Evrensel'in manşeti | Tarladan sofraya soğuk yangın!

36 ilde yaşanan zirai don, meyveden sebzeye birçok ürünü yaktı. Doğa olayı, iktidarın ‘yanlış’ tarım politikalarıyla birleşerek ilacı, gübreyi borçla atan çiftçi için felakete dönüştü. Bu felaketin etkisi üretici köylüyle sınırlı kalmayacak; ihracattan istihdama, enflasyondan sofralara uzanan, geniş kesimleri etkileyen sonuçlara yol açacak!

Şubat ve martta sebzeleri vuran donun üzerine gelen yenisi neredeyse tüm meyveleri yaktı. Toplam 936 milyar TL’lik banka borcu bulunan çiftçiler adeta vurgun yedi! Ziraat Mühendisi Remzi Suiçmez, üretimdeki azalışın gıda fiyatlarını artıracağını söyledi. Şimşek programının düşük ücrete mahkum ettiği emekli, işçi, memur ve dar gelirlinin yoksulluğu derinleşecek.

Gözde Tüzer’in röportajı

Tüccarı, esnafı, nakliyecisi süreçten etkilenecek. Mevsimlik tarım işçilerinin çoğu iş bulamayacak. İhracat olumsuz etkilenecek; ‘elektrik zamları’, ‘19 Mart darbesi’ gibi enflasyon tetiklemelerine maruz kalan, ‘sıcak paralar’ ile oluşturmaya çalıştığı ‘güven kalesi’ birkaç gecede yıkılan, ‘enflasyonla mücadele’ için uygulanan Şimşek programı da…

Tarımı yetersiz, geç açıklanan ve çok geç ödenen desteklerle yüksek girdi fiyatları ve tekellere karşı savunmasız bırakan iktidar, don, dolu, sel ve kuraklık gibi ani olumsuz doğa olaylarının sayısı artmasına rağmen koruyucu bir tarımsal planlama da yapmıyor. Sisleme, örtüleme, ısıtıcı, don erken uyarı sistemi gibi projeleri hayata geçirmiyor. 

Tarım bakanı devlet destekli tarım sigortalarını (TARSİM) işaret ediyor. Oysa üründen doğru dürüst kazanmayan çiftçinin büyük bir bölümü, primler el yaktığı için tarım sigortası yaptırmaktan uzak duruyor. Tarım sigortasının, don dahil, belli konularda kıstasları kısmen genişletilse de üretici köylü yine de TARSİM’i sigorta olarak görmüyor.

Bülent Falakaoğlu’nun yazısı

Faize 464 milyar, çiftçiye 43 milyar TL

• İlk üç ayda faize 464 milyar TL ödeyen devlet, çiftçiye sadece 43 milyar TL ödedi.
• Yasal olarak tarımsal destek milli gelirin en az yüzde 1’i olmalı ama bu yıl ayrılan pay sadece binde 2.
• Ücrete-maaşa yüzde 30’un altında zam dayatan devlet, kendi harcamalarını ilk üç ayda yüzde 58 artırdı.

Acil talepler

• Bölgesel veya ülke bazında ‘doğal afet’ ilan edilmesi
• Yaşanan zararların devlet tarafından karşılanması
• Sigortası olanların zararının TARSİM tarafından hızlıca karşılanması
• Sulama ve enerji borçlarının silinmesi
• Kredi borçlarının silinmesi, kredi yerine destek verilmesi
• Tarla bitkileri için tohum desteği sağlanması

EMEP: Çiftçiye göstermelik değil gerçek anlamda destek verilmeli

EMEP Genel Başkan Yardımcısı Seddat Başkavak yaptığı yazılı açıklamayla çiftçinin içinde bulunduğu felakete karşı acil önlem çağrısında bulundu: “Milyarları kaslarına indiren ama zarar göstererek vergi vermeyen patronlardan ödemedikleri gelir vergileri alınmalıdır. Uçmadığımız havaalanı, geçmediğimiz köprü, gitmediğimiz yol ve yatmadığımız hastaneler için verilen uçuş, geçiş, gidiş ve yatış garantileri durdurulmalıdır ve tüm bu saydığımız kaynaklar, afetten zarar gören çiftçilere dağıtılmalıdır.”