Erdoğan'ın karizması çizildi

Ali Karataş / Yusuf Ertaş

Türkiye’de bir eşik aşıldı. AKP Hükümeti’nin Gezi Parkını AVM’leştirme girişimine karşı başlayan eylem dalga dalga tüm Türkiye’de bir öfke patlamasına dönüştü. İki gün süren çatışmaların ardından yüzbinler Taksim meydanını işgal etti. 12 yıllık AKP iktidarı boyunca bu bir ilk. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Taksim’de eylem sürerken “karar verdik olacak” dedi. Ama Taksim’de toplanan yüzbinler “hayır bu kez senin dediğin değil bizim dediğimiz olacak” dedi. Ve halkın dediği oldu… Taksim direnişi dalga dalga başta Ankara, İzmir, Adana olmak üzere tüm ülkeye yayıldı. Hükümet cenahı bu kez “ölçüyü kaçırdık”, “bu karardan vazgeçilebilir” gibi açıklamalar yapmak zorunda kaldı.

TAHRİR’İN ÇADIRI EKSİK

Arap basını Gezi Parkı’ndaki ağaçların sökülmesine karşı başlayan ve tüm Türkiye’ye yayılarak yüzbinlerin katıldığı hükümet karşıtı bir eyleme dönüşen gösterilere geniş yer ayırdı. Filistin’den yayın yapan Al Kuds gazetesi gösterileri “Türkiye’de protestolar… Birikmiş öfke volkanı Erdoğan’a patladı” manşetiyle verdi. Gerçekten olan “bir öfke patlamasıydı” ve bu öfke patlamasının diğer benzer öfke patlamalarını çağrıştırması doğaldı. Arap basını Türkiye’deki “öfke patlamasını” sayfalarına “Türkiye’nin baharı”, “İstanbul baharı” olarak aktardı. Taksim Meydanı ise “Türkiye’nin Tahrir Meydanı” olarak yansıtıldı. Gerçekten Cumartesi günü Taksim’de yaşananlar 18 gün süren Tahrir Meydanı’ndaki direnişi akla getirdi. Yüzbinlerin bendini yıkan sel misali Taksim alanına akışı ile “bir Tahrir’in çadırlar eksik” dedirten bir manzara oluştu.

KARİZMASI ÇİZİLEN  ERDOĞAN

Tunus’ta yayınlanan Eşşuruk gazetesi, “Arap baharı Türkiye kapılarını vuruyor” manşeti ile Türkiye’deki gösterileri sayfasına taşıdı. Şimdi Arap halkının gözleri doğal olarak Türkiye’nin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’da. Herkese akıl veren, Türkiye’yi “ileri demokrasiye” taşıdığını söyleyerek övünen ve diktatörlere “halkının sesine kulak vermeyen yok olmaya mahkûmdur” diyerek nasihat veren Recep Tayyip Erdoğan bu kez Arap ülkeleri karşısına hangi argümanlarla çıkacak? Ayağa kalkmış kendi halkı tarafından “diktatör” olarak adlandırılan ve “istifaya” çağrılan bir başbakan olan Erdoğan bu kez Arap halkına ne söyleyebilecek? Türkiye halkı, AKP’ye ve Erdoğan’a geri adım attırmakla kalmadı, yanı sıra Erdoğan’ın Arap halkları nezdindeki “prestijini” de tuz buz etti.

Bu haftaki sayfada haberlerin içeriği birbirine benzediği için daha çok “Taksim direnişi”ni  haberleştiren gazetelerin haber başlıklarına ve yayınlandığı ülkelere yer verdik. Haberler birkaç günden beri verildiği için bazı gazetelerin isimleri birden çok yer almaktadır. 

POLİS İSTANBUL’DA ALANDAN ÇEKİLDİ, HALK KAZANDI

The Daily Star
Lübnan

TÜRKİYE’nin İslamcı kökenli hükümetine karşı en büyük gösteri merkezi Taksim’den polisin çekilmesinden sonra İstanbul’da binlerce protestocu Pazar sabahının erken saatlerinde zaferi kutluyor. Polis tarafından kullanılan göz yaşartıcı gaz nedeniyle bazı göstericilerin kör olduğu ifade ediliyor. Uluslararası Af Örgütüne göre yüzlerce kişinin yaralandığı Taksim Meydanı gösterilerin merkezi haline geldi. Cumartesi günü ikindi üzeri polis geri çekildikten sonra, protestocular alanda halaylar, şarkılar ve havai fişeklerle kutlamalar gerçekleştirdi. Protestocular, polis geri çekilirken “Hükümet istifa” diye bağırdı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile alay ederek, “Biz buradayız Tayyip, sen neredesin” diye slogan atıldı.
Erdoğan, “Polisin aşırı tepki gösterdiği, bazı hatalar yaptığı doğrudur” dedi. Türk Başbakanının yine de tartışmalı planı uygulamaya devam edeceğini söylemesi protestolara yol açtı. Alandakilerin ruh hali de eşit derecede meydan okur bir durumdaydı.
19 yaşındaki hukuk öğrencisi Batuhan Kantas, “Biz halen halkını kuzu olarak gören ve kendini padişah olarak ilan eden bir başbakan tarafından yönetiliyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül protestoların “endişe verici bir aşamaya” ulaştığını söyledi ve her iki tarafa sükûnet çağrısında bulundu.
İstanbul protestosu, simge alan (Taksim)  içerisindeki Gezi Parkı’nda barışçıl bir oturma eylemi olarak başladı. Fakat gösteri, polisin protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ve mermi kullanması ile kısa zamanda şiddete dönüştü. Göstericilerden biri olan 34 yaşındaki Burak Özbey, “Polis TOMA’larla gaz sıkarak bize doğru geldiğinde biz ileride alanın etrafında oturuyorduk ve bir basın açıklaması okuyorduk” dedi.
Erdoğan’ın popülist hükümeti, ağırlıklı olarak Müslüman ancak laik olan ülkeyi düzenli olarak daha muhafazakâr yapmaya çalışmakla suçlanıyor.

BİRİKMİŞ ÖFKE VOLKANI ERDOĞAN’A PATLADI

Al Kuds
Filistin

İSTANBUL’un kalbinde bulunan Taksim meydanında toplanan binlerce kişi “Biz buradayız Tayyip sen neredesin?​” sloganlarını attı.
Gösterilere katılanlar bütün siyasi akımları kapsıyor. Mütedeyyinlerden, laiklere, solculara, sanatçılara kadar herkes meydandaydı.
İsmini vermek istemeyen bir kadın hükümetin her şeye baskı uyguladığını söyledi; “Üç çocuk yapacaksınız iki değil. Alkol kullanmayın. Sigara içmeyin. Sevgilinin elinden tutma. Ben Atatürk’ün kızıyım ve bunları kabul edemem. Hepimiz bu fikirleri paylaşıyoruz onun için buradayız” dedi.
Başka bir öğrenci de; “Adalet ve Kalkınma Partisi bunu beklemiyordu. Hükümetin arka arkaya gelen yasaklarından halk ayağa kalktı” dedi.

ARAP BASININDA TAKSİM GEZİ PARKI DİRENİŞİ

MISIR
Mısır al Yavm
Sakinlik yerini çatışmalara bıraktı. Türkiye’de protestolar hala canlı. Arap baharının bir versiyonu
Muhammed Mahmud imzalı haberde, ‘aktivist’lerin objektiflere yansıyan görüntüleri “Arap baharına” ve özellikle “Mısır’ın 25 Ocak devrimine” benzetildi. “Türk polisi hükümet karşıtı protestoları bastırmak için göz yaşartıcı gaz kullandı” ifadesi yer aldı.
Al Ahram
Gezi Parkı’ndaki protesto Pazartesi günü ağaçların sökülmesi ile başladı ancak daha sonra Başbakan Tayyip Erdoğan’ın İslami kökenli Adalet ve Kalkınma Partisine karşı daha geniş bir gösteriye dönüştü.
Tahrirnevvs
İstanbul’daki çatışmalarda Mısırlı vatandaşlar yaralandı.

SUUDİ ARABİSTAN
Dar al hayat
 “Ağaçların kesilmesine” yönelik gösteriler hükümetin istifasını isteyen devasa gösterilere dönüştü.
Erdoğan; “pes etmeyeceğim” dedi.
Dar al hayat   
Erdoğan “İstanbul Baharı” karşısında geri çekildi. Türkiye hükümeti “İstanbul baharı” karşısında ve şehrin merkezinde olan Taksim Meydanı’nda toplanan binlerce kişiye karşı geri çekildi. Gösteriler ağaçların sökülmesi sonrası başladı ve Erdoğan hükümetine karşı büyük protestolara dönüştü.
Al Arabiya
Erdoğan uyardı; “İstanbul’daki protestolar endişe verici boyuta ulaştı.”
Al Arabiya
Suriye göstericilere şiddet kullandığı için Erdoğan’ı azarladı. Suriye Enformasyon Bakanı; “Türkiye halkının talepleri böyle şiddet gerektirmiyordu” dedi.
Al Arabiya
“İstanbul Taksim Meydanı’nda Şiddetli Protestolarda Onlarca Yaralı”
Protesto “hükümet istifa” sloganının atıldığı daha geniş bir hesaplaşmaya dönüştü. Giderek daha otoriter görülen Erdoğan hükümetine karşı büyüyen bir öfkenin işareti olarak ülke genelinde binlerce kişi Taksim protestocuları ile dayanışmak için sokaklara döküldü.
Şark al Avvsat
İstanbul gösterileri ağaçların sökülmesinden hükümeti tehdide dönüştü.
İstanbul’daki gösteriler başkent Ankara’ya ve ülkenin diğer kentlerine de sıçradı. Ağaçların kökünden sökülmesine yönelik tepkiler, Erdoğan’ın kökünden sökülmesine dönüştü.
Şark al Awsat gazetesi aynı zamanda Radikal gazetesi yazarlarından Murat Yetkin’in 1 Haziranda kaleme aldığı “Taksim’i işgal mi?​” makalesine bazı değişikliklerle yer verdi Yetkin yazısını “Şu anda yaşanan Türk demokrasisinin çelişkili resmidir, bir yandan zorla barışçıl çevre gösterilerinin bastırılması, güçlü başkanlık sisteminin empoze edilmeye çalışılması; diğer yandan ise kanlı Kürt meselesinin barışçıl çözümü” cümlesiyle sonlandırmıştı.

TUNUS
Aşşuruk
‘Arap baharı Türkiye’nin kapılarını çaldı’

LÜBNAN
Annahar
‘Erdoğan en güçlü halk protestoları ile karşı karşıya.’ Uluslararası eleştiriler karşısında polis İstanbul merkezinde geri çekildi. AKP, 2002’de iktidara geldiğinden bu yana en büyük protestolarla karşılaştı.
The Daily Star
‘Türk polisi son yılların en büyük protestosunda göz yaşartıcı gaz sıktı’
Karışıklıklar, Başbakan Erdoğan’ın ve onun İslami kökenli Adalet ve Kalkınma Partisi’nin otoriter rejimine karşı büyüyen hoşnutsuzluğu yansıtmaktadır.
Protestolara katlan Boğaziçi Üniversitesi’nde Siyaset Bilimcisi olan Koray Çalışkan “Bizim bir hükümetimiz yok, bizim Tayyip Erdoğan’ımız var… Bu bir yaz hoşnutsuzluğunun başlangıcıdır” dedi.

BAHREYN
Alvvasatnevvs
‘Türkiye Hükümeti geri adım attı protestocular “Taksim” alanına aktı’ Gazete alana akanları hükümetin politikasını protesto edenler olarak nitelendirdi. Ve yine 2002’de iktidara gelmesinden bu yana en büyük protestolar olarak tanımladı.

SURİYE
Teşrin
‘Erdoğan’a karşı büyük halk ayaklanması’
Rejimin yıkılışını talep eden yüzbinler alanlarda toplandı. Göstericiler:  “Diktatörlüğe, Faşizme ve kirli baskıcı uygulamalara karşı devrim” sloganını attı.
Kasiyun
‘Gece şiddetli çatışmalardan sonra bütün Türkiye şehirlerinde protestolar yeniden başladı’

IRAK
Assabah
‘Türkiyenin baharı Taksim’de başladı’

KUVEYT
Al Raiy
‘Çatışmalar ikinci gününe girdi ve Şam, Erdoğan’ı “terör üslubu” ile yönetmekle suçladı’
Rusya Al Yavm
‘Ayaklanmalar, barikatlar, sokak çatışmaları’
Son yıllarda görülen en şiddetli çatışmada binlerce protestocu İstanbul’da polisle çatıştı. Medyanın Türkiye geneline yayılan bir Türk Baharı olarak adlandırdığı şiddetli ayaklanmada yüzlerce kişi yaralandı, onlarca kişi tutuklandı.