Steve Jobs’tan almak

Seveni o kadar çokmuş ki, Steve Jobs hakkında neredeyse Teoman’ın müziği bırakması kadar haber çıktı. Apple’ın müdürü, işi bıraktığını, emekliye ayrıldığını duyunca, şirketin müzik çalarını, telefonunu, tablet bilgisayarımsısını kullanan insanlar da pek üzülmüş, haberlere göre.
Teoman şarkıcı olduğuna göre, onun arkasından yapılan tantana anlaşılır da, bilgisayar üreticisi ne zaman rock starı muamelesi görmeye başladı, orası ilginç.
Apple’ın pahalı, müşterisini sürekli kendisinin diğer ürünlerine mahkum eden, özgür yazılım düşmanı cihazlarının marifetlerini anlatacak halimiz yok, İsmail Gökhan Bayram’ın Abaküs’ü dururken. Ama Steve Jobs’un arkasından estirilen rüzgar insana rahat vermiyor.
Bugün kullandığımız masaüstü bilgisayarlar, daha önemlisi onların işletim sistemleri, küçük müzik dinleme cihazları, akıllı telefonlar, çoktan hayatımızın önemli parçaları haline geldi. Bütün bu teknolojilerde parmağı olan birkaç kişiden biri olmalı Steve Jobs. Bu onu yeterince kıymetli bir adam yapıyor. Ama sanki bu cihazları herkesin kullanımına açan dünyanın en halkçı adamıymış gibi sunulması, sadece abes olabilir. O sadece moda yaratmayı başardı, üstelik ilk ya da en iyi ürünleri yaptığı için değil. Çiçeği burnunda Emekli Müdürü Steve Jobs, o da Apple şirketiyle, olsa olsa açık kaynaklı özgür yazılım alemlerinin bir numaralı düşmanı olabilir ancak. Kafa olarak hiç öyle biri olmasa bile, yıllardır durduğu yer bakımından öyle olmak zorunda olduğu için. Apple’ın ürünleriyle sadece para kazanma dalgasında olduğunu herkes bilmiyor muydu da, vatandaşa hizmet için yanıp tutuşuyorlarmış gibi övülmeye başladı?
Moda işte hepsi, gelip geçiyor. İlk büyük rüzgarını Ipod diye bir aletle estirmişti, belki hatırlayan kalmıştır. Ne tantanaydı arkadaş! Ne oldu, unutuldu. Bunu araştıran çıktı mı bilmiyorum ama şu anda belki pikap satışları bile Ipod satışlarından daha fazla olabilir. Kullanışsız çünkü, pahalı, parasını ona ödemediğin mp3’ü paylaştırmıyor, ille bilgisayarına onun programını yüklemen ve bütün müzik dosyalarını onun için düzenlemeni bekliyor. Şimdi Iphone’dan müzik dinlemek için de bunu yapmak gerekli.
Yaptıkları tablet bilgisayarımsısı Ipad, dünyada en çok satılan tablet olabilir, ama aynı zamanda 2011 yılında üretilip de USB girişi olmayan dünyanın tek bilgisayarı. Android’li telefonlar, yani makul, kullanıcısını Apple tekeline mahkum etmeyen akıllı telefonlar, Iphone denen telefondan daha çok satılmaya başladı çoktan.
Bütün bu cihazların kaderi aynı, modaları bitince, satışları düşecek. Daha iyisini, daha paylaşımcısını yapan üreticiler, daha ucuza satan, her ürünü kendinden almanı beklemeyen şirketler, açık kaynaklı yazılımlar kazanacak. Jobs’un meşhur konuşmalarla tanıttığı ürünler, geçici birer pazarlama başarısı olarak parlayıp sönmeye mahkum.
Steve Jobs’un programcılığına saygımızdan bugüne kadar ileri geri konuşmadıysak bile, iş adamlığını öve öve bitiremeyen şapşallığa tahammül etmek mümkün olmadı.
Oysa, Jobs sevenlere önerim, onu bu ürün tanıtımlarından önce 2005’te Stanford’da yaptığı mezuniyet töreni konuşmasıyla anmaları. Kendi kurduğu şirketten nasıl atıldığını, başka işlerde başarılı olduğunu, sonra yeniden Apple’da işe başladığını anlatıp, “Aç kalın, aptal kalın” diye bitirdiği konuşması ne anlamlıdır. Varsın, başkaları ürünlerini tanıtan pazarlamacıların konumuna düştüğü için övsünler, hiçbir eleştiriye cevap veremediği konuşmalarına bayılsınlar. Jobs’tan bir şey alınacaksa, kimsenin kölesi olmamayı, hayallerini gerçekleştirmeyi övdüğü sözleri küpe olarak alınsın.