Kötü niyeti ispat etmeniz gerekir

SORU: Devrim Hanım merhaba, Kasım 2015’te İstanbul içerisinde otururken Çatalca’daki bir işyerinde işe başladım. Mayıs 2013’te Çatalca’dan ev alarak Çatalca’ya yerleştim.
Mayıs 2014’te holding tarafından holding merkez IT’ye alındığım söylendi ve işyerim İstanbul-Kavacık olarak değişti.
İşe başlarken imzaladığım sözleşmemde holding bünyesindeki büyükşehir belediyesi sınırlarındaki bir şirkette benzer işlerde çalıştırılabileceğime dair bir madde var. (Sözleşmede imza tarihi yok, sözleşmenin başlama tarihi yok, işyeri sicil nosu yok, işyeri adresi yok, SSK sicil numaram yok, ücret yok, sadece işyeri unvanı, adım soyadım, adresim, işin konusu ve deneme süresi ve imzalar var.)
1.5 yıldır Çatalca-Kavacık arası gidip gelmekten çok yoruldum. Zaten istemeden, ne olduğunu anlamadan gittim, 1.5 yıl geçmesine rağmen hâlâ istemiyorum yeni işyerinde çalışmak.
Bordromdaki işyerim değişmedi, hâlâ Çatalca’daki şirket gözüküyor. Yazılı herhangi bir tebligat yapılmadı işyerimin değiştiğine dair.  Ben tek taraflı fesih hakkımı kullanmak istiyorum. Bu işin içinden nasıl çıkarım?

CEVAP: İş Kanunu’nun 22. maddesi, çalışma koşullarında esaslı değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi başlığı altında çalışma koşullarında esaslı bir değişikliğin işçinin onayı olmadan yapılamayacağını düzenlemektedir. Esaslı değişiklik kavramı, İş Kanunu’nda tanımlanmamıştır, ancak, doktrin ve Yargıtay kararları tarafından, işçinin aleyhine olan değişiklikler esaslı değişiklik olarak kabul edilmiştir. Yargıtayın bu gibi olaylarda kullandığı ölçüt, “İşçinin durumunun ağırlaştırılmasıdır”. İşçinin çalışma süresi, konumu, ücreti gibi alanlarda işçinin aleyhine bir durum var ise, bu işçi açısından esaslı bir değişiklik olarak kabul edilmektedir.
Bu esaslı değişikliklerden bir tanesi işçinin onayı olmadan çalıştığı işyerinden aynı işverene ait, başka bir işyerinde çalışmaya zorlanmasıdır.
Ancak, iş sözleşmesinde, işçinin aynı işverenin başka bir yere nakline işçinin icazet vermesi durumuna Yargıtay olumlu yaklaşmakta ve bunu kabul etmektedir.
Yargıtaya göre, “İşveren hangi işyerinde ne kadar işçi çalıştıracağını işyeri ihtiyaçlarına göre belirleme hakkına sahiptir. Bu durum, işverenin yönetim hakkı ile ilgilidir. İşveren bu hakkını kötüye kullanmadıkça, hakim işverenin bu hakkına müdahale etme hakkına sahip değildir.”
Ancak, işçinin iş sözleşmesini imzalaması aşamasında ileride öngöremediği bir konuda izin vermesi, işverene bu hakkı kötüye kullanma hakkı vermemekte, Yargıtay da kararlarında bu hususu göz önünde bulundurmaktadır. Yani, bu duruma ilişkin bir talebinizin olması durumunda da sizin işverenin kötü niyetini ispat etmeniz gerekecektir.
İşçinin işyerinin değiştirilmesi durumunda, değişikliğin esaslı kabul edilmesi için işçiye işe gidiş gelişlerde eskisine oranla güçlükler yaşaması veya maddi külfet getiriyor olması gerekmektedir. Maddi külfet getirmemekle birlikte, bu değişiklik işçinin yolda çok zaman geçirmesine sebep oluyorsa ve bu da onun serbest zamanını sınırlıyor ise, bu tarz bir değişikliğin “esaslı” kabul edilip edilmeyeceği ise, mahkemenin İş Kanunu’nun 22. maddesi bağlamında bu durumu değerlendirmesi ile ortaya çıkar.
Sorunuzda belirttiğiniz işe başlangıç tarihinizi Kasım 2015 olarak değil de sanırım, 2013 olarak düzeltmek gerekecek. Ancak, yine de iş sözleşmenizde buna ilişkin, bir madde bulunması ve bu sözleşmeyi imzalamış olmanız ve bunu Kavacık’ta bulunan işyerine yaklaşık bir buçuk yıldır giderek de kabul etmiş olmanız durumunda, talebiniz ancak işverenin kötü niyetini ispat etmiş olmanız halinde olanaklıdır.