Demokratik düzenleme yapmıyor seçim sistemiyle oynuyor
Hükümetin hazırlığını yaptığı “demokratikleşme paketi”nde seçim sisteminin değiştirileceği haberleri basına yansıyor. Buna göre barajın kalkacağı ya da düşürüleceği, dar bölge veya daraltılmış bölge esasına göre milletvekili seçileceği belirtiliyor. Dar bölge olursa, toplam milletvekili sayısı
Daraltılmış bölge sisteminde ise seçim bölgesi sayısının kaç olacağı konusunda belirsizlikler var.
Genel olarak 5’erli sistemin pakette yer alacağı söyleniyor. Bu sisteminin uygulanması durumunda AKP’nin 326 olan milletvekili sayısı 360’lara kadar tırmanabilecek. CHP, MHP ve BDP’nin milletvekillerinde azalmalar olacak. 32 vekile sahip Ankara’nın seçim çevresi 2’den 6’ya, 26 vekili bulunan İzmir’in seçim çevresi 5’e yükseltilecek. AKP’nin uygulamaya sunduğu sisteme göre, milletvekili sayısı az olan iller ise çevrede bulunan bölgeler ile birleştirilerek seçime giriyor. 5’erli seçim çevrelerine bölündüğünde Batman, Şırnak, Diyarbakır, Hakkari, Van, Bitlis, Siirt, Mardin, Muş, Bingöl, Dersim, Ağrı ve Urfa gibi illerden tahminen 15 milletvekili eksilme yaşanabilecek. Kars, Iğdır ve Ardahan bugün toplam 8 milletvekili çıkarırken, bu üç il tek seçim çevresine bütünlendiğinde, bu sayı 5’e düşecek. Sistemin bir başka sorunu ise birleştirilecek olan illerden çıkacak milletvekilinin hangi ilin milletvekili olacağı sorunu. Bu seçeneklerden hangisinin pakette yer alacağına ise Başbakan Erdoğan karar verecek. Bugün sadece 3 büyük şehirde seçim bölgesi uygulaması var. İstanbul’da 3, Ankara ve İzmir’de iki seçim bölgesine göre milletvekili seçiliyor. Dar bölge uygulaması gündeme gelirse her ilin milletvekili sayısına göre seçim bölgesi olacak. Örneğin İstanbul’un 87 milletvekili var ve bu durumda 87 seçim bölgesi olacak. Her bölgede yüzde 50’nin üzerinde oy alan aday milletvekili seçilecek.
KENDİ ADAYINI SEÇTİRECEK
Hükümet yeni düzenlemenin temsilde adaleti sağlayacağını iddia ediyor. Ancak kamuoyuna yansıyan bilgiler bunu doğrulamıyor. Çünkü bölgelerin neye göre belirleneceği, belirlenen bölgeden yüzde 50’nin üzerinde oy alan aday çıkmazsa kimin seçileceği, seçimin iki türlü olup olmayacağı gibi konular net değil. Ayrıca, seçim bölgelerinin sınırlarının çizilmesinde Hükümet partisi kendi aldığı oy oranına göre istediği gibi ayarlamalar yapabilir. Kendi adayını seçtirecek şekilde bölgelerin sınırlarıyla oynayabilir. Hükümetin seçim sistemi değişikliğine yönelik hazırlıkları konusunda ciddi eleştiriler de var. Bu eleştirilere göre demokratik bir seçim sisteminin temeli, barajın kayıtsız koşulsuz kaldırılmasından, milletvekili sayısının nüfus oranına ve yerleşim esasına göre belirlenmesinden ve nispi temsile dayalı bir seçim sistemi düzenlemesinden geçiyor. (HABER MERKEZİ)
