Madencilerin sponsor olduğu Su Zirvesi protesto edildi: "Kirli paralarıyla suyu koruyamazsınız"

Özer Akdemir
[email protected]

Çanakkale’de düzenlenen ve su varlıklarının korunmasını amaçlayan Su Zirvesi, vahşi madencilikle anılan şirketlerin sponsorluğu nedeniyle tepkiyle karşılandı. Kazdağları ve Biga Yarımadası’nda yoğun su kullanımıyla bilinen TÜMAD, TÜPRAG ve OREKS şirketlerinin zirveye sponsor olması kentte tartışmaları alevlendirdi.

Kazdağları ve Biga Yarımadasında suyu en fazla kullanan şirketler arasında yer alan TÜMAD, TÜPRAG ve OREKS şirketlerinin sponsorluğuna karşı tepkiler zirvenin ilk gününde daha da büyüdü. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, zirvede söz almak istedi ancak salondan zorla çıkarıldı. Otel önünde basın açıklaması yapan Doğan, madencilik şirketlerinin doğaya ve su kaynaklarına verdiği zararı aktararak, “Bu şirketler ekosistemi yok ediyor. Kirli paralarıyla suyu koruyamazsınız” dedi. Doğan, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “TÜMAD, Lapseki’de ormanları mahvetti. TÜPRAG, Tahtalı Barajı dibinde maden açtı. OREKS’in faaliyet gösterdiği bölgede işçi ölümleri yaşandı. Bu şirketlerin sponsorluğu zirvenin inandırıcılığını ortadan kaldırıyor” ifadelerine yer verdi. Kazdağları Ekoloji Platformu ve çeşitli sivil toplum temsilcileri, zirveyi otel önünde protesto etti.

Koza’nın sahası Atikhisar Barajının yanında! 

Süheyla Doğan, ayrıca Koza Altın İşletmeleri A.Ş.’nin Atikhisar Barajı yakınında planladığı yeni altın madeni projesine de dikkat çekti. ÇED süreci devam eden proje için ikinci İnceleme Değerlendirme Komisyonu toplantısının 16 Nisan 2025 tarihinde Ankara’da yapılacağı bilgisini paylaşan Doğan, Devlet Su İşleri başta olmak üzere Su Zirvesinde yer alan diğer yetkililerine de seslenerek, “Bu projeye açıkça karşı olduklarını açıklayacaklar mı?​” diye sordu.

April 10, 2025

Erkek: "Zirveye katılmayacağım"

Öte yandan Çanakkale Belediyesi altın madencilerinin sponsorluğunda Valilik, ÇOMÜ ve bazı kurumlar tarafından gerçekleştirilen Su Zirvesinden çekildiğini açıkladı. Belediye Başkanı Muharrem Erkek zirveye gitmeyeceğini söyledi.

Dün Kaz Dağı Ekoloji Platformu tarafından Çanakkale İskele Meydanı'nda gerçekleştirilen basın açıklamasına katılan Çanakkale Belediye Başkanı Muharrem Erkek, bugün (10 Nisan) Kolin Otel'de başlayacak olan "Zirve 17 Su Zirvesi"ne gitmeyeceğini söyledi. Zirvede Atikhisar ile ilgili bilimsel raporların ele alınacağını ileri süren Erkek "Bu raporlar çalışma grupları tarafından oluşturulmuş, içinde önemli tespitlerin de olduğu raporlar. Ancak son birkaç gündür öğrendik ki içinde farklı sponsorlar da var. Ben  Çanakkale Belediye Başkanı olarak katılıp normalde bir konuşma yapacaktım. Ancak bu zirveye katılmayacağımı bildirdim" dedi.

Madenci sponsorlara tepki

Su zirvesine bölgede su havzalarında altın ve metalik madencilik yapan Oreks, TÜMAD ve TÜPRAG şirketlerinin sponsor olmasına bir süredir tepkiler artarak yükseliyordu. Son olarak dün Kaz Dağı Ekoloji Platformu belediyeye Zirveden çekilme çağrısı yapmış ve bugün de zirvenin yapılacağı otelin önünde bir basın açıklaması gerçekleştirileceğini duyurmuştu.

Dün, Evrensel'de çıkan Su Zirvesinde altın madencilerinin sponsor olacakları haberi de geniş yankı uyandırmış, sosyal medyada "belediyenin bu zirvede işi ne?" tepkilerine neden olmuştu.

“Suyumuzu altıncılara kirlettirmeyeceğiz”

Kazdağı Ekoloji Platformu dün yaptığı basın açıklamasında Çanakkale'nin tek içme suyu kaynağı olan Atikhisar Barajı'nın koruma alanı içerisinde, Koza Altın İşletmesi tarafından işletilmek istenen Altın-Gümüş Madeni asla kabul edemeyeceği dile getirildi.

Basın açıklaması metnini okuyan Kaz Dağı Ekoloji Platformu sözcüsü Süheyla Doğan "altın madenciliğinin yol açtığı ekolojik yıkımları Çanakkale halkının çok iyi bildiğine dikkat çekerek "TÜMAD'ın, Alamos'un, Cengiz'in yüzbinlerce ağacımızı gözümüzün önünde katletmesi sonucunda orman ekosistemlerimiz yok edildi. Lapseki'de cehennem çukurları açıldı. Çan'ın Kocabaş Çayı Cengiz'e tahsis edildi. Hacıbekirler Göletleri Cengiz'in emri için projelendirildi. Su toplama alanları, köylülerin içme suyu kaynakları yok edildi.  Su toplayan dereler proje alanları içerisinde kaldı. Köylülerimizin geçimlik kaynağı olan tarlalarına kamulaştırma kararları ile cebren el konuldu. Meralar, Valilik kararları ile şirketlere verildi." dedi.

Açıklamada Kolin Otel'de yapılacak olan Zirve 17 Çanakkale Su Zirvesine de değinilerek zirvede Çanakkale'nin su varlıklarının korunması ve altın madenciliği gibi tehditlerin ortaya konulmasını beklenirken, Zirve'nin sponsorlarına TÜMAD, TÜPRAG gibi altın şirketleri ve OREKS gibi kurşun şirketinin eklendiğinde vurgu yapıldı. Açıklamada "Suyumuzu korumak, sulara el koyan, kirleten maden şirketlerine mi kalmıştır? Bunca kamu kurumu, maden şirketlerinin kirli parası olmadan bir zirveyi kendi maddi olanaklarla gerçekleştiremez miydi?" ifadelerine yer verildi.