Aşk bitti burası Türkiye

Rio’da son elli yılın en soğuk kışı yaşanıyor. Altın suyuna batırılıp çıkarılmış gibi duran kent meydanındaki barok binalar soğuk bir yağmurla yıkanıyor. Okyanus iri dalgalarıyla Kopa Kabana plajını döverken bundan on beş gün önce Dilma Rousseff’in Hükümetini protesto eden seslerin yerini Katolik ilahiler almış. Çünkü Papa Brezilya’da. Latin Amerika kökenli ilk papa o. Brezilya’da sistemi sarsan halk hareketinden sonra gençliğe ve diğerlerine ayar çekmeye gelmiş belli ki. Gençlerin bir kısmı ise papa karşıtı protestolarla karşılıyor onu. Akşam vaktinde ise Kopa Kabana’da yağmurun altında dini bir tören var. Biz o plajın önünden geçerek gençlerle buluşmaya gidiyoruz. Brezilya’nın Türkiyelilere benzeyen gençleriyle; Pedro’nun arkadaşlarıyla.
Brezilya’daki direniş sırasında “Aşk bitti burası Türkiye” yazılı pankartlar açan gençler haziran direnişini ayrıntılarıyla öğrenmek istiyorlar. Kendi tecrübelerini de bizimle paylaşmakta sabırsızlar. Halk İletişimcileri Kolektifinden biri, Metal İşçileri Sendikasından bir yönetici, Devrimci Gençlik Örgütünün sözcüsü bir gençle birlikte yapılan söyleşinin sonunda gençler alıyor birer birer mikrofonu. Bizim direnişimizin ortaya çıkardığı biçimler çok ilgilerini çekiyor; özellikle forumlar. Hepsinin bir keşkesi var; keşke Rio’da da forumlar olsa.
Başbakan birkaç reform vaadiyle hareketi geri çekmeyi başardıktan sonra; Anayasada yapılacak değişikliği gerçekleştirmek üzere kurucu meclis kurulacağı vaadinin üstüne yattı bile. Ayaklanmayı tetikleyen ulaşım sorunu ise bugünden yarına çözülecek bir sorun gibi görünmüyor. Metro istasyonları hınca hınç insan dolu; bir yerden bir yere gitmek bir zulüm.
Meydanları altın suyuna batırılmış şehrin öteki yüzünde ise derin bir yoksulluk var. Kentin girişinde bizi karşılayan favelalar, yani gecekondu bölgeleri her zaman kriminal bir alan olarak görülüyor; sakinleri potansiyel suçlu. Direniş sırasında hareketlenen favelaları basan polisin on kişiyi öldürdüğünü orada öğreniyoruz. Bu arada kentin en merkezi alanları bile yoksulların işgal ederek konut haline getirdiği binalarla dolu. Sao Paolo’da iken, bir gün önce o evlerden birini ziyaret etmiştik. Daha önce Topraksızlar Hareketi’nde çalışmış Fernando, öldürülen bir kadın sendikacının adının verildiği binayı gezmemizi sağladı. Yıkıldı yıkılacak bir binanın, havasız ve ışıksız her odasında yoksul bir aile yaşıyor. O odalardan birinde bir kadın ve iki çocuğu açlıkla boğuşuyor; tüyleriniz isterse diken diken olmasın.
Hal böyleyken kentin imajına, olimpiyat binaları dikmeye dünyanın pesosunu harcayan hükümet, bu kadar köklü bir isyan uyarısıyla karşılaşmaya zaten mecburdu diyorsunuz. Arkasının gelmemesi de şaşırtıcı olacak…
Türkiye-Brezilya direnişinin tartışıldığı söyleşinin yapıldığı yüksek katlı sendika binasının penceresinden Papa yanlılarının, ellerindeki balon ve pankartlarla bir aşağı bir yukarı gezindiği görülüyor. Hükümetin eski gerilla bozması lideri Dilma, o zamana kadar sol bir söylemle halkı uyutmayı başarmışken şimdi dini yardıma çağırmış gibi görünüyor. Latin kökenli Papa da ana yurduna yakın bu ülkenin gençlerinin gönlünü kazanma seferinde. Ama bizim Antikapitalist Müslümanlara benzer biçimde kapitalizmi eleştiren dini direniş grupları da var bu ülkede; eylemlerde yerlerini çoktan almışlar ve Papanın söylediklerini hiç samimi bulmuyorlar. Papa gençliğe halkın yanında olma çağrısı yapıyor; gençler biz zaten halkın yanındayız diyor ona.
Rio’dan gece vakti, tekrar Sao Paolo’ya dönmek üzere ayrılırken Kopa Kabana plajında yağmur altındaki Katolik tören sürüyordu. Rio’da rüzgar ve yağmur asfaltı süpürüp geçerken gençler yarım kalmış bir işi tamamlayabilmenin peşinde öğrenmeye, ve biriktirmeye devam etmek üzere Rio’nun ışıklı sokaklarına dağıldılar.
Dünyanın her yerinde başkaldırmış bir gençliğin birbirine ne kadar benzediğine Pedro’nun ışıltılı yüzü kanıt. İşte bu benzerlik her yerde evinizde hissetmenizi sağlayabilen tek şey.