Resimli işçi gazetesi -2

Fotoğrafın icadı, matbaanın gelişmesiyle birlikte resimli gazetelerin doğmasına yol açmıştır. İlk başlarda gravür tekniği ile ressamların yardımıyla basılan fotoğrafik görüntüler yerini klişelere bıraktığında birçok gazete fotoğraf kullanmaya başlamıştı bile. Tek sorun fotoğrafçı bulmaktı. Fotoğraf editörleri bu sorunu çözmek için uğraşıyorlardı. Gazetelerin kadrolu fotoğrafçı çalıştırmaları maliyetli idi. Free lance (serbest) çalışan fotoğrafçılar bu ihtiyaçı karşılıyorlardı. Fotoğraf geliştikçe basında kullanımı da artıyordu. İlk fotoğraf ajansları da bu dönemde kurulmaya başlamıştır. Ticari olarak kurulan fotoğraf ajansları, magazinden, sosyal olaylara kadar güncel ne varsa fotoğraflıyor, Gazete ve dergiler de bu ajanslardan fotoğrafları satın alıyorlardı. Fransa, Amerika, İngiltere’de hızla fotoğraf üretiliyor ve pazarlanıyordu. Haber fotoğrafçılığı ise Almanya’da gelişmiştir. Almanya’nın önde gelen (BİZ- MİP gibi) resimli gazetelerin başında deneyimli fotoğraf editörleri yer alıyorlardı. Bu gazeteler liberal görüşlü günün siyasal durumuna göre yayın yapıyorlardı. En büyük hedefleri tiraj ve reklam dünyasından daha fazla pay almaktı.

AİZ. (ARBEİTER İLLUSTRİERTE ZEİTUNG / RESİMLİ İŞÇİ GAZETESİ)

AİZ. (Arbeiter İllustrierte Zeitung) 1925  yılında Alman komünist politikacısı-yayıncı Willi Münzenberg tarafından kuruldu. Amacı BİZ ve MİP gibi o yıllarda gelişen burjuva Alman resimli haber dergilerine alternatif ilerici bir yayın organı olmaktı. (AİZ’nin esinlendiği kaynak 1921 yılında kurulan “Sowjet Russland im Bild” (Fotoğraflarla Sovyetler Birliği) idi. Bu yayın organı bir yıl  sonra “Hammer Und Sichel” (Çekiç ve Orak) ismini almıştır. Burjuva kitle dergilerine alternatif olarak yayımlanan AİZ, komünist görüşleri savunuyor ve Alman Komünist Partisi tarafından mali olarak da destekleniyordu. Bu yüzden reklamlara pek yer vermiyordu. Fotoğraf ajanslarından fotoğraf edinmek de ayrı bir sorun oluşturuyordu. Hem uygun fotoğraf bulmakta zorlanıyorlar hem de ekonomik olarak pahalıya geliyordu.

DER ARBEİTER – FOTOĞRAF (İŞÇİ FOTOĞRAF OKULU)

Der Arbeiter-Fotograf, 1926 yılında kurulan ve Alman Komünist Partisi’ne (KPD) bağlı Alman İşçi-Fotoğrafçılar Derneği’nin (Vereinigung der Arbeiterfotografen Deutschlands), aylık dergisi. Derneğin amacı, işçiler arasında fotografik aktiviteyi teşvik ve ‘proleter’ görüntüleri belgelemekti. Willi Münzenberg foto muhabirleri yetiştirerek, işçi sınıfı ideolojisiyle donanmış, işçi fotoğrafçıların fotoğraflarını yayınlamak amacıyla başlamıştır. Değerlendirme kurulunda aydın, sanatçı ve tasarımcılar yer alıyorlardı. George Grosz, John Heartfield, Henrich Zille ve Adolf Behne bulunuyordu. Arbeiter Illustrierte Zeitung ve derneğin kendi fotoğraf dergisinde yayınlanacak fotoğrafların oluşturulması sağlanıyordu. Dünya fotoğraf tarihinde ilk defa  işçiler kendi çektikleri fotoğrafları yine kendi dergilerinde yayınlama olanağı buluyorlardı. Berlin’de üretilen ve dernek tarafından dağıtılan dergi, 2 bin üyeye, teknik bilgi ve sergiler, organizasyonlar düzenliyordu.  Ocak 1933’te Nazilerin iktidarı ele geçirilmesi sonrasında kapatıldı (4)
AİZ, aynı zamanda Anna Seghers, Erich Kaestner, ve Maxim Gorky ve Theobald Kaplan’ın  hikayeleri ve şiirlerini de düzenli olarak yayınlamıştır. Bir yandan sosyalist edebiyatın ustalarından diğer yandan da sosyalist gerçekçiliğin fotoğraf alanındaki deneysel çalışmalarından yararlanıyordu. Sınıfa seslenen bir yayın organının fotoğrafçıları da, sınıfın öznelerinden olmalıydı.
(haftaya devam edecek)
Kaynaklar;
*1)Gisele Freund, (Fotoğraf ve Toplum, Sel yay, 2008)
*2)Merter Oral, (Weimar Cumhuriyetinden günümüze fotoğraf ajanslarının fotojurnalizme katkıları, espas yay.)
*3)Gisele Freund (age)
*4) .(http://www.answers.com/topic/der-arbeiter-fotograf#ixzz2EqFo5AiU)