Bu lige, bu final yakıştı!..

Süper Lig, yıl boyunca yaşanan kargaşaya, kışkırtmaya, şiddete yakışacak kadar muhteşem(!) bir finalle son buldu... Yöneticilerin karşılıklı açıklamalarıyla iyice yükselen tansiyon şiddete dönüşmek için Galatasaray’ın şampiyonluğunu bekliyordu. Bu durum gerçekleşince de korkulan(!) gerçekleşti. Polis şiddeti elbette göz ardı edilemez ancak bu, barbarlıklara ve vandallıklara da gerekçe gösterilemez. Karşılıklı kışkırtıcı açıklamalar yetmezmiş gibi, bir de ağızdan ağza yayılan, “12 yaşında bir çocuk bıçaklanarak öldürüldü” yalanıyla provokasyonun dozu daha da artırıldı... Sonuç ortada...
“Çocuk öldürüldü” yalanıyla iyice azgınlaşan fanatikler, koltukları parçalayıp sahaya fırlatırken, o koltuk parçalarının kendilerinden daha aşağıdaki tribünlerde yer alan başka taraftarların kafasına isabet ederek ciddi yaralanmalara ya da ölüme sebebiyet verebileceğini düşünemeyecek kadar kendilerinden geçmişlerdi. Görüntülerde, üst kısımdaki tribünlerden sahaya doğru fırlatılan pek çok koltuk parçasının alt kısımdaki taraftarların yanı başına düştüğü görülüyor.
Muhabirlere, kameramanlara saldırarak makineleri, kameraları kırıp parçalamak,  bununla da tatmin olmayıp stadın basın salonunu basıp kelle avcılığı yapmak da cabası...
Tabii Galatasaraylı fanatik cengaverler(!) de final günü boş durmadılar. Karşı yakadan maça gelmeye çalışan Fenerbahçeli taraftarlara ve taraftarları taşıyan araçlara saldırarak barbarlık ve vandallıkta diğerlerinden geri kalmadıklarını gösterdiler.
Şiddet olaylarını değerlendirirken hep bu olayları çıkaranların çok küçük bir azınlık olduğu ve ceza verilirken olaylara karışmayan büyük kitlenin mağdur edilmemesine özen göstermek gerektiği dile getirilir ya... Acaba gerçekten öyle mi?.. Olaylara karışmamak, illa ki karşı çıkmak anlamına gelmiyor ne yazık ki. Nitekim bugüne kadar çoğunluk kabul edilen kitle ya da gruplardan olay çıkaranlar hakkında hiçbir olumsuz ses (tepki, kınama, protesto vs.) duymadık. Bu durum; çoğunluğun, olaylara karışmasa da olayları onayladığını göstermiyor mu? Tam tersine yöneticiler başta olmak üzere herkes şiddetin faillerine her zaman sahip ve arka çıkıyor, onları ellerinden geldiğince koruyup kolluyor... Aslında bir azınlıktan söz edilecekse bunun; gerilimden ve şiddetten gerçekten rahatsızlık duyan ama buna karşılık seslerini duyuramayacak kadar küçük ve etkisiz kalan bir kitle olduğu açık değil mi?.. Ve bu durumda da elbette şiddetin sonu gelmiyor. “Üç beş kişinin yaptıkları kulüplere mal edilemez” klişesi fanatikleri daha da cüretlendirmekten başka bir işe yaramıyor.
Tabii futbol bilgileri kahvehanelerde bu işin muhabbetini yapan ortalama vatandaşınkinden öteye geçmeyen ama köşe yazarı oldukları için kendilerini yazmaya mecbur hisseden Cengiz Çandar, Can Ataklı, Bedri Baykam gibi medya yiğitlerinin(!) futbol kültürüne yaptıkları derin katkıyı(!) da görmezden gelemeyiz. Bu bilirkişilerden(!) Cengiz Çandar, olaylardan ötürü Fenerbahçe’ye ne hakla ceza verilebileceğini soruyor mesela. Utanmasa, “Olayların sorumlusu Galatasaraylı yöneticiler olduğu için Galatasaray hükmen yenik sayılmalı, Fenerbahçe şampiyon ilan edilmeli, kupayı da Alex’e ben vermeliyim” diye yazacak...

Şiddet sorununun üstesinden elbette cezalandırma yöntemiyle değil, gelişkin bir spor kültürünün ve spor bilincinin bu alana hakim kılınmasıyla gelinir. Ceza hiçbir zaman kesin çözüm olamaz. Ancak spora yeni ve gelişkin bir kültürü hakim kılabilmek uzun vadede gerçekleşebilecek bir olgu. Ve de ne yazık ki bu, günümüzde gerilimden beslenen ve büyük çıkar sağlayan kulüplerin istediği bir şey değil. Çünkü gelişkin bir spor kültürü ve bilinci demek, fanatizmin kökünün kazınması demek. Bu da elbette kulüplerin işine gelmez. İnsani ve sportif değerleri savunan bir kültür spora damgasını vurursa, kulüpler 12. adam misyonuyla uyuttukları taraftarları nasıl soyacaklar, rakipleri ve hakemleri caydıran, sindiren, baskı altına alan bir güç olarak taraftarları nasıl kullanacaklar?.. Kutsallık payesi verdikleri ama önünde ayrı, kolunda ayrı şirketlerin logosunu taşıyan reklam tabelası görünümündeki formaları taraftarlara nasıl satacaklar?..
Kimileri de sadece olay çıkaranların cezalandırılmasını, bu kişiler yüzünden kulüplerin ve dolayısıyla diğer taraftarların cezalandırılmasının haksızlık yarattığını söylüyor. Futbolu yönetenler, bir yandan gerilime ihtiyaç duydukları bir yandan da olay çıkmasını istemedikleri için işte böyle çıkmaza sürükleniyor, çözüm bulmak adına çaresizce debeleniyorlar. Olay çıkaranları yakalayıp maçlardan uzak tutmakla şiddet sorunu çözülebilir mi?.. Bu soruya da olumlu yanıt vermek zor. Milyonlarca fanatik taraftarın bulunduğu ve bunun yanında her türlü kışkırtmanın pervasızca yapılabildiği, cehaletle kuşatılmış bir ortamda takımı için kendisini “feda” etmeyi göze alabilecek birileri her zaman çıkacaktır. Taraftarlar arasında, “Senin için ölürüz” tezahüratını pratiğe dökebileceği anı büyük bir heyecan ve sabırsızlıkla bekleyen çok sayıda kahraman(!) adayı bulunduğunu tahmin etmek zor değil.
Öte yandan ülkemizde, UEFA organizasyonu kapsamında oynanan maçlarda niye olay çıkmadığı sorgulanıyor. Çünkü herkes böyle bir durumda kulübün ağır bir bedelle karşı karşıya kalacağını çok iyi biliyor. UEFA suçu bireyselleştirmeden salt kulübü sorumlu tutarak caydırıcı bir etki yaratabiliyor ama bizdeki cezalar sonradan hafifletildiği ya da tamamen kaldırıldığı için caydırıcı etki yaratmanın uzağında kalıyor.
Mevcut kokuşmuş spor ortamının egemenleri, spora yönelik bakış açıları gereği her zaman hem gerilime hem de cezaya ihtiyaç duyacaklar... Bundan kurtuluşları yok... Bu durum onların en büyük açmazlarından birisi... İnsanlığa yakışan, gerilimsiz ve cezasız bir spor, başka bir anlayışı, başka bir kültürü bu alana hakim kılmakla gerçekleşebilir ancak... Günümüzün rant temelli spor anlayışında ise böyle bir durum tabii ki mümkün değil. Baksanıza maçlar bitti, yöneticilerin birbirlerini suçlayan karşılıklı atışmaları hâlâ bitmedi... Kışkırtmanın hiç ara verilmeden doludizgin sürdürüldüğü bir ortamda barış, dostluk, kardeşlik boy verebilir mi?..