Migren baş ağrısı değildir

Dr. Emel GÖKMEN

Çok yaygın, hemen herkesin bildiği bir hastalık gibi görünmekle birlikte migren hakkında, hekimlerin bildikleri bile sınırlıdır. Migren baş ağrısı olarak tanımlanır ama çoğunlukla baş ağrısı içeren şikâyetler bütünüdür. Şiddetli baş ağrısı yanı sıra bulantı, kusma, ışık, ses ve koku hassasiyeti en sık rastlanan durumlardır.
Ataklar halinde olan bu hastalıkta “aura” olarak adlandırılan daha çok görsel bulgulardan, uyuşukluk, baş dönmesi, dengesizlik, çift görme, konuşma güçlüğü, kol ve bacakta güçsüzlük ve felce kadar birçok geçici nörolojik tablo gelişebilir. Aura gözün önünde uçuşan, yanıp sönen ışıklı noktalardan, parçalı, kaymış, kırılmış görmeye ve neredeyse görememeye kadar değişen bulgulardır. Bazen hiç baş ağrısı olmadan sadece aura ve nörolojik bulgular olabilir.
Migrendeki baş ağrısının çok şiddetli olması belirleyici özelliğidir. Günlük yaşamı sürdüremeyecek düzeyde olan baş ağrısı çok zor görünse de aura yaşayanlar ağrıya razı olduklarını söyler. Çünkü aura çok ciddi sıkıntı hissi, korku ve tanımlayamayacak hislerle yaşanır.
Atak bitiminde hayat normale döner. Bundan dolayı migren bedende hasar bırakmayan, işlevleri geçici bozan bir durumdur. Nedeni bilinmeyen hastalıklar içinde yer alan migren için var olan bilgiler sınırlıdır ve yanlışlıklar içermektedir.

YANLIŞ BİLİNENLER
·    Migren konusunda en yaygın yanlış, neredeyse bir “mit” gibi kafalara yerleşmiş olan
“migrenin tedavisi yoktur” bilgisidir ama “migrenin tedavisi vardır.”
·    Migrenle yaşamayı öğreneceksiniz. Migren hayat boyunca devam eder.
·    Migrenliyseniz düzenli yaşamalısınız. Hatta ruh haliniz bile dengeli olmalıdır. Her şeyi kafaya takarsan baş ağrın geçmez.
·    Kadınlık hormonları migrenin nedenidir. O nedenle âdet dönemlerinde başınız ağrıyor. Bekleyin, menopoza girince baş ağrınız geçer.
·    Migren psikolojiktir. Stres migrenin nedenidir.
·    Migrenin nedeni beyin kimyasında olan değişikliklerdir.
·    Kahve migren yapar. Çikolata migren yapar. Peynir yemeyin migreninizi tetikler.
·    Migren baş ağrısıdır.

MİGRENLE İLGİLİ MİT’LER
·    Çok stresliyim migrenden kurtulamam: Stresle migren arasında ilişki vardır ama stres migrenin nedeni değildir. Stres var olan migreni tetikler. Migrenin nedeni tamamen bio-elektrikseldir. Migrenin nedeni çözülürse stres devam etmesine rağmen migren atakları olmaz. Stresli birçok insanda migren olmadığını düşünürsek, migrenin nedeninin stres olmadığı sonucuna da varabiliriz.
·    Migrenim var, başım çok ağrıyor, beynimde bir şey olmasından korkuyorum: Migrenin beyinle ilişkisi yoktur. Migrenli hastalarda beyin filmleri de (MR, Tomografi) normal çıkmaktadır. Migren otonom sinir sistemi disfonksiyonudur (çalışma aksaması). Otonom sinir sistemi bedene aittir. Migrende doğrudan bedendeki problemlerden kaynaklanır.
·    Migrenin nedeni bilinmiyor, bir çeşit beyin inflamasyonu olduğu düşünülüyor (Doktorların en sık yaptığı yorum): Migrende vücutta otonom sinir sisteminde var olan bozucu alanlar (bio-elektriksel bozuk alanlar) temelinde tetikleyici faktörlerin de katkısıyla zaman zaman otonom sinir sistemi çalışması aksar (disfonksiyon). Bu durumda özellikle damar ve barsak kontrolü de bozulur. Böylece tipik migren bulguları baş ağrısı, başta ödem, sıkışma hissi, bulantı ve kusma gerçekleşir. Migrene hayatımız boyunca otonom sinir sisteminde bozukluk yapabilecek etmenler neden olabilir. Çocukluk çağımızdaki boğaz enfeksiyonları, hayatımız boyunca başımıza gelen düşme-çarpma tarzı fiziksel travmalar, cerrahi operasyonlar ve özellikle iyi yapılamamış diş tedavileri otonom sinir sisteminde bozukluk yaratabilir. Bu bozucu alanlar migren ataklarına neden olabilir. Bu durumun gerçekleşmesi için genetik olarak geçiş gösteren sinir sisteminde aşırı hassasiyet gereklidir.
·    Migrenin tedavisi yoktur: Hekimler ilaçlarla azaltılabileceğini savunur hatta ilaçlarla sağlanan aylarla sınırlı atak sıklığındaki azalmayı, migrenin tedavisi var olarak açıklar. Hastalar ise bu durumu kabul etmez. Ağrıyı yaşayan olarak migrenin tedavisi yok diye düşünür, hatta migreni için doktora bile gitmez. Migren bilinenin aksine tedavi edilebilir bir hastalıktır. İlaç tedavisi ile migrenimizi tedavi etmeye çalışırsak migrenle yaşamayı öğrenmemiz gerekir. Ancak nedeni bulup çözersek çözüm sağlayabiliriz.