1 Mayıs yaklaşırken Yolbulan grevi ve Özçelik-İş’in tutumu

Ali Karadaş

Hatay- İşçi sınıfının Uluslararası Birlik, Mücadele Dayanışma Günü 1 Mayıs’a saylı günler kaldı. İskenderun’da 1 Mayıs, alanda kutlanacak. İskenderun, Dörtyol ve Payas işçi yoğunluğunun olduğu bir bölge. Bu bölgede ağırlıklı olarak Özçelik-İş örgütlü, Türk Metal’in yetkili olduğu büyük metal fabrikası da var. Birleşik Metal-İş ise üç küçük iş yerinde örgütlü.

Geçtiğimiz yaz Birleşik Metal-İş İskenderun Organize Sanayi Bölgesinde bulunan Befesa’da iki ay süren bir grevin ardından iyi bir sözleşme imzaladı. Öncesinde Yolbulan Metal işçileri de greve çıkmıştı. Ancak Yolbulan grevi henüz sonuçlanmadı.

Dörtyol’da faaliyet gösteren Özçelik-İş Sendikası'nın örgütlü olduğu Yolbulan Metal fabrikasındaki grev bugün itibarıyla 310. günü geride bıraktı. 1 Mayıs’a kadar bir anlaşma sağlanamazsa grev 316. gününde olacak. Bu kadar uzun süren grev, Türkiye’de metal iş kolunda en uzun grev oldu. İşçiler ve sendikası bu kadar uzun süre zarfında patronu masaya oturtacak ve sözleşmeyi imzalayacak bir sonuca varamamış olmalarını kuşkusuz değerlendiriyorlardır. Tabii Yolbulan patronunun sendika tanımaz tutumu, toplu sözleşme düzeni istememesi, bölgede Tosyalı holding başta olmak üzere metal patronlarının sendikayı bölgeye sokmamaları önemli etken. Mevcut yasaların da işçiden yana olmaması ve patronları gözetmesi de dezavantajlardan biri. Zira greve çıkan işçilerin, grev süresince başka bir işverenin yanında çalışması yasak. Başka yerde çalışan grevci işçinin iş sözleşmesi işverence haklı nedenle feshedilebilmektedir. Ama patronun grev süresince başka bir yerde depo tutması, yeni sipariş alması, farklı işyerlerinde fason üretim yapması serbest. Patronun grev kıran tutumuna bir yaptırım yok.

Bütün olumsuzluklara rağmen Yolbulan işçileri ve sendikası bu grevi başarı ile sonuçlandırabilir. Grevdeki işçiler ve sendikasının, fiili mücadeleden başka bir yolu bulunmuyor. Fason üretim yapılan yerlerin önünün mücadele, gösteri alanına çevrilmesi, patronun tuttuğu depodan iş yapmasının engellenmesi başta olmak üzere Özçelik-İş sendikası ve üyelerinin yapacağı pek çok şey var. En önemlisi İsdemir, MMK metalürji, Ekinci’lerde yetkili olan sendikanın buradaki gücünü Yolbulan işçilerinin kazanması için kullanması gerekiyor.

Merkezi kutlama değil yerelde 1 Mayıs kutlaması

1 Mayıs kutlaması iş yerlerinden örgütlenerek gelen işçilerin kitlesel gücüyle mümkün olacaktır. Özçelik İş’in 1 Mayıs’ı Yolbulan işçilerinin grevinin kazanmasına hizmet edecek şekilde ele alması çok önemli. Sendika başkanı Mehmet Güngör ve grevdeki işyeri temsilcileri 1 Mayıs günü fabrika önünde kutlama yapacaklarını bizimle paylaştılar. Hak-İş Konfederasyonu yerellerin sorunlarının gündeme geleceği ve kitlesel katılımı kolaylaştırıcı “yerelde kutlama” yerine “her yıl başka bir ilde merkezi olarak kutlama” kararı alıyor. Konfederasyon bu yıl 1 Mayıs’ı Rize’de kutlayacak. Alınan bu karar çerçevesinde İskenderun’da Hak-İş’e bağlı sendika başkan ve yöneticilerinin de temsili olarak Rize’de olmaları bekleniyor. Ancak şubenin fabrika önündeki kutlamasını açıklaması kuşkusuz önemli.

Akla gelen birkaç soru

1. Özçelik-İş sendikası yetkili olduğu fabrikalarda üyelerini Yolbulan önündeki 1 Mayıs mitingine çağırıyor mu, fabrikada işçilere 1 Mayıs’ı anlatarak Yolbulan önündeki etkinliğe çağırıyor mu?
2. İSDEMİR, Ekinciler fabrikalarında çalışan işçilerin kitlesel katılımı olacak mı? Yolbulan’ın karşısında bulunan MMK Metalürji’de işçiler gece vardiyasından çıkıp Yolbulan önünde 1 Mayıs için gelecekler mi? 
3. Özçelik-İş üyesi yüzlerce işçi önce Yolbulan’ın önündeki, sonrasında da İskenderun’daki kutlamaya katılacaklar mı?
4. Bir yandan Yolbulan grevi diğer taraftan iki fabrikada sözleşme görüşmeleri devam ederken başkan Mehmet Güngör’ün 1 Mayıs için “Rize’ye gitmek yerine “İşçilerin yanı başında olması” gerekmez mi?

Doğru kararlar almak şüphesiz çok önemlidir. Ancak daha da önemlisi alınan kararların hayata geçirilmesidir. Özellikle Özçelik-İş İskenderun Şubesi, kitlesel bir şekilde “işçilerin talepleriyle birlikte 1 Mayıs alanında olması” tarihi sorumluluğuyla karşı karşıyadır.