edilebilir” diyor.