‘Emperyalizm bir tarih hatasıdır’

Makbule KOÇ
Arif BEKTAŞ
Londra

Londra’da geçtiğimiz hafta boyunca yapılan Latin Amerika Konferansına katılan bir çok konuşmacı, emperyalizme karşı halkların ortak mücadelesinden bahsetti. Sendikacılıktan gelen ve iki yıl önce Arjantin Londra Büyükelçisi olarak atanan Alicia Castro da konferansa katılanlar arasındaydı. Gazetemize konuşan Castro ile sohbetimiz de İngiltere’nin, Atlantik Okyanusu’nda bulunan ve 1833’te işgal edilen ve hâlâ iki ülke arasında gerginliğe neden olan Malvinas (Falkland) Adaları etmesi üzerine yoğunlaşıyor.

14 bin kilometre uzaklıktaki bir adadan gelip, Arjantin’de bir adayı işgal etmek uluslararası kanunlar çerçevesinde doğru muydu?
Hayır değil. Malvinas Adaları Arjantin’e 500 kilometre, şu an konuştuğumuz Londra’ya ise 14 bin kilometre uzaklıkta. Öte yandan 1965’te Birleşmiş Milletler (BM) tarafından alınan kararda, bu sorununun İngiltere ve Arjantin arasında diyalog ve müzakere çerçevesinde çözülmesi öngörüldü. 1833’de Birleşik Krallık’ın Malvinas Adalarını güç kullanarak işgal etmesinden bu yana 180 yıldır süren bir anlaşmazlık var. BM’nin vermiş olduğu karardan 50 yıl sonra ve ilk kararın ardından alınan 40 kadar karardan da sonra, hâlâ İngiltere inatçı tutumunu sürdürmekte ve Arjantin ile müzakere masasına oturmayı reddetmektedir.
1982’de adada süregelen bir savaş vardı ve ada o sırada bizim ülkemizi yöneten, kendi rejimini güçlendirmek isteyen darbeci cunta tarafından İngiltere’ye verildi. Savaşın ardından BM, her iki ülkeye müzakereleri başlatması için çağrıda bulundu. Fakat İngiltere bu doğrultuda adım atmamakta direniyor.
Başkanımız Cristina Kirchner’in de dediği gibi bu sadece Arjantin’e ait ulusal bir sorun değil. Bu sorun bölgesel bir sorun. Bölge halklarının tümü adalarda işgalci bir gücün bulunmasından rahatsızlık duyuyor. Biz oturup konuşması gereken iki ülkeyiz ve bunu ısrarla reddeden İngiliz hükümeti uluslararası kanunları ihlal ediyor.

Emperyalist amaçlar, İngiltere’yi buradan alıp 14 bin kilometre uzağa götürebiliyor ve aslında benzer meselelerin, Ortadoğu’da ve Türkiye gibi ülkelerde de yaşandığını söylemek mümkün. Bu sorunların emperyalist sistemden kaynaklandığını düşünüyor musunuz?
Elbette, bunu söylemek mümkün. Emperyalizm bir tarih hatasıdır ve bütün halkların birlikteliği ile karşı durulup sonlandırılması gerekmektedir.

Latin Amerika’daki halkçı hükümetler hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Çünkü bir çoğu emperyalizmin karşıtı görünüyorlar.
Evet, Latin Amerika ve Karayipler’de güçlü bir birliğimiz var. Ortak hedeflerimiz olan, sosyal adaletin, politik ve ekonomik bağımsızlığın sağlanması için birlikte yürüttüğümüz mücadeleler var. Son on yıl içinde beraberliğin sağlanması, emperyalizmin sonlandırılması ve egemenliğimizi korumak adına ciddi bir yol aldık.
Medyada yapımcılarının Arjantin’i rencide etme çabası var, Arjantin halkının da tepkisini alıyor. Örneğin araba programı yapan Jeremy Clarkson’ın Falkland Adası’nın işgal edildiği 1982 yılına gönderme yaparak, Arjantin’de yaptığı programda kullandığı arabasının plakasını “H982 FKL” yapması büyük tepki almıştı. Siz de bu tartışmaların içindeydiniz...
Bunu BBC’ye sormak lazım. Nasıl olur da böyle bir programın yayınlanmasına izin verebiliyorlar, bilmiyorum. Clarkson, sadece Arjantin’de değil gittiği bütün ülkelerde bunu yapıyor. Meksika ve Hindistan gibi ülkelerde hassasiyetleri göz ardı ederek tuhaf durumları provoke ediyor.
Her şeye rağmen Arjantin halkı misafirperver ve saygılıdır. Ülkemizde toplam 200 bin İngiliz yaşıyor. Böyle sorunlar yaşanmadı. 150 yıl önce yerleştirilen Galliler var. Bu yıl 150. yıllarını beraber etkinliklerle kutlayacağız. Fakat Clarkson’ın ırkçı ve saldırgan tutumu Arjantinlileri kızdırdı. Bu tür provokasyonlara izin vermemek lazım.

MALVİNAS SORUNU NEDİR?

Malvinas Adaları (İngilizce Falkland), Güney Atlantik’te içişlerinde bağımsız ancak resmi olarak Birleşik Krallık’ın toprağı olan adalar. Bölgede Arjantin hak iddia ediyor. Bölge, iki büyük ve 200’den fazla küçük adadan oluşuyor.  Toplam arazisi 12 bin 173 kilometrekare olan Malvinas Adaları, 1833 yılında İngilizler tarafından işgal edildi. 1982 yılında Arjantin adaları yeniden ele geçirmeye çalıştı ancak çıkan savaşı İngiltere kazandı. Bugün bölge halkının yüzde 70’ini İskoç ve Galler kökenliler oluşturuyor ve 1983’den beri Malvinaslılar Birleşik Krallık vatandaşı sayılıyorlar. Adalar, Kraliçe tarafından atanan, ve bir kısmı da seçilen, idare ve kanun koyma yetkisine sahip bir idare heyeti tarafından yönetiliyor. Arjantin Cumhurbaşkanı Kirchner, adaların egemenliği konusunda İngiltere ile müzakere talebinde bulunuyor.