'İnce ayar' ziyareti

ABD’nin yeni Dışişleri Bakanı John Kerry, iki günlük resmi ziyaret için bugün Türkiye’de olacak.
Kerry, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Tayyip Erdoğan ile görüşürken, heyetler arasında da ABD-Türkiye ilişkileriyle ilgili kapsamlı ve uzun görüşmelerin yapılacağı belirtiliyor.
Daha Kerry Dışişleri Bakanı olduğu günlerde, Kerry’nin ilk dış gezisini Türkiye’ye yapacağını, hatta Obama yeni dönemin ilk ziyaretini Mısır’a yaparken, Kerry’nin ise ilk yurt dışı gezisini Türkiye’ye yapacağını söyleyerek, yazarak, buradan bir paye çıkarmaya çalışan zevatın iddialarının aksine Kerry, Türkiye’ye ilk kez gelecek ama ilk gezisini Türkiye’ye yapmayacak. Tersine Kerry, neredeyse Avrupa’yı dolaştıktan sonra Türkiye’ye gelecek. Dahası Kerry, Türkiye’yi, Avrupa’daki ziyaretlerinin sonuna eklemiştir. Kerry’nin ziyareti Türkiye’den sonra da devam edecek. ABD Dışişleri Bakanı, Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’a gidecek.
Uzun dünya turuna Londra’dan başlayan ABD Dışişleri Bakanı Kerry, Berlin, Paris ziyaretlerinden sonra Roma’ya geçti. Berlin’de de Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov’la görüştü. Roma’da toplanan “Suriye’nin Dostları Konferansı’na da katılan Kery’nin Londra’dan başlayarak, gezi boyunca sloganı, “Esad gitmek zorunda” biçimindeydi! Ve elbette Kerry, “Suriye Muhalefetine yeni yardım” vaatlerini de bu gezide sıkça vurguladı.
Kerry ve ABD heyetiyle Ankara’da; ikili ticari, ekonomik ve siyasi iş birliği konularının, NATO’ya katkı, İsrail-Türkiye ilişkileri, bölgedeki ve uluslararası alandaki diğer gelişmelerin, Afganistan, Balkanlar ve Kıbrıs gibi konuların görüşülmesi de bekleniyor.
Ancak Kerry’nin Türkiye ziyareti sırasında yapacağı görüşmelerde ana konuların şunlar olacağı ise kesin.
1- Sıcak gündemin birinci maddesi; Suriye krizinde Türkiye ve ABD’nin yaklaşımların birbirine yakınlaştırılması ve Türkiye’nin batı çözümüne itirazlarının sona erdirilmesi olacak. Kerry daha ziyaretlerine başlamadan yaptığı açıklamada, Suriye’deki krizi sona erdirmek ve ‘bölgesel istikrar’ gibi ABD’nin stratejik önceliklerinin ele alınacağı belirtmişti. Bu kapsamda sadece Suriye değil, aynı zamanda Irak-Türkiye ilişkileri ve İran’ın nükleer programıyla ilgili Türkiye’nin rolü, İran-Türkiye ilişkilerinin ele alması kaçınılmaz görünüyor.
2- Bölgedeki Kürt sorunu çözümü girişimleri, İmralı görüşmeleriyle başlayan süreç, Barzani yönetimiyle Türkiye’nin ilişkileri ve Suriye Kürdistanı gibi konular herhalde bu görüşmelerin en sıcak konuları olacaktır.
Türkiye, 60 yıldan beri ABD’nin bölgedeki en kadim ve en sadık müttefiki. Ancak İran’ın kuşatılması ABD’nin bölge stratejisinin en önemli dayanaklarından biri olarak belirlenmesinden beri Türkiye’nin ABD stratejisine genel olarak bağlanmış olması yetmemekte, güncel siyasi gelişmelerde Türkiye’den “tam biat” istenmektedir. Suriye’ye müdahalede Türkiye’nin aceleci ve kendi ideolojik-siyasi ihtiyaçlarını öne çıkaran ve yeni Osmanlıcılık yönelişi üstünden yapılan girişimlerinden sonra ABD stratejisi bakımından önemli sayılacak pürüzler ortaya çıkmıştır. Bu yüzden de Kerry’nin Türkiye’nin Ortadoğu’ya yönelik dış politikasında, ABD ile daha uyumlu bir çizgiye çekilmesi için bir “ince ayar” isteyeceğini söylemek herhalde yanlış olmaz.
Evet, elbette Türkiye kendi politikası için bazı “ince ayarlar” yapmak zorunda kalacaktır. Bunun belirtileri de vardır.  Ancak Kerry’nin ziyareti hemen bir sonuç almadan çok Başbakan Erdoğan ile ABD Başkanı Obama arasında uzak olmayan bir zamanda yapılması beklenen görüşme için bir adımdır. Bugün ve yarın yapılacak görüşmelerin dış politikaya ilişkin gözle görülür sonuçlarının Obama-Erdoğan görüşmesiyle ilan edileceğini söylemek daha gerçekçi olacaktır.