Newroz notları: Kürt halkı eski Kürt halkı değil

Fatih Polat
fpolat@evrensel.net

Diyarbakır Newrozu’ndan bir gün önce Dersim Newrozu’ndaydık. Dersim ve Ovacık belediyelerine kayyım atanmasının ardından kentte gerçekleşen Newroz’da kitle mitingin düzenleneceği alana ulaşmak için kortej halinde yürürken belediyenin önüne geldiğinde durdu ve “Kayyım gidecek, biz kalacağız” sloganları attı.

O tepki, aslında Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat’ta yaptığı açıklamanın sonrasına ilişkin bölgede Kürt halkının duruşunun da özeti gibiydi.

Bu izlenimi Diyarbakır Newrozu’nda artık miting alanının dolmuş olduğu bir zamanda yazıyorum.

Protokol bölümünde basın, politikacılar, kurum temsilcileri yer alıyor ve halkla bu alan arasındaki iki ayrı demir bariyer var. Ancak dün gelmiş olduğum kentte şu ana kadar edindiğim izlenimlerim Dersim’dekine benzer içerikte.

Örneğin burada 60’lı yaşlardaki birisi çay sırasındayken yanıma geldi ve selam verdi. Basından tanıdığını belirtip hal hatır sorduktan sonra ben de ‘Asıl sorular bende’ diyerek, sohbet için onu kenarı çektim. Batman’dan gelmiş. “Emekçiyim. İş makinesi operatörüyüm. Bir oğlum cezaevinde” diye söze başladı. Ben sözü Öcalan’ın açıklamalarına getirdim ve ne düşündüğünü sordum. “Fatih Bey, Kürt halkı eski Kürt halkı değil. Biz bütün televizyon kanallarını izliyoruz. Büyük paralar alarak istihbaratın sözcüsü gibi konuşarak bizi kandırmaya çalışanları da görüyoruz, sizi, sizin gibi gazetecileri de biliyoruz. Kimse bizi kandıracağını düşünmesin” diyor. Somut adım istediklerini, kayyımlar ve baskılar devam ettiği sürece, kimsenin edilen sözlerle yetinmeyeceğini altını çizerek vurguladı.

Van’da bir dönem büyükşehir belediyesi basın danışmanlığı görevini de yürüten, uzun yılardır tanıdığım meslektaşım, dostum Adnan Bilen ile karşılaştım. Gözlemlerini sorduğumda, bölgede halkın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve ilçe belediye başkanlarının da aralarında olduğu gözaltıları yakından takip ettiğini, bu türden gelişmelerin halkın güvensizliğini derinleştirdiğini söyledi. “Artık herkes biliyor ki, orası iyi burası kötü, ya da burası iyi orası kötü diye bir şey yok. Her iki taraf da birbirine bağlı” diye konuştu. Çok şey anlatan, kuvvetli bir gözlem.

Şu an bölgede kayyım atanmamış tek büyükşehir belediyesi olan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Doğan Hatun ile miting alanında konuştum. Kayyımların kabul edilemez olduğunu belirten Doğan Hatun, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun evinden gözaltına alınması, ilçe belediye başkanlarıyla birlikte çok sayıda kişinin gözaltına alınmasına da tepki göstererek, “kent uzlaşısı” suçlamasının kabul edilemez olduğunu söyledi. Yöneltilen suçlamaların havada kaldığını belirten Hatun, bu gözaltılarla ülke ekonomisinin daha da kötüye gittiğine vurgu yaptı.

Hatun, Öcalan’ın açıklamalarının ardından Amed Newrozu’nun barışa dair güçlü bir umuda ve dileğe vurgu olarak anlaşılması gerektiğini söyledi.

Kürsüden yapılan konuşmalar zaten canlı yayınlara yansıyor, burada tekrara gerek yok.

Newroz mitingleri, Türkiye’de Kürt meselesine dair Kürt halkının sözünü meydanlarda söylediği ve dolayısıyla özne olma halini en kuvvetli biçimde hissettirmeye çalıştığı alanlardır. Politik mesajların merkezi ve sembolik anlamı bakımından da Diyarbakır Newroz’u bir adam daha öndedir.

Diyarbakır’da Newroz, sabahın erken saatlerinden itibaren güneşli bir bahar havasında gerçekleşti. Oluşturulan platformda ‘Özgürlük Newrozu kutlu olsun’ yazısı dikkati çekiyor.

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden çok sayıda kişinin katılmış olması, Öcalan’ın açıklamalarıyla birlikte bu Newroz’a yüklenen tarihsel anlamla da bağlantılıydı.

Miting alanında Öcalan’ın fotoğrafı yansıtılıp, geçmiş döneme ait bir kayıttan kendi sesi dinletilince bütün dikkatler platforma çevrildi. Bu biraz da, yeni görüntüsü ve yeni bir açıklaması yansıyacak mı beklentisinden kaynaklanıyordu.

Newroz’un, özgürlüğe kapılar açması istediği hissediliyor. Ama kimse de ayaklarını yerden kesmiş değil. ‘Önderlik böyle diyorsa bir bildiği vardır’ diyen de var, ‘Çözüm olmadan örgüt kendisini fesih ederse elimiz boş kalır’ diye düşünen de.

Miting alanında bugün coşkulu halaylar çekildi. Alan doluydu ve coşkuluydu. Miting alanında, Öcalan’ın ve Demirtaş’ın resimlerinin taşındığını gördük.

DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan’ın, İmamoğlu’nun gözaltına alınması ve Suriye’nin kuzeyine yönelik operasyonların devam etmesinin, süreci entübe edecek gelişmeler olduğunu vurgulaması, kitlenin duygularına da tercüman oldu.