Manning ve bizim Malcolm X’imiz

Kolombiya Üniversitesinden Usta Tarihçi Profesör Manning Marable için Malcolm X’in hayatıyla ilgili yazdığı kitap ancak çekingen bir meydan okumaya maruz kalabilirdi. Ülke çapındaki birçok kolej ve üniversitede siyahlar üzerine araştırma ve programların kurucusu olan Dr. Marable, on yılları kapsayan bir çalışma, düşünme ve yazım gerektiren ve bu yıl Viking tarafından yayınlanan ‘Malcom X: Yeniden Üretilen Hayat’ adlı kitabında bu meydan okumayı karşılayabilirdi. Kitap, yayınlanmasından birkaç gün önce 61 yaşındayken ölen Marable’ın başyapıtı olarak anılacak. Yapıt, ‘50’lerin hareketsizliğini, ‘60’ların asaletini ve atmosferini yansıtırken Malcolm X’in yorulmak bilmez ruhunu, X soyadını almadan önceki dolandırıcı, mahkum, bakan, aktivist, sürgün, devrimci organizatör ve kurban olan adamı anlatıyor.
Marable Malcolm X’in uzun biyografisindeki klasik metni büyük ölçüde sorguluyor. Ki bu da büyük ölçüde Alex Haley’in çalışması, editörlerin şekli ve atmosferi belirlediği yazarın eleştiri şansının bulunmadığı bir yapıt. Manning kitabında Malcolm X ve eşi Betty Shabazz’ın miraslarını lekeleyebilecek ilişkilerden bahsediyor. Dahası, Malcolm’un homoseksüel ilişkileri olduğunu iddia ediyor. Bütün bunlar kanıta dayandırılmamış spekülasyonlar.
Sonuç olarak Dr. Marable sütten çıkmış ak kaşık olarak Malcolm X’e ve İslami görüşe, bunun yanı sıra Dr. Martin Luther King Jr tarafından yürütülen pasifist harekete karşı FBI’nın ve hatta anayasaya aykırı suçlu ırkçı polisin eylemlerini normal ve beklenebilir gösteren bir dosyayla karşımıza çıkıyor. Marable neredeyse son nefesinde bilgi dağarcığımızdaki hikayenin bütün nüshalarını saygıyla selamdı. Hepimizin ve kendisinin de gurur duyması gereken şey Malcolm X’i karalayarak ve ihtirasların kölesi gibi göstererek onu en az bizler kadar insan göstermesidir.