30 Mayıs 2013 11:08

Din ve Şeytan: ABD mi, AKP mi, Hizbullah mı, kim daha şeytan?

Din ve Şeytan: ABD mi, AKP mi, Hizbullah mı, kim daha şeytan?

Fotoğraf: Envato

Paylaş

A’râf Sûresi: “Andolsun, size yeryüzünde imkan ve iktidar verdik. Sizin için orada birçok geçim imkanları da yarattık. Ama siz ne kadar az şükrediyorsunuz! ?10? Andolsun, sizi yarattık. Sonra size şekil verdik. Sonra da meleklere, “Adem için saygı ile eğilin” dedik. İblisten başka hepsi saygı ile eğildiler. O, saygı ile eğilenlerden olmadı. ?11? Allah, “Sana emrettiğim zaman seni saygı ile eğilmekten ne alıkoydu?​” dedi. (O da) “Ben ondan hayırlıyım. Çünkü beni ateşten yarattın. Onu ise çamurdan yarattın” dedi. ?12? Allah, “Şimdi in aşağı oradan. Çünkü senin orada büyüklük taslamak haddine değil! Hemen çık! Çünkü sen aşağılıklardansın” dedi. ?13? Şeytan dedi ki: “(Öyle ise) bana insanların tekrar diriltilecekleri güne kadar süre ver.” ?14? Allah da, “Sen süre verilenlerdensin” dedi. ?15? Şeytan dedi ki: “(Öyle ise) beni azdırmana karşılık, yemin ederim ki, ben de onları saptırmak için senin dosdoğru yolunun üzerinde elbette oturacağım.” ?16? şeytan, (…) onları [Adem ile Havva’yı] kandırarak yasağa sürükledi. (..) ?22? Allah bir kısmına hidayet etti, bir kısmına da sapıklık layık oldu. Çünkü onlar Allah’ı bırakıp şeytanları dost edinmişlerdi. Kendilerinin de doğru yolda olduklarını sanıyorlardı. ?30?​”(Diyanet İşleri Başkanlığı Meali).
Allah, melek, cin (şeytan da onlardan biri) ve insan; bunlar hem yaratım/yaratılış sırasını, hem de aralarındaki hiyerarşiyi gösteriyor. Bu mana veya metaforlara, “iyilik-kötülük” (haram-helal) ilişkisi de yükleniyor. Göstergebilimdeki kavrayışla kötülük yoksa iyiliği tanımlamak zor, yaratılmış yoksa yaratanı da. Sıralamanın bozulmaması için de “itaat/biat” bağı kritik önemde olup, efendisine itaatsizlik şeytanla dostluk sayılıyor. Buradaki paradox bir yandan birilerine itaat edeceksin, diğer yandan bir diğerine itaat etmeyeceksin. Erdoğan’ı, Bozdağ’ı dinleyeceksin, Hizbullah’ı dinlemeyeceksin. Devletin şiddeti meşru, isyankârınki terrorist sayılacak. Herkes kendisini salih, diğerini şeytani olarak niteliyor. Ne salih, ne şeytani?
Eğer dünyada emperyal bir düzen varsa, bu ilahi kaynaklı mı, şeytani kaynaklı mı? Bugün bizler için en kritik soruyu, belki de bu soru oluşturuyor.
Erbakan, en büyük şeytanın ABD olduğunu, NATO olduğunu, İMF olduğunu söylüyordu. AKP, Gül, Erdoğan, Bozdağ, Gülen… ABD ile, NATO ile iş tutuyor. Denebilir ki şeytanlığın en büyük özelliklerinden biri, insanın bunu kolay tanıyamaması, tanısa bile çoğu için kaçınılamayacak içgüdü, dürtülerinden, eğilimlerinden olduğudur. Cinsel dürtüleri bilemem ama, en büyük nefis/hırs,  mala mülke yönelik, iktidara yönelik bulunuyor. Yayılmacılık (emperyalizm) bütün dünyayı, insanlığı alt üst ediyor. İnsanın nefsi doyurulabilir de yapısal olarak emperyalizmin nefsi nasıl aşılacak?
Freud’un bakışı ile id, ego, süperego sürekli mücadele halinde bulunuyor. “İktidar” arayışı id’e mi denk düşüyor, yoksa “süperego”ya mı, bu paradoksal bulunuyor. Marksizmdeki “meta-fetişizm” (şeytana uyma) hem id, hem de soyut değer “süperego”ya karşılık yorumlanabilir. Liberal teoride şeytan tümden nötr sayılıyor: “Paranın/iktidarın dini milliyeti olmaz”. “İhtiyaçlar, iktidar, yayılmacılık sonsuzdur”.
İşin paradoksu insanın en büyük şeytanının “kendi nefsi” sayılmasıdır. Bu nefis ve onunla aynı kökten ahlâki dizginlerinden kopmuş “hırs”; Yeni Osmanlıcılık, yayılmacılık, parasını pulunu iktidarını artırma… daha sayamayacağım kadar “hırs” kimde yüklü dersiniz? Nasrallah’ı çok yakından tanımıyorum, ama Erdoğan’ı, Davudoğlu, Bozdağ’ı… daha nicesini “iktidar hırsı” içinde saymamak için bir sebep var mı? Daha kaç yıl iktidarda kalacakları hesapları üzerine, her yaptıklarından ne alıp verecekleri üstüne, geceleri gündüzleri kan revan içinde bölgedeki çatışmalara batmış durumda değiller mi? Esad ile Erdoğan, Obama ile Putin aynı paranın iki yüzü mü? Yazı tura, tura yazı mı?
Hangisi şeytan? Hangisi daha fazla şeytan? AKP mi, Hizbullah mı?

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa