Mahkemeler İş Kanunu'nda belirlenen sürelerden uzun sürüyor

SORU: Öncelikle iyi günler ve iyi çalışmalar dilerim. Benim ve arkadaşlarımın mağdur olduğumuz konuyla ilgili olarak internette dolaşırken sizin 04.03.2013 tarihli yazınızı okudum.
İşe iade davasıyla ilgili olarak,"işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretinin alınması" ile ilgili olarak verdiğiniz detaylı bilgileri okudum. Bunun için teşekkürler...
Ancak benim bu konu ile ilgili olarak ve buna benzer size bir kaç sorum olacak.
1- Bizler, 01.10.2012 tarihi itibariyle işverenimize hem işe iade hem de fazla mesai davası açtık. İşe iade davamız çabuk görüldü ve 20.01.2013 tarihinde karara bağlandı. Fakat işveren bunun üzerine temyize gitti. Benim sormak istediğim Yargıtay temyiz süreci maksimum ne kadar sürer? O süreçten sonra başka bir basamak var mıdır? Yani işveren süreci başka türlü uzatabilir mi? Mahkeme kaleminin dosyayı Yargıtay’a göndermek için kanunen belirlenmiş bir süre var mıdır?
2- Yazınızda hak edilen tazminatın alınabilmesi için ilamsız alacak yoluna başvurabileceğimizi söylüyorsunuz. Ancak karşı tarafın da buna itiraz edebileceğini ve son durum olarak da mahkemeye gidebileceğimizi söylüyorsunuz. Bütün bunları yapmadan ve zaman kaybetmeden işverenin parayı yatırmayacağını anladığımızda direkt olarak mahkemeye alacaklarımız için alacak davası açabilir miyiz?
3- Ki bu davayı açabilirsek eğer, alacak miktarını biz mi belirliyoruz yoksa mahkeme bunun tespitini kendimi yapıyor? Dava süreci tahminen ne kadar sürer ve davayı kazandığımız takdirde işveren alacaklarımızı nereye yatırır?

CEVAP: Öncelikle ilginiz için teşekkür ederim. İlk sorunuzun cevabı aslında İş Kanunu’nun 20. maddesinde düzenlenmektedir. Bu maddenin son fıkrasında, “…Dava seri muhakeme usulüne göre iki ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi halinde, Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir.” hükmü yer almaktadır. Ancak, uygulamada maalesef mahkemelerin ağır iş yükleri altında bu kadar kısa sürede davanın bitirilmesi çoğu zaman mümkün olmamaktadır. Dolayısıyla, Yargıtay süreci uygulamada daha uzun olmaktadır. Ancak maksimum ne kadar süreceğine ilişkin herhangi bir tarih vermek mümkün olamamaktadır. Yargıtay aşamasında sonra başka bir olağan kanun yolu bulunmamaktadır. Karar düzeltme gibi başvuru mekanizmaları olağan üstü kanun yolu olarak kabul edilmekte ve kararın uygulanmasını durdurmamaktadır. Davayı gören mahkemenin dosyayı Yargıtay’a göndermek için, “… Temyiz harç ve resimleri ödendikten ve diğer tarafa tebliğ olunan temyiz dilekçesinin cevabı geldikten veya belli süre geçtikten sonra posta masrafları da verilmişse dosya, üç gün içinde düzenlenerek Temyiz Mahkemesine gönderilir.” Hükmü Hukuk Ve Ticaret Mahkemelerinin Yazı İşleri Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir.
İkinci sorunuzun cevabı ise bize ayrılan köşenin sınırlarını zorlamakta ancak kısaca söylemek gerekirse, iş sözleşmesinin feshinin geçersizliği ve işe iade davası sonucu tespit niteliğinde olması sebebiyle boşta geçen süre ücreti ile işe başlatmama nedeniyle tazminata dair verilen kararlar da sadece tespit niteliğindedir. Bu gerekçe ile ücret ve tazminatların kaç aylık ücret olduğu tespit edilir ancak kaç liralık ücret olduğu tespit edilmez. Dolayısıyla işe iade davasında mahkeme gerçek ücreti tespit etmek gibi bir yükümlülükle karşı karşıya değildir.
Dava sonunda yapılan bu tespit hükmünün ilamsız icra yolu icra koyulması neticesinde bir itirazla karşı karşıya kalmamak için bu tespit hükmüne dayanarak ücretlerin ödenmesi talebi ile iş mahkemesinde genel bir alacak eda davası açmanız da olanaklıdır. Bu dava bir iade davası niteliğinde olacağından ilamlı takip hükmüne haiz olacaktır. Bu dava ile, işe iade davasındaki tespit kararı doğrultusundaki alacaklarınızı ve varsa diğer işçilik alacaklarınızı talep edebilirsiniz. Ancak uygulamada işverenler tarafından bu tür alacaklar ödendiği için bu tür davalara pek rastlanmamaktadır.
Bu davada alacak miktarını sizin belirlemeniz gerekmektedir. Ancak davanın ne kadar süreceğini bilebilmemiz (!) pek olanaklı değildir. Davayı kazanmanız durumunda alacaklarınız icra kanalı ile banka hesabınıza veya avukatınızın banka hesabına yatırılmaktadır.