İşyerinizde ücret zammında ayrımcılık yapılıyorsa haklı fesih olur

SORU: Ben bir işyerinde üç yıldır çalışıyorum. Asgari ücret alıyorum. Ancak bu üç yıl içinde ücretlerimize hiç zam yapılmadı. Zam yapılmaması halinde benim iş sözleşmemi feshetme hakkım var mıdır?

CEVAP: Genel kural olarak işçinin bir iş sözleşmesini feshetme hakkı her zaman bulunmaktadır. Ancak, bu fesih hallerinin haklı hedenler olması durumunda işçi, diğer yasal şartlarının olması durumunda kıdem tazminatına hak kazanabilir.
Dolayısıyla sanırım asıl sormak istediğiniz husus, ücretinize zam yapılmamasının iş sözleşmesinin feshi açısından işçi lehine haklı neden olup olmadığıdır.
Uygulamada Yargıtay, iş sözleşmesinin işçi tarafından ücretine zam yapılmaması sebebi ile yaptığı fesihleri haklı bir neden olarak kabul etmemekte ve kıdem tazminatı taleplerini reddetmektedir. (Yargıty 9. HD, 03.10.2003 Tarih, 2003/ 3506 E, 2003/ 16024 K)
Yine Yüksek Mahkeme vermiş olduğu bir kararında, “üç yıldır iş sözleşmesinden ya da iş sözleşmesinin eki niteliğindeki bir düzenlemeden kaynaklanan zammın bir süre uygulanmamış olmasının onu, işyeri uygulaması haline getirmediğine hükmeden Yargıtay 9. HD, 20.02. 2008 Tarih, 2007/ 9794 E ve 2008/ 1303 K sayılı kararında, “İşyerinde uygulanmakta olan personel yönetmeliği iş sözleşmesi eki niteliğindedir. Personel yönetmeliğinin değiştiği ve bu değişikliğin işçiye bildirildiği konusunda herhangi bir bilgi dosya içerisinde bulunmamaktadır. Ücret zammının 3 yıllık süreç içinde ödenmemesi adı geçen yönetmelik dikkate alındığında iş şartı haline gelmez” şeklinde görüş belirtmiştir.
Ancak, eğer işyerinizde ücrete yapılan zamlarla ilgili olarak ayrımcılık doğuran bir uygulama söz konusu ise, bu durumda işçinin bu nedenle iş sözleşmesinin feshini haklı neden olarak kabul etmiştir. Ayrıca, bu durum işyerinde ayrımcılık yasağına ve işverenin eşit işlem ilkesinin ihlalini doğurduğu için İş Kanununun 5. maddesi gereği işçiye ayrımcılık tazminatı ödenmesinin koşullarını da oluşturmaktadır.
“İşyerinde çalışan işçilere Nisan 2003 tarihinde ... TL. zam yapıldığı halde, davacı işçiye verim düşüklüğünden söz edilerek bu ücret artışının ....TL. olarak uygulandığı anlaşılmaktadır. Davacı işçinin verimsiz çalıştığına dair işverence yapılmış bir tespit bulunmamaktadır. İşverenin gerekçesiz olarak davacıya emsallerinden daha az ücret artışı yapması, işçiye iş sözleşmesini haklı olarak fesih imkanı vermektedir.” Şeklinde görüş bildirmiştir. (Yargıtay 9. HD, 05.04.2005 Tarih, 2005/ 9518 E, 2005/ 12140 K).