Her alanda herkesin katılmadığı mücadele başarıya ulaşamaz

Müslime Karabatak

Facebook’ta gezinirken, genellikle sol-sosyalist paylaşımlar yapan bir sayfada rastladım bu fotoğrafa. “Kadınların Katılmadığı Bir Mücadele Başarıya Ulaşamaz” diyordu. Önerme eksik olmakla beraber, doğru. Elbette ki kadınsız bir mücadele deneyimi eksik ve yanlış olacaktır. Mücadele kadının üretkenliğinden kat be kat güç alır. Kadın, ataerkil toplumda ezilenin ezileni olması nedeniyle daha iyi bir toplum mücadelesi verirken erkeğe göre iki kat daha savaşçıdır. Ancak yanlış olan şey fotoğrafta. Mücadeleci bir kadın portresi çizilmek istenmiş ama salt mücadeleci değil, aynı zamanda ‘güzel’ bir kadın. Bu noktada nacizane sorularım var. Cevaplarını lütfen kendine ver ama kendine saklamayıp çevrene de aktar (ki tartışılsın).

NEDEN GÜZEL BİR KADIN?

Hadi biraz didikleyelim şu fotoğrafı! Neden ‘güzel’ bir kadın fotoğrafı? Neden darmadağın saçları olan, mesela yüzünde bir kavga izi olan şişman bir kadın değil de saçı düzgün taranmış, ‘ideal kiloda’ ve ‘bebek yüzlü’ bir kadın?
Anladık, elindeki silahtan çıkarılan mesaj şu: “Bu kadın mücadele içinde.” Ona aferin, bunu bilene zaten yüz puan. Geçelim sıradaki sorulara, elinde tüfeği olan bu ‘mücadeleci’ kadın acaba ne ara makyaj yapmaya fırsat bulabilmiş? Bu beyaz tenli, tatlı kadın kafayı biraz aşağı eğmesi ve sert, etkileyici bakışlarıyla mı kazanıyor ‘mücadeleci’ olma sıfatını? Bu fotoğraftan ne anlamamız gerekiyor? Bu ablamız güzel poz vermeyi nereden öğrendi?
Yukarıdaki etapları atladıysan, lütfen aşağıdaki soruları da gözden geçir.

ELEŞTİRİLEN SİSTEMİN NORMLARI

Kadının mücadele içinde olması vurgusunu yapmak isteyen bir şahıs, bu fotoğrafı ne kadar iyi niyetle paylaşmış olursa olsun; ‘Türban kadını özgürleştirir’ diyen şekilci, tutucu birinden ya da erkeklere yönelik bir araba reklamında araba yıkayan mini şortlu kadın imgesini kullanan birinden nasıl ayrılır? Hele ki, dizileri izleyip onların giyim, kuşam ve davranış biçimlerine özenen bir gençlik eleştirilirken, devrimci kadının bir tipi mi olması gerekir, ve hatta ‘normlara’ (daha da kötüsü, eleştirilen sistemin normlarına) uyan bir tipi mi olması gerekir? İdeal bir ‘mücadeleci’ kadın tipini kim ne hakla verebilir?
Bir de işin başka boyutu var. Mücadele sadece ele silah almakla mı verilir? Aynı önerme okuyan, tartışan bir kadın fotoğrafı üzerine yazılamaz mıydı?
Önerme demişken, o da eksik demiştim. Biraz da oradan alalım. Bu da yorum sorusu...
“Kadınların, erkeklerin ve LGBT’nin katılmadığı, inançlı ya da inançsız kadınların katılmadığı bir mücadele başarıya ulaşamaz.” dersek nasıl olur? İşte, bu da seni yazının başlığına götürür.
Sorular istediğin puan, süren bir hayat… Kolay gelsin.

SORULAR SORULAR

Sorular sorular… Sakın pes etme! Bu soru çoktan seçmeli, ama ya seçenekler arasında cevap yoksa!
Er kişi değil, kadın kişi hangi toplumda özgürdür?
a) Artık türbanına yasak olmadığı ama ‘Başına bir iş gelir’ diye dilediği saatte evine dönemediği bir toplumda.
b) Bu fotoğrafın da yansıttığı gibi, mücadeleci olarak (idealistçe) ele silah alabileceği ve fakat hiçbir yara bere, kusur ve fiziksel çirkinliği olmayacağı yani ‘ideal kadın’ imajı verilen ütopik bir toplumda.

İstanbul Üniversitesi