Aram Dikranı hatırlarken

Ay dilbere qe menale
feqiye teyran edi kale
nexweseki pir be hale

Tu him guli, him rihan i
tu him derd i, him dermani
tu him derd i, him dermani
him hekim i him loqman i
weran ez im malim xerab

Feqiyê Teyran

Ankara Düşünceye Özgürlük Girişimi ne kadar güzel bir iş yaptı Pazartesi günü. Ne yazık ki çok istediğim halde Aram Dikran’ı anma toplantısına katılamadım.
Toplantının onur konuğunun İsmail Beşikçi olması da çok anlamlı.
İkisinin ortak bir özelliği var.
Beşikçi, Kürt olmadığı halde Kürtlerin gayriresmi tarihini ve sosyolojisini kendine dert edinmişti.
Aram Dikran ise, Kürt müziğini…
Onun çaldığı cümbüşü ve türkülerini unutmak mümkün mü?
Az mı Kürt sürgüne, onun müziği ile göğüs gerdi?
Ermeni Türkçe okuyan nice saz ustası,nice Kürtçeyi dillendiren dengbej vardır, şu Anadolu ve Kürdistan coğrafyasında…
Hele şu Sayat Nova, bilmediği, şakımadığı bölge dili yoktu galiba…
ADÖG’nin Ekim ayına planladığı Aram Yoldaş’a Saygı Gecesi’ni kesinlikle kaçırmayacağım.
Araştırmacı Sait Çetinoğlu, Aram Dikran’ı şöyle tanımlıyor:
“Aram Dikran’ın sürgünde doğduğu Kamışlo’da  yoğun bir Kürt nüfusu yaşamaktadır. İçinde yaşadığı toplumun duygularını kendi dilleriyle seslendirmesinden daha doğal bir şey olamaz. Kürtler, duygularına tercüman olan Aram’ı bu yüzden unutmazlar. Kaldı ki o dönem de Kürtçe şarkı söyleyenler yok denecek kadar azdır ve Kürtler, bir kulağını Yerevan radyosundaki Aram’ın nefesine vermiştir. Aram yoldaş bir anlamda Kürt müziğinin öncüsü olduğunu da söyleyebiliriz. Ayrıca bir özgürlük savaşçısı olarak Kürt özgürlük hareketine de ilgisiz kalmamıştır.”
Sait Çetinoğlu, Aram Dikran örneği yanında, bu coğrafyadaki sosyalist hareketlere öncü katılıma da dikkat çekiyor:
“Bu coğrafyanın “sol”cuları dahi tarihlerini Mustafa Suphi’lerden başlatmakta, öncesindeki Ermeni, Yahudi yada Rum sosyalistler yok sayılmaktadır. Örnek olarak, 1908 grevlerinden ve bunların en önemlisi ve öncüsü şanlı “Mütettibin Cemiyetinin” grevinden söz edilir, ama bu grevin öncüsü Palu’lu Ermeni sosyalist Karekin Gözigyan’dan söz edilmez. Karekin Gözigyan bu grevin öncülüğünü, 1915 Soykırımında ilk katledilenler arasında olmakla ödemiştir.   
Türkiye devrimci harekete destek veren ve Ermenilerin 15-16 haziranı olan 15 Haziran 1915’de Beyazıt Meydanında idam edilirken, Yaşasın Sosyalizm! diyerek can veren Ermeni sosyalistlerini şimdi kim hatırlamaktadır. Yakın tarihten örnek verirsek, Armenak Bakırcıyan/Orhan Bakır… v.d. gibi Türkiye devrimci hareketine omuz veren Ermeni devrimcilerini kaç kişi hatırlamaktadır.”