Sadece size zam yapılmaması haklı fesih hakkı getirir

SORU: Çalıştığım fabrikada asgari ücretin üzerine yüzde 10 zamlı çalışıyordum. 2016’da yeni asgari ücret açıklandıktan sonra benim maaşıma zam ilave edilmedi. Gerekçe olarak ise maaşımın asgari ücretten fazla olması gösterildi. 2015 yılındaki asgari ücretin üzerindeki ücretin geçerli olduğu söylendi. Yasal olarak ben bu duruma karşı ne yapabilirim?

CEVAP: Genel kural olarak işçinin bir iş sözleşmesini feshetme hakkı her zaman bulunmaktadır. Ancak, sadece bu fesih hallerinin haklı nedenler olması durumunda işçi, diğer yasal şartlarının olması durumunda kıdem tazminatına hak kazanabilecektir.
Uygulamada Yargıtay, iş sözleşmesinin işçi tarafından ücretine zam yapılmaması sebebi ile yaptığı fesihlerini haklı bir neden olarak kabul etmemekte ve kıdem tazminatı taleplerini reddetmektedir. (Yargıtay 9. HD, 03.10.2003 Tarih, 2003/ 3506 E, 2003/ 16024 K)
Yine İş Kanunu’nda da ücrete zam yapılmaması da işçi açısından bir fesih nedeni olarak yer almamaktadır.
Yargıtay, vermiş olduğu bir kararında, “Üç yıldır iş sözleşmesinden ya da iş sözleşmesinin eki niteliğindeki bir düzenlemeden kaynaklanan zammın bir süre uygulanmamış olmasının onu, işyeri uygulaması haline getirmediğine hükmeden Yargıtay 9. HD, 20.02. 2008 Tarih, 2007/ 9794 E ve 2008/ 1303 K sayılı kararında, “İşyerinde uygulanmakta olan personel yönetmeliği iş sözleşmesi eki niteliğindedir. Personel yönetmeliğinin değiştiği ve bu değişikliğin işçiye bildirildiği konusunda herhangi bir bilgi dosya içerisinde bulunmamaktadır. Ücret zammının 3 yıllık süreç içinde ödenmemesi adı geçen yönetmelik dikkate alındığında iş şartı haline gelmez” şeklinde görüş belirtmiştir.
Ancak, eğer işyerinizde ücrete yapılan zamlarla ilgili olarak ayrımcılık doğuran bir uygulama söz konusu ise, bu durumda işçinin bu nedenle iş sözleşmesinin feshini haklı neden olarak kabul edildiği durumlar söz konusudur. Yani, işyerinizde diğer işçilere zam yapılıp sadece sizin ücretinize zam yapılmamış ise, bu durumda eşitlik ilkesine aykırılık nedeni ile haklı fesih söz konusu olabilecektir. Ayrıca bu durum, işyerinde ayrımcılık yasağına ve işverenin eşit işlem ilkesinin ihlalini doğurduğu için İş Kanunu’nun 5. maddesi gereği işçiye ayrımcılık tazminatı ödenmesinin koşullarını da oluşturmaktadır.
“İşyerinde çalışan işçilere nisan 2003 tarihinde ... TL zam yapıldığı halde, davacı işçiye verim düşüklüğünden söz edilerek bu ücret artışının ...TL olarak uygulandığı anlaşılmaktadır. Davacı işçinin verimsiz çalıştığına dair işverence yapılmış bir tespit bulunmamaktadır. İşverenin gerekçesiz olarak davacıya emsallerinden daha az ücret artışı yapması, işçiye iş sözleşmesini haklı olarak fesih imkanı vermektedir” şeklinde görüş bildirmiştir. (Yargıtay 9. HD, 05.04.2005 Tarih, 2005/ 9518 E, 2005/ 12140 K).
Dolayısıyla işyerinde bir ayrımcılık yapılarak sadece sizin ücretinize zam yapılmamış olması durumunda, haklı nedenle fesih hakkınız söz konusu olabilir. Aksi durumda sadece ücrete zam yapılmaması haklı sebeple fesih nedeni değildir.