KÇP’de zam teklifi bile yok: İşçiler eylem istiyor

Andaç Aydın Arıduru
[email protected]

Kamu çerçeve protokolü (KÇP) görüşmeleri, patron tarafı Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) ile Hak-İş ve Türk-İş konfederasyonları arasında sürerken, işçiler Türk-İş’e ‘eylem çağırısında’ bulundu.

Hak-İş ve Türk-İş’in 27 Şubat’ta TÜHİS’e sunduğu teklif taslağının ücret zammı içeren maddeleri 16 Nisan’da gerçekleşen tarafların ilk kez bir araya gelmesi ve 24 Nisan’da gerçekleşen görüşmelerde gündeme gelmedi. Buna göre hükümet işçi konfederasyonuna 2 aydır ücret zammı teklifi dahi yapmadı.

Son görüşmelerde Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı ve Yol-İş Genel Başkanı Ramazan Ağar, “Çalışacağız’ dediler. O çalışmayı bize getireceklerini söylediler. Mutlaka bir ücret bize gelecektir. O ücretin üzerinde elbette tekrar müzakere yapacağız” dedi.

600 bin kamu işçisi ücret zammı teklifinin belli olmamasına tepki gösterdi. Birçok iş kolundan kamu işçisi zam beklentilerinin sürecin uzatılması yoluyla baskılanmaya çalışıldığını belirtti. 2024’te Türk-İş’in ‘Zordayız, geçinemiyoruz’ mitinglerinde kamu işçileri ve sendika yöneticileri, üretimden gelen gücü kullanarak eylem çağrısı yaptı. Konfederasyonlardan, taslağın geri çekilmemesi ve somut adım atılması için inisiyatif almalarını istendi.

Yol-İş üyesi bir Karayolları işçisi, 58 gün geçmesine rağmen TÜHİS’in teklif sunmamasını eleştirdi: “Sendikalar ücret zammını gündeme almalı ve ısrarcı olmalı. Patron tarafı görüşmeleri yavaşlatarak zamları geciktirip kâr etmek istiyor. İşçiler arasında zam talebinin yanı sıra sendikalardan eylem planı hazırlanması yönünde çağrılar artıyor. İşçi, ‘Kamuda eylem ve grev yasakları nedeniyle geçmişte bir şey yapamayacağımız düşünülüyordu. Ancak geçim sıkıntısı bu algıyı aştı. Artık ‘Mücadele etmeden bir kuruş alamayız’ diyenler çoğaldı. Başka çaremiz kalmadı, mücadele edeceğiz’ dedi.

Harb-İş üyesi bir tersane işçisi, İstanbul’da enflasyon nedeniyle ücretlerinin geçinmeye yetmediğini vurguladı. “Maaşımın yarısı mutfak masrafına, kalanın yarısı çocukların okul ihtiyaçlarına gidiyor” diyen işçi, “Kışın yakıt için kredi kartına borçlandım. 60 gündür zam teklifi bile yok. Oysa bizim anketle hazırlattığımız taslak, Türk-İş ve Hak-İş’in önerisinden daha yüksek zam talep ediyordu. ‘Teklif getirin’ desinler. Boğazımızdan geçen ekmeğe bu kadar kayıtsız kalamazlar” ifadelerini kullandı.

İşçi, geçmişte “Eylem yapılamaz” denildiğini ancak artık başka çare kalmadığını belirterek, “Sendikalar ‘Gerekirse eyleme geçeriz’ diyor. Artık gerekiyor. Kamudaki tüm işçiler, iş durdurarak güçlerini göstermeli” şeklinde konuştu.

Demiryol-İş üyesi bir TCDD işçisi ise sendikacıları görüşmelere dair aradıklarını ancak bilgi alamadıklarını söyledi. “Sendika şube başkanını aradım kendisi de ne konuşulduğunu bilmediğini söylüyor” ifadelerini kullanan işçi şunları söyledi: “Şubelere de bilgi verilmiyorsa gerçekten büyük problem var demektir. Biz işçiler olarak toplantılarda bırak talep iletme, bilgi dahi alamıyoruz. Konfederasyon yöneticilerinin işçiye de sendikalara da şeffaf olması lazım. Bizim taleplerimiz insan gibi yaşamak, verdiğimiz mücadelenin seviyesi artık ölüm kalım savaşı gibi oldu. Eylemse eylem, grevse grev. Bizim artık şu sokaklara inmemiz lazım hükümet de TÜHİS’ de kimin hayatıyla oynadığını görsün.” Eylemlere geçme çağrısını yineleyen işçi tüm kamu işçilerinin insanca yaşanacak bir ücret talebi için eyleme geçmeye hazır olması gerektiğini kaydetti.

‘Şubeler ve sendikalar eyleme hazır, taslaktan geri adım atılmamalı’

Harb-İş Sendikası İstanbul Şube Başkanı Murat Yalçınkaya, TÜHİS ve konfederasyonlar arasındaki görüşmelerde ücret pazarlığının başlamamış olmasını eleştirdi. Yalçınkaya, “120 gün önce yetki tespiti yaptırmamıza rağmen, KÇP’nin gecikmesi TİS görüşmelerini de geciktiriyor. Bu durum, ücretlerdeki erimeyi daha da artırıyor” ifadelerini kullandı.

Yalçınkaya, kamu işçilerinin kayıplarını çarpıcı verilerle ortaya koydu:

2002’de asgari ücretin 4.5 katı olan maaşlar, 2025’te 1.8 kata düştü. 2002’de 31 çeyrek altın alınabilirken, şimdi yalnızca 7 tane alınabiliyor. Gelir vergisinin ilk dilimi, asgari ücretin 17 katından 7.18 katına geriledi.

Yalçınkaya, “Ramazan Ağar’ın eylem çağrısını önemsiyoruz. Harb-İş üyeleri, taslaktaki taleplerden geri adım atacak durumda değil. Zaten sunduğumuz teklif, TÜHİS’in önerisini aşıyor. Millî Savunma Bakanlığına ek prim talebimizi ilettik. Ancak hiçbir taviz verilmemeli. Harb-İş üyeleri, insanca yaşanacak ücret için eyleme hazır. Şubelerimiz de hazır. Özellikle 1 Mayıs’ta, kamu işçileri üretimden gelen güçlerini alanlarda göstermeli. Süreç uzadıkça, düşük zam dayatmalarına karşı örgütlü mücadele şart” diye konuştu.