Zeytinlik alanlara imar tehdidi

Kemal KURTUL*

Hükümet tarafından 16 Haziran 2014 tarihinde TBMM’ye “Enerji Piyasası Kanunu ile Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” sunuldu.
Kıyaklar enerji şirketlerine!
Tasarı, Enerji yatırımı yapan şirketlerin, bu yatırımlarda yaptıkları fazla harcamalarının karşılanması ve mali sürdürülebilirlik açısından sorun yaşamalarını önlemek amacıyla yeni kıyaklarla destekleneceklerinin amaçlandığı gerekçede belirtilmektedir.
“Enerjiden zeytine ne” denilmesin!
Şimdiye kadar yeterince dokunulmamış zeytin ve zeytinliklere bu kanun tasarısıyla tamamen dokunulacaktır.
Gerekçede “... madencilik ile jeotermal, doğalgaz ve petrole dönük yatırımlarda, kaynakların oluştukları yerde yapılması zorunlu olduğundan, ...yatırımlar ile alanların çakışması durumunda, zeytin sahasının vasfını kaybedip kaybetmediği ya da diğer faaliyetlere göre nispeten daha az faydalı olup olmadığı durumlarının G.T. Ve H. Bakanlığı tarafından saptanması izne tabi olması suretiyle, diğer yatırım ve tabii kaynakların değerlendirilmesinin sağlanması amaçlanmıştır,” denilmektedir.
Bu gerekçeye göre, zeytinlik alanları imara ve yeni yatırımlara açarken “verimli zeytin sahalarının zarar görmesinin önlenmesi” gibi süslü ibareler zeytin ve zeytinlikleri bekleyen tehlikeyi gizleyememektedir.
3573 Sayılı Kanun 20. maddesinde yapılan değişiklikle; “Zeytinlik sahalarda ve bu sahalara üç (3) km. Mesafede zeytinliklerin gelişimini engelleyecek, kimyasal atık oluşturacak tesis yapılamaz ve işletilemez” demesi de aldatmamalı bizi... ANCAK diyor; kurulun uygun görmesi şartıyla:
a) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yatırımları,
b) ... kamu yararı almış madencilik,
c) Elektrik yatırımları,
d) Petrol ve doğalgaz,
e) Savunmaya dönük stratejik ihtiyaçlar,
f) Doğal afet sonrası geçici yerleşim yeri ihtiyacı,
g) (YİNE) “Kamu yararı” için yol altyapı ve üstyapısı yatırımları... için zeytinlik sahalarındaki yatırımlara Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından İZİN VERİLEBİLİR” denmektedir.
Bakanlık bu maddedeki yetkilerini gerektiğinde valilere devredebilir.

İLLERDE İZNİ KURUL VERECEK

Kurul, valinin başkanlığında olacak ve yardımcılığı ve sekretarya görevini il gıda tarım ve hayvancılık müdürü yürütecektir. Diğer üyeler:
Orman ve Su İşleri Bakanlığı,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı;
Maliye Bakanlığının ildeki üst düzey temsilcilerinde birer;
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının merkez teşkilatında bir,
Üniversite, Ziraat Odası, Zeytin Meslek Kuruluşu veya STK’ların yereldeki temsilcilerinden iki olmak üzere 9 kişiden oluşacaktır. Karar için beş oy yeterli olacak.
Görüldüğü üzere kurul hükümetin yedi (7) temsilciyle temsil edildiği bir yapı durumundadır. Bu Kurulda Üniversite ve Üretici örgütlerinin iki temsilcisiyle temsil ediliyor olması üretici yararı (veya kamu yararı) ve bilimsel gerçekliklerin dikkate alınmayacağının göstergesi durumundadır.
Zeytinliklerin imara açılmasına ve tahribine yol açacak bu tasarı, sanki zeytin ve zeytinliklerin korunmasını sağlayacakmış gibi bir algı yaratarak “Milletlerarası anlaşma hükümleri uyarınca gerçekleşecek elektrik üretimine yönelik yatırımlar bu maddede yer alan sınırlayıcı hükümler uygulanmaz” hükmüyle de zeyticiğimizin tahribatını ve yağmaya açılmasını çok uluslu enerji tekellerinin emrine vermiş oluyor.
Tarımsal zenginliklerimizden biri daha yok olmak üzere. Bu tasarı yasalaşırsa 3573 nolu kanun zeytinliklerin imhası kanununa dönüşecektir.

*Ziraat Mühendisi