İşte bu asayiş berkemal!

Hazırlayan: Özge KURU

Geçtiğimiz ay Irak ve Suriye’de IŞİD’in;  Rojava’nın kantonlarından Kobane’de ise devrimci kadınların asayiş birlikleri iş başındaydı. Aynı coğrafyada birbirinden bu kadar zıt uygulamalar Ortadoğu’daki kadın hareketi konusunda kitaplara girecek dersler verdi.

KOBANE’DE KADINA KALKAN EL İNİYOR
Bir devrim süreci geçirilen Kobane’de kurulan kadın asayiş birlikleri, bir taraftan IŞİD’e karşı savaşıyor diğer taraftan da hiç ertelemeden kadına yönelik şiddete karşı mücadele ediyor. Kanton Kadın Asayiş Sorumlusu Naime Mıhemed, kadın intiharlarının önüne geçmenin birinci gündemleri olduğunu söylüyor. Bunun için asayiş birlikleri ev ev dolaşıyor, kapı kapı kadınlarla konuşuyor. Yalnız kadınlarla değil tüm aile bireyleri ile toplantılar yapıyorlar.  Kısa dönemde sonuç alacak somut uygulamalar söz konusu. Örneğin şiddet uygulayan eş bir daha şiddet uygulamayacağını garanti ettiği bir sözleşme imzalıyor. Eğer bir daha şiddet uygularsa kadın asayiş birlikleri dava açıyor.
Kobanê devrim sürecinde olsa da bölge gerçeğinin dışında yaşamıyor.  Kuma getirme ve berdel olayları hâlâ görülüyor. Kadın asayiş birlikleri berdele müdahale ediyor çünkü kadın intiharlarının çoğunun sebebi berdel. Anında müdahale edilen başka bir durum ise çocuk yaşta evlilikler. Ne mi yapıyorlar? Çocukları zorlayanlar hakkında işlem başlatılıyor. 18 yaşından önce evlenmelere çocuğun ve ailenin rızası olsa bile izin verilmiyor. Evlenmek isteyen çocuklar ile de görüşülüyor.
Elbette kadınların maddi manevi koruma altına alınması konusunda yürünecek çok yolun olduğu kanton, kaderine terk edilmiş Ortadoğu kadınları için örnek teşkil ediyor.

IŞİD’İN KIRBAÇLI KADIN BİRLİKLERİ
Yüzyıllar ya da yarı küre falan değiştirmeden birkaç bir kilometre öteye gidelim. Irak Şam İslam Devleti adlı örgüt, Suriye’nin kuzeyindeki Rakka’nın kontrolünü ele geçirdikten sonra el Hansa asayiş birliklerini kurdu. Birlik tamamen kadınlardan oluşuyor ve kadınlar için kuruldu. Bu birlikte sokaklarda dolaşıyor, gözleri her an kadınların üzerinde. Ama Kobane’deki örnekten ‘biraz’ farklı. Birlik IŞİD’in şeriat kurallarının uygulanmasından sorumlu. Kadınların çarşaf giymesi, yanlarında bir erkek olmadan sokağa çıkmamaları hep bu birliğin sorumluluğunda. Gerekçe ise ‘kadınların toplumda rencide olmaması’. “Cihad erkek işi değildir, kadının da rolü vardır” diyen IŞİD Rakka sorumlusu Ebu Ahmed, dini düzgün uygulamayan kadınların cezalandırılacağı tehdidinde bulunuyor. Sokaklar kadınların çarşaf giymesini söyleyen uyarılarla dolu, kadın ve erkeğin toplum içinde yan yana gelmemesi için her türlü önlem alınıyor. Rakka Hamida Taher Kız Okulu’na baskın yapan asayiş birliği 10 öğrenciyi, iki öğretmeni ve okul memurunu göz altına aldı. Gerekçe ise oldukça “tatmin edici”: Çarşaflarının çok ince olması. Başka öğrenciler de çarşafın altına saç tokası takmak ve yüzlerinin çok fazla kısmını açıkta bırakmak gibi ‘insanlık dışı’ suçlarla suçlandı. Sebepler sudan ama ceza öyle değil. IŞİD cezaevlerinde 6 saate kadar tutulan kadınlar onlarca kez kırbaçlandı. Tek başına sokakta yürüyen bir kadın öğrenci de bu suçlamayla 2 saat gözaltında tutulup dini sorulara maruz bırakıldığını anlatıyor. Asayiş birliğini oluşturan kadınlar ise mücahitlerin eşlerinden ya da Rakka’daki IŞİD destekçilerinden seçiliyor.  
Musul’da da IŞİDli teröristlerin camilere gönderdikleri bildiriler nedeniyle camilerin minarelerinden çarşaflarını doğru düzgün giymeyen kadınların cezalandırılacağı tehditleri yükseliyor. “Düzgün”ün tarifi de bildiriyle detaylı olarak yapılıyor: Eller ve ayaklar kapalı olacak, vücut hatlarını belli etmeyen kıyafetler giyilecek ve parfüm kesinlikle yasak. Hatta dükkanlardaki cansız mankenlerin bile yüzleri örtülecek.  

KADIN SÜNNETİ HABERİ DOĞRU MU?
IŞİD’in Musul'daki kadın ve kız çocuklarının sünnet edileceğine dair bir fetva yayınladığı haberi kelimenin tam anlamıyla örgütün attığı en büyük bombalardan biri oldu. Birleşmiş Milletler'in Irak'ta insani yardımdan sorumlu görevlisi Jacquelin Badcock’un duyurduğu habere göre fetvadan 11- 46 yaş arasındaki 4 milyon kadın ve kız çocuğununun etkileneceği tahmin ediliyor. Haber o kadar büyük tepki topladı ki IŞİD sözcüsü Twitter'da “sünnet fetvası verdikleri” yönündeki haberi yalanladı.
Tüm dünyada bir karşıt kampa yürütülen kadın sünnetinin 4 tipi bulunuyor. Sünnette cinsel zevk veren klitoris ve prepuslalar alınıyor veya dağlanıyor. Amaç, kadının cinsel isteğini küçük yaşta asgariye indirmek ve cinsel ilişkiye girmekten soğutmak. Böylece evlenene kadar bakire kalmasını ve evlendikten sonra da eşine sadık olmasını sağlamak. Üstelik cinsel organı daha sıkı dikilen kızın başlık parası yüksek oluyor. Sudan, Somali ve Eritre başta, Kuzey ve Orta Afrika’da yaklaşık 30 ülkede kadın sünneti uygulanıyor.