Evrensel’in manşeti | ‘Aklı’ sermayeye eli cebimize

Türkiye’de “akılcı, rasyonel ekonomi” adı altında uygulanan Erdoğan-Şimşek programı, sermayeyi ihya etti, enflasyon ve düşük ücret zamlarıyla emeği her geçen gün daha fazla ezdi. Programla enflasyon, 670 gün sonra ancak devraldığı yüzde 38 noktasına geldi. Emekçilerin gelirleri günden güne erirken, kaynak yüksek faizle sermayeye aktı.

Türkiye’de haziran 2023’te “Rasyonel ekonomi politikalarına dönüş” iddiasıyla başlatılan ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Maliye Bakanı Mehmet Şimşek eliyle yürütülen ekonomik program, sermaye sınıfının taleplerini karşılarken, enflasyon hedeflerini çökertti ve emekçi kesimi derinden vurdu. İktidarın 670 gündür uyguladığı programla, yıllık enflasyon yüzde 70’lere çıktı, 2023’teki yüzde 38 seviyesine ancak 22 ay sonra gelebildi.

İktidarın başarı olarak sunduğu politikalar, reel ücretlerin erimesi ve tüketim daralması pahasına uygulandı. Aralık 2024’te belirlenen 22 bin 104 TL’lik asgari ücretteki erime resmi enflasyona göre bile 2 bin 224 lirayı buldu. Memur ücretleri ve emekli aylıkları da erimeden nasibini aldı. İmzalanan toplu sözleşmeler ve hazırlanan toplu sözleşme taslakları da geçersiz hale geldi. Ücret ve maaş ortalamaları hızla açlık sınırına yaklaşmaya başladı.

Emekçilerden kesilen kaynak uluslararası tefecilere aktı. Politika faizi, haziran-aralık 2023 arasında kademeli olarak yüzde 8.5’ten yüzde 42.5’e yükseltildi. Bu hamle, Türkiye’yi dünyanın en yüksek faiz veren ikinci ülkesi konumuna getirdi. Faiz ödemeleri katlanarak arttı. 2023-2025 döneminde yapılacak faiz ödemelerinin 5 trilyon liraya ulaşması bekleniyor. Merkez Bankasının planladığı faiz indirimi ise uluslararası sermayenin tepkisiyle askıya alındı.

Türk-İş’in enflasyonu TÜİK’in bile yarısı

KAMU sözleşmesi ve asgari ücret başta olmak üzere toplu pazarlık masasında işçi sınıfını temsil etmesi beklenen Türk-İş enflasyonu, TÜİK enflasyonunun dahi yarısının altında kaldı. Türk-İş enflasyonu aylık bazda yüzde 1.25, TÜİK enflasyonu aylık bazda yüzde 2.46, İTO enflasyonu aylık bazda 3.79 oldu.