Eğitim Sen ‘Ana Dilinde Eğitim Çalıştayı’ düzenleyecek

Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) Diyarbakır Şubeleri, 12-13 Nisan’da “Ana Dilinde Eğitim Çalıştayı” düzenleyecek. Eğitim Sen Diyarbakır 1 Nolu Şube’de yapılan açıklamada, çalıştayın programı açıklandı. Açıklamanın Kürtçesini Eğitim Sen 1 Nolu Şube Eğitim Sekreteri Selman Sav, Türkçesini ise Eğitim Sen 2 Nolu Şube Eğitim Sekreteri Özgür Güngör Pekgül okudu.  

‘Ana dilinde eğitimin olmaması barışı zedelemekte’

Yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Barışa dair ortaya çıkan sürece yerelden bakmanın, barışın toplumsallaşması için çaba göstermek önemlidir. Tahakküm altına alınmış, ötekileştirilmiş, sesi kısılmış, kültürü, dili, aidiyetleri yok sayılmış kesimlere alan açarak, barışı toplumsallaştırmak ve kalıcı barışın önündeki engeller kaldırılmalıdır. Bu amaçla Eğitim Sen Amed Şubeleri olarak ‘Ana Dilinde Eğitim Çalıştayı’ düzenleme kararı aldık. Günümüzde ana dilinde eğitimden yoksun olma hali bireysel hak ihlali olmasının yanı sıra toplumsal eşitsizlik hali yaratarak; toplumsal barışı da zedelemektedir. Egemen dil dışında dil konuşan, farklı etnik grupların kimlikleriyle var olma ve varlığını sürdürme hakkını da yok saymaktadır. Geçiş sürecinin barışa evirilmesi ve kalıcı barışın sağlanması için eşitsizlik ve şiddet üreten yapıların da reformu gereklidir. Tekçi, cinsiyetçi, baskın olanın değerleri ile donatılmış, toplumun çoğulcu yapısını yok sayan mevcut eğitim sistemi çocukları, gençleri yaşama yaklaştırmamakta, bütün farklılıkların bir arada barış içerisinde yaşamasını sağlayamamaktadır. Krizlere neden olan unsurları yeniden üretmektedir. Bu nedenle demokratik toplum düzeni içerisinde demokratik, eşitlikçi eğitim tanımlaması yapmak; eğitim sisteminin hangi yapısal değişikliklere ihtiyacı olduğunu gözler önüne serecektir. Çalıştayda ana dilinde eğitim yoksunluğunun sosyo-psikolojik etkileri, dil kırım yöntemi olarak tek dilli eğitim politikaları, ana dilinde eğitim hakkına erişimin önündeki yasal engelleri ve dilsel adalet açısından dil haklarının toplumsal barışa katkısını, bölgemizde konuşulan dillerin ve lehçelerin reel durumlarını tartışmayı önemli buluyoruz.”

12-13 Nisan 2025 tarihlerinde Çand Amed Kongre Merkezi’nde düzenlenecek çalıştayın programı şöyle:

İlk oturum

• Türkiye hukukunda ana dilinde eğitim sorunu-Av. Müslüm Dalar
• Ana dilinde eğitim hakkının uluslararası sözleşme ve hukuki metinlerdeki yeri–Av. Serhad Hezer
• Yakın dönem Türkiye’sinde ana dilinde eğitime yönelik yasal ve politik tartışma süreçleri–Av. Cemile Turhallı 

İkinci oturum

• Dil kırım yöntemi olarak tek dilli eğitim politikaları-Prof. Dr. Fatma Gök
• Asimilasyon ve başa çıkma yöntemleri–Dr. Dilawer Zeraq
• Ana dilinde eğitim yoksunluğunun sosyo-psikolojik etkileri–Dr. Azad Dildar

Üçüncü oturum

• Dilsel adalet açısından dil haklarının toplumsal barışa katkısı, İskoçya, Kanada, Kuzey İrlanda, İspanya Bask Özerk bölgesi deneyimleri - Prof.Dr. Robert Douglas Dunbar (Edinburgh Üniversitesi) ve Dr. Paul Bılbao-Sarrıa

Dördüncü oturum

• Bölgede konuşulan lehçelerin reeel durumu ve gelişim politikaları–Malmisanij, Sami Tan
• Bölgede konuşulan dillerden Süryanicenin gelişimi ve reel durumu ve gelişim politikaları – Evgil Türker

Beşinci oturum

• Ana dilinde eğitim alanındaki dünya deneyimleri ve modellerine eleştirel bakış – Haydar Dıljen
• Özgün bir model olarak demokratik eğitim modeli – Yıldırım Arslan
• Kadın özgürlükçü demokratik eğitime yönelik değerlendirmeler- Figen Aras

Altıncı oturum

• Kurumsal değerlendirmeler ve serbest kürsü
• Çalıştay Ön raporunun okunması.

(MA)